Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 14

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 14
S. Steinþórsson 1967 he published an overview book in English cov- ering the entire eruption. He also took the occasion to write about former submarine eruptions off the coasts of Iceland. A minor lesson taken from the 1947–1948 Hekla eruption had been that the next one was not to be ex- pected for a century, around 2045. But to everybody’s surprise Hekla ignored that prediction with a small eruption in 1970, and following that in 1980, 1991, and 2000. Again Sigurður was quick to publish, a book the same year and a scientific article in 1972. In the 1960s, and especially after 1970 the number of earth scientists in Iceland increased dramatically and Sigurður suggested in an interview that moni- toring erupting volcanoes might be better left to the young and eager. That notwithstanding he actively followed the eruption in Heimaey 1973 and was first author of an article which appeared in Nature about a month after the beginning of the eruption. The Krafla Fires 1974–1985 prompted him to write The post- glacial history of the Mývatn area (1979), a subject which he had begun studying in the 1950s; with others he also wrote about a tiny tephra layer created by an eruption through a geothermal drill hole. A descrip- tion of the Hekla eruption 1980–1981, the last one he studied, appeared posthumously in 1983. Thus the first eruption and the last Sigurður Þórarinsson wit- nessed in his life were in Hekla, Iceland’s most noto- rious volcano, whose eruption history he himself had unraveled. But strangely enough he never witnessed an eruption in Grímsvötn, Iceland’s most active vol- cano, which had called him home to Iceland in 1934 and whose mysteries and history he did most to ex- plain. Iceland’s best known geologist Sigurður Þórarinsson’s main fields of study were glaciology, geomorphology, and volcanology, espe- cially tephrochronology, the branch of geological sci- ence that he pioneered. Onwards from his student days, however, he was a prolific writer about many things, geological and otherwise. His list of arti- cles includes reviews of foreign books about Iceland and of modern literature in Iceland and Scandinavia; also several articles on the history of science and the history of Iceland (in 1961 he was awarded Hon- orary Doctoral Degree in History at the University of Iceland). His writings about nature conservation around 1950 led to him being entrusted with the writ- ing of Iceland’s first nature-conservation law, enacted in 1956. He also was instrumental in having two re- gions, the first in Iceland, placed under state protec- tion due to their geological importance: the Skaftafell area in SE-Iceland and the region around the Jökulsá gorge in N-Iceland. Sigurður, in addition to his many readable arti- cles and books, became well known internationally as a tireless and popular speaker at conferences and in universities. After the Hekla eruption 1947–1948 he traveled wide and far showing a film covering events from beginning to end; he also became quite a suc- cessful photographer and adept in using lantern slides in his talks. In his own country, of course, he was highly regarded as a scientist during his lifetime but, in his own estimation, still better known for his popu- lar songs. Be that as it may, but now at his 100th an- niversary year, his pioneering work in tephrochronol- ogy has borne fruits that probably are far beyond his wildest dreams. And his popular songs still remain popular. ÁGRIP Sigurður Þórarinsson var bóndasonur, alinn upp í Vopnafirði. Þangað höfðu föðurforeldrar hans flúið sandfallið frá Öskjugosinu 1875 ofan af Jökuldal með föður hans nýfæddan. Með því að Sigurður reyndist bráðþroska til bókar var hann sendur í skóla og lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri vorið 1931. Hann var námshestur mikill og jafnvígur á flest- ar námsgreinar; meðal annars taldist það til tíðinda að sem „dúx“ flutti hann kveðjuræðu árgangsins á lat- ínu blaðlaust. Náttúrufræðikennarinn Pálmi Hannes- son átti sennilega þátt í því að Sigurður kaus að leggja jarðfræði fyrir sig og hélt til Kaupmannahafnar haust- ið 1931. Þar var hann þó aðeins einn vetur og hélt áfram jarðfræðinámi sínu í Stokkhólmi, með grasa- fræði og landfræði sem aukagreinar. Á þeim tíma voru við háskólann merkir kennarar sem beint og óbeint áttu eftir að hafa mikil áhrif á vísindaferil Sigurð- ar, einkum Lennart von Post frumkvöðull í frjókorna- greiningu og Hans W:son Ahlmann landmótunar- og 12 JÖKULL No. 62, 2012
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.