Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 184

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 184
Í. Ö. Benediktsson sections, as exemplified by ductile and brittle defor- mation structures and horizontal shortening ranging from 20% to 76%. Ductile deformation was favoured by high pore- water pressure and dominated the formation of the 1890 end moraine, developing from open folding to multiple overfolding. A substantial drop in porewater pressure at the very end of the surge induced brittle deformation as the final phase of the end-moraine for- mation. Folds are generally rooted indicating high friction along a basal décollement, which lies across bedrock or outwash. This suggests that the applied glacio- tectonic stress was absorbed within a narrow zone, as also suggested by steeply dipping faults and axial planes of folds. Orientation of faults and axial planes of folds pri- marily reflects local and marginal ice-flow direction (e.g. in an outward-spreading surge lobe) which is perpendicular to the moraine strike and not necessar- ily coinciding exactly with the main ice-flow direction of the 1890 surge. In general, though, structural data coincide with the ice flow from southerly directions, as expected. Acknowledgements Jaap van der Meer is thanked for collaboration on the 1890 end moraine in Kringilsárrani. Thanks are furthermore due to other members of the Brúarjökull field campaigns for great company and collaboration. Constructive comments by reviewers Jonathan R. Lee and Jón Eiríksson and editors Helgi Björnsson, Bryn- dís Brandsdóttir and Leó Kristjánsson, improved the manuscript and are gratefully acknowledged. ÁGRIP Rannsóknir á innri gerð jökulgarða (Hrauka) sem mynduðust við aflögun fínkornóttra setlaga í fram- hlaupi Brúarjökuls 1890 sýna að garðarnir urðu til á síðasta degi framhlaupsins, þegar jökullinn ýtti fram efsta og ysta hluta setfleygs sem myndast hafði und- ir jökulsporðinum dagana á undan. Vatnsþrýstingur í setlögunum undir og framan við jökulsporðinn var hár er þau aflögðuðust undan fargi hans; fyrst í opnar fell- ingar sem síðan steyptust yfir sig við aukna framrás jökulsins. Undir lok framhlaupsins þrýstist vatn út úr setlögunum og þau stífnuðu. Fellingarnar brotnuðu þá um skerfleti og þrýstimisgengi uns álaginu frá jöklin- um var létt. Þetta ferli einkennir aflögun fínkornóttra setlaga við framhlaup jökla og varpar ljósi á myndun margra fornra jökulgarða. REFERENCES Aber, J. S. and A. Ber 2007. Glaciotectonism. Elsevier, Amsterdam. Developm. Quaternary Sci. 6, 1–246. Benediktsson, Í. Ö. 2010. End moraine and ice-marginal processes of surge-type glaciers – Brúarjökull and Eyjabakkajökull, Iceland. Unpublished PhD. thesis, Faculty of Earth Sciences, University of Iceland, 26 pp. + 4 app. Benediktsson, Í. Ö., P. Möller, Ó. Ingólfsson, J. J. M. van der Meer, K. H. Kjær and J. Krüger 2008. Instan- taneous end moraine and sediment wedge formation during the 1890 surge of Brúarjökull, Iceland. Quater- nary Science Reviews 27, 209–234. Benediktsson, Í. Ö., Ó. Ingólfsson, A. Schomacker and K. H. Kjær 2009. Formation of submarginal and proglacial end moraines: implications of ice-flow mechanism during the 1963-64 surge of Brúarjökull, Iceland. Boreas 38, 440–457. Benediktsson, Í. Ö., A. Schomacker, H. Lokrantz and Ó. Ingólfsson 2010. The 1890 surge end moraine at Eyjabakkajökull, Iceland, a re-assessment of a classic glaciotectonic locality. Quaternary Science Reviews 29, 484–506. Benn, D. I. and D. J. A. Evans 2010. Glaciers and Glacia- tion. 2nd ed. Hodder Education, 802 pp. Bennett, M. R. 2001. The morphology, structural evolu- tion and significance of push moraine. Earth-Science Reviews 53, 197–236. Bennett, M. R., D. Huddart, R. I. Waller, N. Cassidy, A. Tomio, P. Zukowskyj, N. G. Midgley, S. J. Cook, S. Gonzalez and N. F. Glasser 2004. Sedimentary and tectonic architecture of a large push moraine: a case study from Hagafellsjökull-Eystri, Iceland. Sedimen- tary Geology 172, 269–292. Björnsson, H., F. Pálsson, M. T. Guðmundsson and H. H. Haraldsson 1998. Mass balance of western and north- ern Vatnajökull, Iceland, 1991–1995. Jökull 45, 35– 38. Björnsson, H., F. Pálsson and O. Sigurðsson 2003. Surges of glaciers in Iceland. Ann. Glaciology 36, 82–90. 182 JÖKULL No. 62, 2012
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.