Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 10

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 10
S. Steinþórsson ers in two different pictures, one recasting them as arrows on a single map (Figure 4), the other show- ing cross sections taken 15 km away from the volcano (Figure 5). Figure 2. Hekla 1947–1948. Log of median size of tephra grains plotted against distance from the vol- cano. – Hekla 1947–1948. Meðalstærð korna (log- skali) dregin móti fjarlægð frá eldstöð. His fourth and final article in The Eruption of Hekla 1947–1948 series gives a day-to-day account of the eruption (1976), summarized in a single graph in which tephra production, lava flow, earthquakes, ex- plosions and activity in different craters, are plotted against time. All in all the research reported in the Hekla series was a milestone in Icelandic geoscience and some of the articles, not least Sigurður’s descrip- tions, are still quoted by volcanologists. After the 1947-eruption it was generally believed that Hekla would remain dormant for a century or so. That was not to be, and during Sigurður’s life time Hekla was to erupt twice, in 1970 and 1980–1981, (and after that in 1991 and 2000). Sigurður, now uni- versally recognized as Iceland’s foremost volcanolo- gist, took active part in the study of both eruptions. The power of tephrochronology In the summer of 1948 Hans Ahlmann, Sigurður’s old teacher and colleague, brought a group of Swedish geographers to Iceland and Sigurður guided them around the South. Following this brief excursion he wrote an article in Geografiska Annaler (1949) about tephrochronology and its use for dating in glaciology and volcanology. On the trip he had demonstrated to the Swedes the power of his method by dating on the spot moraines at Hagafellsjökull, the Great Geysir, and the Helgafell lava flow in the Vestman Islands. In view of this success, Ahlmann suggested that Sig- urður try his tephrochronological hand at the study of frost phenomena in Iceland, which was to lead to further such studies. This adventure was followed up by annual Nordic geological and geographical expe- ditions to Iceland, guided for many years by Sigurður Þórarinsson, and indirectly led to the foundation of the Nordic Volcanological Institute in Reykjavik in 1974. Around 1950 Sigurður did reconnaissance geo- logical studies in preparation of various hydropower projects, including the rivers Laxá and Jökulsá. This led him to the study of the volcanic history of the Mý- vatn area, about which he was to write many articles. Likewise he studied the geology of the Jökulsá gorge, using tephrochronology to trace changes in the course of the river and the evolution of the gorge. Prior to the advent of radiocarbon dating in 1949, the only "absolute" ways to date postglacial geologi- cal phenomena were the counting of varves and tree- rings. To this arsenal Sigurður added tephrochronol- ogy, built on written documents. In 1954 he wrote an article about dating in geology, and a year later he had obtained radiocarbon dates on Hekla’s three prehis- toric marker layers H3, H4, and H5, thereby extend- ing Iceland’s absolute tephrochronological time scale back to 7000 years. A jökulhlaup in Múlakvísl in 1955 prompted Sig- urður to start studying the eruption history of Katla, the numerous black tephra layers of which appeared to be indistinguishable from each other. Twenty years later, after having finally found the 1362-Öræfajök- ull layer within the Katla sequence, and hence tied the latter with the tephrochronological time scale, he could publish Katla and its eruption annals (1975). 8 JÖKULL No. 62, 2012
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.