Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 10

Jökull - 01.01.2012, Síða 10
S. Steinþórsson ers in two different pictures, one recasting them as arrows on a single map (Figure 4), the other show- ing cross sections taken 15 km away from the volcano (Figure 5). Figure 2. Hekla 1947–1948. Log of median size of tephra grains plotted against distance from the vol- cano. – Hekla 1947–1948. Meðalstærð korna (log- skali) dregin móti fjarlægð frá eldstöð. His fourth and final article in The Eruption of Hekla 1947–1948 series gives a day-to-day account of the eruption (1976), summarized in a single graph in which tephra production, lava flow, earthquakes, ex- plosions and activity in different craters, are plotted against time. All in all the research reported in the Hekla series was a milestone in Icelandic geoscience and some of the articles, not least Sigurður’s descrip- tions, are still quoted by volcanologists. After the 1947-eruption it was generally believed that Hekla would remain dormant for a century or so. That was not to be, and during Sigurður’s life time Hekla was to erupt twice, in 1970 and 1980–1981, (and after that in 1991 and 2000). Sigurður, now uni- versally recognized as Iceland’s foremost volcanolo- gist, took active part in the study of both eruptions. The power of tephrochronology In the summer of 1948 Hans Ahlmann, Sigurður’s old teacher and colleague, brought a group of Swedish geographers to Iceland and Sigurður guided them around the South. Following this brief excursion he wrote an article in Geografiska Annaler (1949) about tephrochronology and its use for dating in glaciology and volcanology. On the trip he had demonstrated to the Swedes the power of his method by dating on the spot moraines at Hagafellsjökull, the Great Geysir, and the Helgafell lava flow in the Vestman Islands. In view of this success, Ahlmann suggested that Sig- urður try his tephrochronological hand at the study of frost phenomena in Iceland, which was to lead to further such studies. This adventure was followed up by annual Nordic geological and geographical expe- ditions to Iceland, guided for many years by Sigurður Þórarinsson, and indirectly led to the foundation of the Nordic Volcanological Institute in Reykjavik in 1974. Around 1950 Sigurður did reconnaissance geo- logical studies in preparation of various hydropower projects, including the rivers Laxá and Jökulsá. This led him to the study of the volcanic history of the Mý- vatn area, about which he was to write many articles. Likewise he studied the geology of the Jökulsá gorge, using tephrochronology to trace changes in the course of the river and the evolution of the gorge. Prior to the advent of radiocarbon dating in 1949, the only "absolute" ways to date postglacial geologi- cal phenomena were the counting of varves and tree- rings. To this arsenal Sigurður added tephrochronol- ogy, built on written documents. In 1954 he wrote an article about dating in geology, and a year later he had obtained radiocarbon dates on Hekla’s three prehis- toric marker layers H3, H4, and H5, thereby extend- ing Iceland’s absolute tephrochronological time scale back to 7000 years. A jökulhlaup in Múlakvísl in 1955 prompted Sig- urður to start studying the eruption history of Katla, the numerous black tephra layers of which appeared to be indistinguishable from each other. Twenty years later, after having finally found the 1362-Öræfajök- ull layer within the Katla sequence, and hence tied the latter with the tephrochronological time scale, he could publish Katla and its eruption annals (1975). 8 JÖKULL No. 62, 2012
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.