Jökull


Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 77

Jökull - 01.01.2012, Blaðsíða 77
Distal tephrochronology of NW Europe Table 1. Tephra layers from bogs and lakes in Sweden. The tephras are predominantly silicic (>63 wt% SiO2) except the basaltic Veidivötn-1477 and the phonolitic Laacher See Tephra, from the Eifel volcanic region in Germany. Prehistoric ages are in calendar years BP. Ages discrepancies exist for some tephras, for example the Askja-S tephra has been dated to ca. 10,800 BP by Wohlfarth et al. (2006) and 10,500–10,350 BP by Lind and Wastegård (2011). Persson (1966) reported unknown tephra layers in five central Swedish bogs (site 2, 8, 10 and 11) which were radiocarbon dated to between AD 500 and 1700 (Table 2). Several tephra layers have been reported from this time interval (e.g. the AD 860 layer, Hekla-1, Hekla-1158 and Öræfajökull-1362; Hall and Pilcher, 2002; Vorren et al., 2007) and it is possible that one or more of these also occur in Swedish bogs. – Gjóskulög í mýrum og stöðuvötnum í Svíþjóð. Öll gjóskulögin eru súr (>63% SiO2) nema basíska gjóskan úr Veiðivatnagosi um 1477 og fónólítíska Laacher See gjóskan frá Eifel jarðeldasvæðinu í Þýskalandi. Aldur er í almanaksárum fyrir 1950 nema fyrir gjóskulög frá sögulegum tíma. Aldur er í flestum tilfellum úr rituðum heimildum. Munur getur verið á tímasetningu einstakra gjóskulaga, t.d. hefur Askja-S gjóskan verið tímasett u.þ.b. 10,800 BP af Wohlfarth o.fl. (2006) og 10,500–10,350 BP af Lind og Wastegård (2011). Persson (1966) nefndi einnig óþekkt gjóskulög í fimm mýrum í mið-Svíþjóð (staðir 2, 8, 10, og 11). Þau voru aldursákvörðuð með geislakolgreiningum frá um 500 til 1700 e. Kr. (tafla 2). Allmörg útbreidd gjóskulög eru þekkt frá þessu tímabili (t.d. gjóskulag frá um 860 e. Kr., Hekla-1, Hekla-1158 og Öræfajökull-1362; sjá Hall amd Pilcher (2002) og Vorren o.fl. (2007). Hugsanlega má einnig finna einhver þessara gjóskulaga í sænskum mýrum. Tephra Age (AD/BP) Source volcano Sites Askja-1875 AD 1875 Askja 1,2,3,4,5,7,8,9,10,11,13,14,15,16,19,20,21,22,24 Veidivötn-1477 AD 1477 Veidivötn 3 Stömyren* c. 2100 BP ? 12 Gullbergby c. 2700 BP Torfajökull 19 Hekla-3 c. 3000 BP Hekla 2,10,11,13,16,17,21,22,23 Sn-2/LBA-2 c. 3600 BP Snæfellsjökull 7 Hekla-S/Kebister c. 3720 BP Hekla 2,6,10,12,16,18,21,22?,23 Hekla-4 c. 4260 BP Hekla 2,13,16,22?,23,27 Lairg-A c. 6900 BP Hekla? 2 Högstorpsmossen** c. 10,200 BP Snæfellsjökull 29 Askja-S c. 10,400 BP Askja 32,34 Hässeldalen c. 11,300 BP Snæfellsjökull? 31,32,34,35 Vedde c. 12,100 BP Katla 25,26,28,29,32,33 Laacher See*** c. 12,900 BP Laacher See 30,34? Borrobol/Penifiler? c. 14,000 BP ? 34,35 * The Stömyren can possibly be correlated with the Glen Garry tephra (e.g. Dugmore et al., 1995); – Stömyren gjóskuna má e.t.v. tengja við Glen Garry gjóskuna (sjá t.d. Dugmore o.fl., 1995); ** The Högstorpsmossen tephra can possibly be correlated with the Sn-3 tephra (Boygle, 1999; Haflidason et al., 2000); – Högtorpsmossen gjóskuna má e.t.v. tengja við Sn-3 gjóskuna (Boygle, 1999; Haflidason o.fl., 2000); *** incomplete geochemistry. – Ófullgerð efnagreining. extract tephra shards with more variable geochemical compositions than the Vedde Ash and with different morphological types (e.g. Blockley et al., 2005). The rhyolitic component of the Vedde Ash has been found in several terrestrial and uplifted marine sites in south Sweden up to the Younger Dryas moraines (Figure 1; e.g. Wastegård et al., 2000a; Schoning, 2002). The basaltic component has not yet been found in Sweden. The concentration of tephra is highest in the west- ern sites and seems to decrease towards the south-east where some sites have reported low or no occurrence of the Vedde Ash (e.g. Davies et al., 2003). JÖKULL No. 62, 2012 75
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200

x

Jökull

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.