Jökull


Jökull - 01.01.2012, Síða 14

Jökull - 01.01.2012, Síða 14
S. Steinþórsson 1967 he published an overview book in English cov- ering the entire eruption. He also took the occasion to write about former submarine eruptions off the coasts of Iceland. A minor lesson taken from the 1947–1948 Hekla eruption had been that the next one was not to be ex- pected for a century, around 2045. But to everybody’s surprise Hekla ignored that prediction with a small eruption in 1970, and following that in 1980, 1991, and 2000. Again Sigurður was quick to publish, a book the same year and a scientific article in 1972. In the 1960s, and especially after 1970 the number of earth scientists in Iceland increased dramatically and Sigurður suggested in an interview that moni- toring erupting volcanoes might be better left to the young and eager. That notwithstanding he actively followed the eruption in Heimaey 1973 and was first author of an article which appeared in Nature about a month after the beginning of the eruption. The Krafla Fires 1974–1985 prompted him to write The post- glacial history of the Mývatn area (1979), a subject which he had begun studying in the 1950s; with others he also wrote about a tiny tephra layer created by an eruption through a geothermal drill hole. A descrip- tion of the Hekla eruption 1980–1981, the last one he studied, appeared posthumously in 1983. Thus the first eruption and the last Sigurður Þórarinsson wit- nessed in his life were in Hekla, Iceland’s most noto- rious volcano, whose eruption history he himself had unraveled. But strangely enough he never witnessed an eruption in Grímsvötn, Iceland’s most active vol- cano, which had called him home to Iceland in 1934 and whose mysteries and history he did most to ex- plain. Iceland’s best known geologist Sigurður Þórarinsson’s main fields of study were glaciology, geomorphology, and volcanology, espe- cially tephrochronology, the branch of geological sci- ence that he pioneered. Onwards from his student days, however, he was a prolific writer about many things, geological and otherwise. His list of arti- cles includes reviews of foreign books about Iceland and of modern literature in Iceland and Scandinavia; also several articles on the history of science and the history of Iceland (in 1961 he was awarded Hon- orary Doctoral Degree in History at the University of Iceland). His writings about nature conservation around 1950 led to him being entrusted with the writ- ing of Iceland’s first nature-conservation law, enacted in 1956. He also was instrumental in having two re- gions, the first in Iceland, placed under state protec- tion due to their geological importance: the Skaftafell area in SE-Iceland and the region around the Jökulsá gorge in N-Iceland. Sigurður, in addition to his many readable arti- cles and books, became well known internationally as a tireless and popular speaker at conferences and in universities. After the Hekla eruption 1947–1948 he traveled wide and far showing a film covering events from beginning to end; he also became quite a suc- cessful photographer and adept in using lantern slides in his talks. In his own country, of course, he was highly regarded as a scientist during his lifetime but, in his own estimation, still better known for his popu- lar songs. Be that as it may, but now at his 100th an- niversary year, his pioneering work in tephrochronol- ogy has borne fruits that probably are far beyond his wildest dreams. And his popular songs still remain popular. ÁGRIP Sigurður Þórarinsson var bóndasonur, alinn upp í Vopnafirði. Þangað höfðu föðurforeldrar hans flúið sandfallið frá Öskjugosinu 1875 ofan af Jökuldal með föður hans nýfæddan. Með því að Sigurður reyndist bráðþroska til bókar var hann sendur í skóla og lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum á Akureyri vorið 1931. Hann var námshestur mikill og jafnvígur á flest- ar námsgreinar; meðal annars taldist það til tíðinda að sem „dúx“ flutti hann kveðjuræðu árgangsins á lat- ínu blaðlaust. Náttúrufræðikennarinn Pálmi Hannes- son átti sennilega þátt í því að Sigurður kaus að leggja jarðfræði fyrir sig og hélt til Kaupmannahafnar haust- ið 1931. Þar var hann þó aðeins einn vetur og hélt áfram jarðfræðinámi sínu í Stokkhólmi, með grasa- fræði og landfræði sem aukagreinar. Á þeim tíma voru við háskólann merkir kennarar sem beint og óbeint áttu eftir að hafa mikil áhrif á vísindaferil Sigurð- ar, einkum Lennart von Post frumkvöðull í frjókorna- greiningu og Hans W:son Ahlmann landmótunar- og 12 JÖKULL No. 62, 2012
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164
Síða 165
Síða 166
Síða 167
Síða 168
Síða 169
Síða 170
Síða 171
Síða 172
Síða 173
Síða 174
Síða 175
Síða 176
Síða 177
Síða 178
Síða 179
Síða 180
Síða 181
Síða 182
Síða 183
Síða 184
Síða 185
Síða 186
Síða 187
Síða 188
Síða 189
Síða 190
Síða 191
Síða 192
Síða 193
Síða 194
Síða 195
Síða 196
Síða 197
Síða 198
Síða 199
Síða 200

x

Jökull

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Jökull
https://timarit.is/publication/1155

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.