Breiðfirðingur - 01.04.1991, Síða 15
í SNÓKSDAL
13
veittir í eftirritum og verður oft að geta sér til um aldur.
Þannig er háttað um elstu máldaga Snóksdalskirkju, og má
eflaust hafa fyrirvara á um tímasetningu þeirra.
Stefánskirkja í Snóksdal var prestskyldarkirkja, og er
kveðið á um það í elstu máldögum, að þar skuli vera prestur
og djákn. Lönd þrjú hálf eru talin kirkjunni, og má rekja
eignarhald hennar á þeim aftur til elsta máldaga, sem svo er
talinn, og settur er í Fornbréfasafni til ársins 1286.15 Löndin
eru hálfur Gilsbakki, hálfur Hörðabólstaður og hálft Snóks-
dalsland og því meira sem er milli Leirmúla og Þreskaldar
sjónhending fram í á. ítök kirkjunnar eru talin sjöttungur í
hvalreka á Fallandastöðum í Hrútafirði og vel áttungur úr
öllum reka á Harðavelli milli Drangs og Grindar í Stein-
grímsfirði á Ströndum.16
í öðrum gömlum máldaga, sem settur er til ársins 1340,17
er kirkjunni ennfremur talinn Botn hjá Svínbjúgi, og Dala-
hólmur og skerið með. Pá er tekið fram um rekann á Harða-
velli að kirkjan eigi þar kjörtré árlega auk áttungsins úr
öllum reka. Einnig er henni talin öll veiði í Miðá sem land
liggur við út í sjó. Um sóknina er tekið fram, að til kirkjunn-
ar liggi 14 bæir að tíundum og lýsitollum. Á Botni við Svím
bjúg höfðu Snóksdalsmenn selstöðu fyrrum, segir í Jarða-
bók Árna Magnússonar og Páls Vídalíns 1703.18 Þar er svo
komist að orði að hagar séu góðir en þrönglendir í Snóksdal
og heyri þar til selstaða, sem kirkjan eigi, „á Botni við
Svínbjúg; hefur verið góð og er enn. Nú hefur hún í lánga
tíma ei brúkuð verið;“ segja Jarðabókarmenn, „er þó að
stóru gagni, en mjög lángt til.“ Dalahólmur er einnig
nefndur í Jarðabókinni og segir að svo hafi hólminn verið
kallaður forðum, en sé nú, þ. e. í byrjun 18. aldar, kallaður
Húshólmi; „varla að neinu gagni“, segir í Jarðabókinni, en
„þó lítið í hönum af eggjum eða grasi sem slá má.“
Kirkjunni hélst dável á jarðeignum og ítökum, og bættist
heldur við, þótt ekki væri um eignasöfnun að ræða, sem ekki
var við að búast í fámennri sókn. í Vilkinsmáldaga, sem er
ársettur 1397 í Fornbréfasafni, eru lönd kirkjunnar og