Breiðfirðingur - 01.04.1998, Blaðsíða 33

SKÁLI EIRÍKS RAUÐA
31
Þessi afbrigði eru þó engin tilviljun, sé haft í huga að dyr-
um hljóti að hafa verið valinn staður eftir afstöðu þeirra til
eldstæðisins. Langeldurinn var almennt í miðjunni til þess að
hitinn frá honum dreifðist jafnt um húsið. Inngangurinn var
þess vegna hafður til hliðar við hann. Á Eiríksstöðum hefur
þessu verið öfugt farið í upphafi, inngangurinn fyrir miðju og
langeldurinn í norðausturhorni skálans. Síðar, þegar langeldur
var gerður í miðjum skálanum, var inngangurinn fluttur.
Þessir tveir langeldar virðast hafa ruglað Þorstein Erlings-
son í ríminu, en ekki eru nema 50 sm frá suðvesturhorni ann-
ars til norðausturhorns hins og kolaleifar á milli. Hann hefur
trúlega talið þessa langelda vera eitt og sama eldstæðið og er
þá komin eðlileg skýring á röngum mælingum hans. Það, sem
hann taldi vera norðurbrún langeldsins, er að hluta til fram-
brún sets og að hluta til mörk annars eldstæðis. Kenning hans
um hlóðir hlaut heldur engan meðbyr. Þeirra sá hvergi stað.
Hins vegar kann að vera rétt hjá honum að eldgróf hafi verið
vestast við suðurvegginn. Hana þarf þó að rannsaka betur.
Stöðumat
Við rannsóknina 1998 var rústin öll mæld nákvæmlega upp og
gerðar flatarmálsteikningar og sniðteikningar auk þess sem
ljósmyndir voru teknar reglulega af framvindu verksins. Vest-
urgafl skálans var nær allur byggður úr strengjatorfi með land-
námsgjósku í, en austurgaflinn að stórum hluta myndaður úr
forsögulegri aurskriðu, þó var innri brún hans hlaðin með
einföldum grjótbálki. Langhliðamar voru að því leyti frá-
brugðnar hvor annarri, að sú nyrðri var með hlaðna innri brún
og markaði skriðan ytri brún, en undirstöður hinnar syðri voru
steinaraðir, að öllu leyti hlaðnar af manna höndum.
Sýni voru tekin til greiningar, en enn liggur ekkert fyrir um
niðurstöður þeirra. Jarðhýsið er jafnframt órannsakað og grun-
ur er um að tættur leynist undir mold vestan við skálann. Full
ástæða er til að halda fomleifagreftri áfram, uns svæðið er
fullkannað. Er það ekki heldur ætlun fomleifadeildar Þjóð-