Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.02.2018, Page 39

Tímarit Máls og menningar - 01.02.2018, Page 39
B l ó m s t r a n d i k a r t ö f l u r TMM 2018 · 1 39 II Móðursystir mín, Jóhanna Þráinsdóttir, lést í nóvembermánuði árið 2005. Einhverjum mánuðum síðar fékk ég í hendurnar bréf og fáein ljóð sem Ari Jósefsson hafði sent henni, líklega snemma árs 1958. Ég varð eiginlega furðulostinn. Hafði ekki haft minnstu hugmynd um þeirra kynni. Og veit í sjálfu sér ekki mikið um þau núna, nema þau kynntust þegar móðursystir mín stundaði tímabundið nám við Menntaskólann á Akureyri. Þau voru þar saman í einhverri klíku, eins og gerist – eins og á að gerast. Hvort það var eitthvað meira en vinskapur veit ég ekki, og skiptir strangt til tekið ekki máli. Óvissa mín, um hvort það hafi verið eitthvað annað og meira en vinskapur, kann þó að virka ósannfærandi þegar ég upplýsi um það að Jóhanna og Ari trúlofuðu sig fyrir norðan, hann líklega átján ára, hún ári yngri. Kunnugir hafa þó tjáð mér að þar hafi sumpart, kannski alfarið, verið um vinargreiða að ræða af hálfu Jóhönnu; einvörðungu til að koma í veg fyrir að Ara yrði vikið úr skóla sökum … ókyrrðar. En hvað vitum við; sjaldan mikið. Og hvað veit ég; nærri því ekki neitt. Nema að hún slítur trúlofuninni ekki mjög löngu síðar. Það virðist hafa sært Ara, sem skrifar henni bréf fullt af galgopa en með sárum undir- straumum – og sendir henni að auki þau tvö ljóð sem hér birtast. Mér vitanlega hafa þau hvergi birst áður. Sem er synd, hér er bæði um góðan og skemmtilegan skáldskap að ræða. Ljóð, einkum það lengra, Lítið bréf í ljóðaformi, sem sýna hversu snemma, rétt átján ára, Ari hefur náð tökum á forminu, og hversu næma og frjóa tilfinningu hann hefur fyrir tungumálinu. Í báðum ljóðunum er þessi ómótstæðilega blanda af sjálfsháði, einlægni, ungæðisskap og augljósum hæfileikum. Var móðursystur mín dísin í þessum ljóðum Ara … skiptir það annars ein- hverju máli? Við virðumst hafa djúpa þörf fyrir að tengja saman veruleika og skáldskap. Þörf fyrir að finna fyrirmyndir að persónum, átta okkur á hvaðan sögurnar koma, finna uppsprettuna. Flétta atburði í lífi höfundar saman við þætti í skáldskap hans. Og vissulega geta verið augljósir þræðir þar á milli. Þeir virðast stundum beinlínis blasa við. En fátt er sem sýnist í góðum skáldskap, og þeir sem leitast við að tengja þetta tvennt saman lenda mjög oft í villum. Leggja saman tvo plús tvo og fá út níu. Í ákafa okkar að tengja saman skáld- skap og veruleika gleymum við því magni sem býr í skáldskapnum, og þeirri óbifanlegri kröfu hans að beygja allt undir sín lögmál. „Ferill orðanna verður ekki rakinn/með sporhundum og fyrirspurnum“, segir í ljóði eftir Hannes Sigfússon, og það ættum við ætíð að hafa í huga þegar við freistum þess að finna uppsprettuna, ástæðuna, atburðina sem höfðu áhrif á skáldið við samningu verksins. Hafa það í huga að í skáldskap geta tveir plús tveir verið allt í senn: fjórir, núll, tvöþúsund tvöhundruð og átján.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.