Tímarit Máls og menningar - 01.02.2018, Side 65
S l a g s m á l i n á P l ó g n u m o g u x a n u m
TMM 2018 · 1 65
Meðal fiskimannanna var ungur feiminn piltur sem hét Bertie Ness
og þegar nafn Jennyar bar á góma ljómaði andlitið á honum af gleði en
hann sagði aldrei neitt.
Gömlu fiskimennirnir við barborðið hristu höfuðið og litu vor-
kunnaraugum á ungu mennina. Þeir höfðu líka hugsað svona þegar þeir
voru ungir og þeir voru enn fátækir og þurftu að þola nöldur og þras
þegar þeir komu í land með lélegan afla.
3
Þannig var það þetta árið að uppskeran í Orkneyjum var með besta
móti, sú besta í 20 ár. Jafnvel korngeymslurnar á aumustu kotunum á
Furss voru fullar af gullnu korni. Því var annan veg farið við ströndina.
Svo langt sem augað eygði var dauður sjór. Humarinn í bláum brynjum
sínum var farinn eitthvert annað til að berjast í fjarlægum neðansjávar-
orrustum og engu var líkara en mánagyðjan hefði tælt þorskinn og
ýsuna á stefnumót eitthvert langt í burtu.
Það var sannkallað sultarsumar við strandgötuna í Hafnarvogi. Viku
eftir viku sneru bátarnir tómir heim af miðunum til móts við gargið í
mávunum, mjálmið í köttunum og skammir kvennanna.
Engin furða þótt karlarnir hrökkluðust yfir í Hvalfangarann þegar
rökkvaði og sætu þar þöglir og þungbrýndir.
Kvöld nokkurt rifust þeir Stephen Hoy og Alec Houton um það hvor
þeirra gæti siglt bátnum sínum lengra í vestur. Þetta byrjaði á lágu nót-
unum en ekki leið á löngu þar til þeir voru farnir að urra hvor á annan.
Hinir fiskimennirnir ungir jafnt sem gamlir drógust smám saman inn
í rifrildið. Menn hækkuðu róminn, gamlar væringar voru rifjaðar upp
og brátt var rifrildið komið á það stig að Walter Groat, vertinn á Hval-
fangaranum, skipaði þeim að hypja sig, snauta út og koma ekki aftur fyrr
en þeir hefðu einhverja peninga til að eyða. Upp á síðkastið höfðu þeir
húkt fram á borðin til miðnættis yfir könnu af þunnum bjór, hann var
það eina sem þeir höfðu efni á að kaupa.
Og út þrömmuðu þeir sneyptir eins og barðir rakkar. Gömlu menn-
irnir heim til tannhvassra eiginkvenna sinna en ungu mennirnir tveir
og þrír saman eftir götunni. Að lokum stóðu þeir fyrir framan krána
hennar Madge Brims. Inni mátti greina glaðværar raddir sveitamann-
anna. Daginn eftir var uppskeruhátíðin og þeir voru að kynda upp fyrir
hana. Þá gerðu ungu fiskimennirnir nokkuð sem var fáheyrt, þeir gengu
inn á krá bændanna og fjárhirðanna, íbúa hæðanna. Það datt á dauða-
þögn, engu líkara en flokkur allslausra og vesælla rekasafnara hefði