Tímarit Máls og menningar - 01.02.2018, Qupperneq 104

Þ o r va l d u r G y l fa s o n
104 TMM 2018 · 1
kom hins vegar fram að áhrifamenn úr fjármála- og stjórnmálaheiminum
fengu aðgerðum ríkisstjórnarinnar og Seðlabankans … frestað fram á mánu-
dagseftirmiðdag. Á mánudagsmorguninn hófust strax við opnun bankanna
umfangsmiklir flutningar fjármagns út úr íslenska krónuhagkerfinu yfir á
erlenda bankareikninga, eins og til dæmis var opinberað í gögnum sem sett
voru í fjölmiðlabann. Þar var staðfest að þröngur hópur bjó yfir innherjaupp-
lýsingum og náði að taka út lausafé í skiptum fyrir hlutabréf í bönkunum og
koma því úr landi inn á leynireikninga á aflandseyjum. Í þetta var nýttur
allur fáanlegur gjaldeyrir í landinu á mánudagsmorgun. Hlutabréf í bönk-
unum urðu skömmu síðar einskis virði …“
Þarna var þverbrotin sú grundvallarregla sem gildir um viðbrögð stjórn-
valda í bankakreppum að miða allar aðgerðir við að bönkum sé lokað í dags-
lok á föstudegi og öllu sem gera þarf sé lokið fyrir opnun banka á mánudegi.
Um þessa atburðarás er ekkert að finna í skýrslu RNA þótt gögnin sem var
lekið úr Glitni til Stundarinnar fyrir nokkru og lögbann var sett á hljóti að
hafa verið í fórum RNA. Þarna virðast hafa verið framin alvarleg brot sem
hafa verið á margra vitorði og munu fyrnast 6. október 2018 nema rannsókn
hefjist fyrir þann tíma. Eitt annað helzta einkenni mafíuríkja er að þar eru
þegnarnir ekki jafnir fyrir lögum.
VIII. Vinahópur valdsins
Meðferð þessa máls hingað til er í samræmi við fyrri reynslu þar sem einn er
settur inn fyrir annan, bakari er hengdur fyrir smið. Það gerðist t.d. í olíu-
málinu fyrir meira en hálfri öld þar sem sakir þess sökunautar sem mest átti
undir sér fyrndust eða voru látnar fyrnast eins og áður kom fram. Einnig
getur komið sér vel fyrir sakamenn að rannsókn misfarist eins og gerðist
t.d. í málverkafölsunarmálinu sem mikilvægir stjórnmálahagsmunir voru
bundnir við svo sem við er að búast í landi sem er gegnsýrt af stjórnmálum
langt umfram viðtekna heilbrigðisstaðla í öðrum löndum.32 Enn eru í umferð
um 900 fölsuð málverk til mikils skaða fyrir fórnarlömb fölsunarfarald-
ursins, bæði listamenn sem hafa verið eignuð undirmálsverk og eigendur
listaverka sem hrundu í verði.33
Alþingi lætur sér allt þetta í léttu rúmi liggja eins og kom í ljós þegar
þingið samþykkti í desember 2012 að láta fara fram rannsókn á einkavæðingu
bankanna 1998–2003 en lét síðan ekki af slíkri rannsókn verða þrátt fyrir vís-
bendingar um að bankarnir hafi stundað fjárböðun fyrir Rússa auk annars.34
Enn eitt einkenni mafíuríkja er áhugaleysi almannavaldsins á lögbrotum í
vinahópi valdsins. Eitt einkenni enn er hótanir í garð blaðamanna og lögbann
gegn fréttaflutningi þeirra.
Alþingi þarf án frekari tafar að hefja rannsókn á meintum umboðssvikum
í hruninu til að girða fyrir yfirvofandi fyrningu. Skipun rannsóknarnefndar
á vegum Alþingis myndi að vísu ekki í sjálfri sér girða fyrir fyrningu, enda