Ófeigur - 15.08.1951, Blaðsíða 56

56
ÖFEIGUR
og þroska barnanna, en ekki við ímyndaða háskóla-
göngu. Eftir að barnaskóla lýkur, þurfa unglingarnir
að fá skólahvíld. Þeir eru oft þreyttir eftir barnaskól-
ana og þurfa ýmist að fá tækifæri til að vinna að
líkamlegum störfum eða lesa bækur að eigin vild, eftir
því sem þeir kunna að hafa hneigð til. Eftir 16 ára ald-
ur eiga unglingar aftur að geta hafið nám í héraðs-
og gagnfræðaskólum. En það ætti að vara lengur en
tvo vetur og vera mjög frjálst, þó þannig, að vinna
og íþróttir taki að minnsta kosti hálfan námstímann.
I bókfræðum þarf að fella niður að miklu leyti hið
ófrjóa og forheimskandi nám í erlendum tungumálum,
en láta í þess stað koma vekjandi æfingar í bókmennt-
um þjóðarinnar, og sögu, bæði innlendri og útlendri.
Nú er mjög algengt, að námsfólk úr héraðs-, gagn-
fræða-, menntaskólunum og háskólanum sé mjög van-
kunnandi í íslenzkum bókmenntum og sögu. Meðan
latína og gríska voru kenndar í latínuskólanum, lásu
betur gefnu piltarnir flest sem máli skipti í fornum
og nýjum bókmenntum sjálfrar þjóðarinnar og þekktu
af eigin lestri úrvalshöfunda germanskra og engilsax-
neskra þjóða. Nú er þetta svo breytt, að gott má telja,
ef stúdentar þekkja þau kvæði íslenzku stórskáldanna,
sem eru í lestrarbók Nordals, en næsta lítið þar fyrir
utan. Ekki hefur hin mikla kennsla í erlendum mál-
um í barnaskólum upp í háskóla leitt til aukinnar þekk-
ingar á bókmenntum grannþjóðanna. Nemendur í hin-
um mörgu bókfræðiskólum geta með réttu afsakað
vankunnáttu sína í þeim bóklegu fræðum, sem mestu
skipta, með því að þeir hafi engan tíma til að sinna
öðru en yfirheyrzlum fyrir prófraunir í sálardrepandi
kennslubókum. Þetta mun nú vera rétt. Bókfræðin hef-
ur gengið af bókmenntunum dauðum. Skólaæskan hef-
ur ekki einu sinni tíma til að lesa Atómstöðina, og
þá enn síður það sem er erfiðara og þýðingarmeira.
Inn í hinar miklu skólabyggingar þarf að komast nýr
og betri andi. Það er enginn hörgull á mönnum, sem
geta unnið á pósthúsum og símastöðvum. Líka eru til
nóg mannsefni í stöður lækna, presta og sýslumanna.
En í þess háttar stöður og allsstaðar annars stað-
ar í þjóðfélaginu, þarf fólk sem er vakandi og kann
móðurmál sitt, þekkir það bezta úr bókmenntunum
og hefur löngun til að taka þátt í nútíma starfs-