Skessuhorn - 20.12.2006, Síða 49

IM..L I
MIÐVIKUDAGUR 20. DESEMBER 2006
49
Fýsi þig í fróðleik ná
farðu og hittu Cunnu.
Hún á kerald, hún á sá,
hún á fulla tunnu!
Þarna mun átt við Guðrúnu Kristjáns-
dóttur á Bugðustöðum.
Svo fróður og minnugur sem Sigurður var
um skáldskap henti það hann þó að eitt ljóða
hans var nánast samhljóða upphafi ljóðs eft-
ir Guðmund Böðvarssson. Brá honum mjög
er hann uppgötvaði þetta og kom niðurbrot-
inn maður til Guðmundar og baðst afsökun-
ar á þessum mistökum. Guðmundur tók
honum ljúfmannlega sem hans var von og
var jafrian góð vinátta með þeim síðan. Að
Sigurði látnum orti Guðmtmdur Sigurðar-
kvæði sem flestir telja gefa góða innsýn í lífs-
hlaup og persónu Sigurðar. Það er hins veg-
ar of langt til að birtast hér í heild en vonh't-
ið að stutt brot úr því nái að gefa nokkra
heillega mynd þó þess verði freistað:
Þegar lagt er upp að morgni er bjart
frá brún að sjá
til bláfjalla í austrí og sól á Sléttafelli
og tryppin rekast vel yfir Heiðina-Há
um huldumannabyggðir, hjá
gangnamannahelli.
Þó hnyklist úði grár um Þröm og Fremrafell
þú finnur þér íhjarta bjarnaryl.
Það kynni að reynast vandratað
um Kolugafjall
en kannske verður áð við Skáldagil.
Loks ber þig enn að á
það er hljótt og húmað að og hinumegin
engan bakka að sjá,
og hér er engin brú og hér er ekkert vað.
Svo hieypir þú til sunds í Jökulsá.
Að mínu áliti er Sigurður stórlega van-
metinn sem skáld og ýmsir lausamálstextar
hans og reyndar fleiri manna af sömu kyn-
slóð, svo sem Asgeirs frá Gottorp og fleiri,
ættu fyllilega heima í sýnishoma- eða lestr-
arbókum um bókmenntir og er mér ekki
grunlaust um að þeir hafi að nokkru goldið
þess að umfjöllunarefni þeirra voru ekki í
tísku meðal menntamanna þjóðarinnar á
þeim tíma. Þó hestavísur og annað því tengt
sé fyrirferðarmest í þeim ferskeytlum sem
geymst hafa eftir Sigurð er þó fjarri því að
ekki sé um aðra tóna að ræða, samanber
kvæðið Gáta:
Cefðu mér, gefðu mér!
Cettu hvers ég bið.
Eða Ijúfa Ijáðu mér.
Lánið skal ég borga þér,
áður eldumst við.
Skilurðu? Skilurðu ei?
Skammt er ráðning frá.
Viltu mér á vörum ei
vita hvort hún hittist, mey?
Hirð hana þaðan þá.
í bókinni Sandfok er kvæðið Eftir renn-
inginn:
Sem hvítur pappír þakti ysja ís
svo undur hrein
og faldi börð og lautir, huldi hrís
og hrjúfan stein.
En stormar grófu rúnir á það allt
svo ysjublað
hlaut ferðakvæði á sig illskukalt,
sem ofsinn kvað.
Eins og áður er getið var Sigurður mað-
ur heiðalandanna og undi sér þar betur en
víðast annarsstaðar enda yrkir hann:.
Örœfin svíkja aldrei neinn.
Örœfin stillt en fálát.
Festi þau tryggð við einhvern einn
eru þau sjaldan smálát.
Kvæðið Kvöldbæn er líklega með þekkt-
ari kvæðum Sigurðar og má alveg vera það:
Fel þú mig svefn í svörtum, þykkum, dúkum,
sveipa mig reifum, löngum, breiðum, mjúkum,
réttu svo strangann þínum þögla bróður.
Þá ertu góður.
Svo virðist sem hann hafi ort eftirfarandi
á seinni ámm sínum þegar meiri ró færðist
yfir:
Kært er mér að finna fríð,
fjarar gleði og máttur.
Líka er ég lífið við
löngu orðinn sáttur.
Góð vinátta var jafnan með Sigurði og
Höskuldi Einarssyni og margar af þeim
vísum sem Höskuldur orti um Húnvetn-
inga gerði hann fýrst og fremst til að stríða
Sigurði vini sínum. Gráan hest átti Hösk-
uldur ættaðan frá Sigurði sem Sigurður
tamdi að einhverju leyti og einhverntíma
orti Höskuldur þegar hann sá Sigurð nálg-
ast á þeim gráa:
Líkt er þetta Sigga að sjá
með svipinn karga, þráa.
Líka tvísýn trúin á
töltið íþeim gráa.
Síðasta vísa Höskuldar til Sigurðar, ort að
morgni þess dags er Sigurður lést:
lllt þó finnist oft mitt grín
eftirminnilega.
Þegin kynni þín og mín
þakka ég innilega.
Mér er sagt að við lík Sigurðar hafi fund-
ist þessi svarvísa:
Hniginn er nú hróðurinn,
hart er að Ijúka göngu.
Örviti í annað sinn
orðinn fyrir löngu.
Sigurður frá Brún ætti skihð mun veglegri
grein en hér er á borð borin en bæði tími
minn og síðupláss blaðsins setja hér mörk.
Með þökk fyrir lesturínn,
Dagbjartur Dagbjartsson
Hrísum 320 Reykholt
S435 1489 og 849 2715
dd@simnet.is
Heimildir:
Bækur eftir Sigurð frá Brún: Sandfok. Ljóð 1940
Rætur og mura. Ljóð 19S5
Einn á ferð og oftast ríðandi. ferðaþættir 19S4
Stafnsættimar. 1964
Auk þess er stuðst við Borgfirskar æviskrár. Sól ég sá.
Æviminningar Steindórs Steindórssonar. Niðjatal Hann-
esar og Halldóru á Eiðsstöðum og
munniegar uppiýsingar úr ýmsum áttum

Óskum Vestlendingum
sem og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla,
árs og friðar
<^rr
GT Tækni - Grundartanga
www.gtt.is
V_________________________________J