Þjóðarbúskapurinn - 01.04.1995, Síða 18

þrátt fyrir aukningu í fjármunamyndun í íbúðarhúsnæði. Aftur á móti varð samdráttur í
opinberum framkvæmdum.
Auk þeirra vísbendinga sem hér hafa verið raktar má geta þess að á liðnu ári gerði
Þjóðhagsstofnun að beiðni Samtaka iðnaðarins úrtakskönnun á afkomu iðnfyrirtækja á
fyrri helmingi ársins 1994. Ársvelta fyrirtækja í úrtakinu var um 12 milljarðar króna eða
um 13% af veltu í almennum iðnaði. Hagnaður sem hlutfall af veltu hjá þessum
fyrirtækjum var 3-4%. Einnig var gerð athugun á afkomu fyrirtækja sem skila
reikningum til Verðbréfaþings íslands fyrir fyrri hluta árs 1994. Þar var um að ræða 11
fyrirtæki með um 40 milljarða króna ársveltu. Hagnaður hjá þessum fyrirtækjum í heild
var um 1% af tekjum. Þessar vísbendingar benda til batnandi afkomu fyrirtækja í fyrra.
Niðurstöður úr ársreikningum þeirra fyrirtækja sem hafa birt tölur um afkomu sína á
liðnu ári staðfesta þetta. Þegar liggja fyrir niðurstöður úr reikningum 43 fyrirtækja. Þar
kemur meðal annars fram að hagnaður þeirra eftir skatta hafí verið um 4'/2 milljarður
króna á liðnu ári eða í rúm 4% af tekjum. Velta þeirra varð um 106 milljarðar króna og
hafði hækkað um rúm 5% frá fyrra ári. Afkoma þessara úrtaksfyrirtækja á árinu 1993 er
nokkru betri en afkoma þeirra 1.253 fyrirtækja sem áður er getið um sem bendir til þess
að í úrtakinu séu fyrirtæki með betri afkomu en vænta megi af atvinnurekstrinum í
heild á árinu 1994.
Vergur rekstrarafgangur, 1973-1994
Hlutfall afþáttatekjum
45
43
41
39
37
35
33
31
29
27
25
Þótt hér sé vissulega um lítið úrtak að ræða er ástæða til þess að hafa þessar
niðurstöður til samanburðar við þróun heildarstærða. Þá er einkum átt við niðurstöður
þjóðhagsreikninga og forsendur þjóðhagsspár og þá heildarmynd sem þannig fæst.
Nærtækasti mælikvarðinn hér eru vergar þáttatekjur en þær má skilgreina sem verga
landsframleiðslu að frádregnum óbeinum sköttum en að viðbættum framleiðslu-
sfyrkjum. Vergum þáttatekjum má síðan skipta í tvennt, í laun og vergan rekstrarafgang,
en með því er leitast við að meta þau verðmæti sem vinnuaflið og fjármagnið bera úr
býtum hvort um sig. Vergur rekstrarafgangur er sú fjárhæð sem eftir verður til þess að
16