Heimsmynd - 01.03.1986, Blaðsíða 25

KJARNORKAN
HEFUR BREYTT
ÖLL UÍHELMLNUM
-NEMA HUGSUN-
ARHÆTTL OKKARf
væru ekki til staðar, vatn og vistir af
skornum skammti. Borgirnar yrðu í rúst,
akrarnir brunnir. Viðurstyggð eyðilegg-
ingarinnar blasti hvarvetna við. Komandi
kynslóðir, ef einhverjar verða, munu
erfa skaðlegt gufuhvolf og geislavirka
jörð.
Skaði sprengjunnar er nöturlegur. Ge-
org Kennan sagði er hann tók við friðar-
verðlaunum Alberts Einsteins árið 1981:
„Ég er þeirrar skoðunar að kjarnorku-
sprengjan sé gagnlausasta vopn sem
fundið hefur verið upp. Það er ekki hægt
að nota hana á neinn skynsamlegan hátt,
ekki einu sinni til varnar gegn sjálfri sér.
Hana er einungis hægt að nota í reiði-
eða hræðslukasti, og þá til að drýgja
ódæði hræðilegri en svo að nokkur geti
haft þau á samviskunni".
HÆTTANÁ AÐ KJARNORKUSTYRJ-
ÖLD BRJÓTIST ÚTAFMANNA-
VÖLDUM EÐA FYRIR TÆKNIMIS-
TÖK FER STÖÐUGTVAXANDI. . .
Vopnabúr heimsins geyma nú 50 til 60
þúsund kjarnaodda. Vitað er að sex
þjóðir ráða nú yfir kjarnorkuvopnum.
Sprengjan sem varpað var á Hiroshimaborg. Hún var kölluð litli strákurinn.
Hiroshima eftir sprenginguna 6. ágúst 1945. Meðalstór sprengja í dag jafngildir 80
Hiroshimasprengjum.
talið er að 20 til 30 þjóðir til viðbótar
standi nú á þröskuldi þess að eignast slík
tól. Þessar þjóðir gætu orðið 30 til 40 um
aldamót. Sprengimagnið í vopnabúrum
heimsins er nú talið jafngilda 16 billjón
tonnum af TNT. Ef telja ætti öll þessi
tonn og ný tala nefnd hverja sekúndu,
talið væri nótt og dag, tæki verkið eitt
þúsund ár. í síðari heimsstyrjöldinni lét-
ust um 50 milljónir manna, Evrópa var í
rúst. Jafngildi alls þess sprengimagns sem
notað var í allri heimsstyrjöldinni er nú í
einum kjarnorkukafbáti. Raunar ber
einn Poseidon kafbátur þrefalt þetta
magn og margfalt meira er í Trident kaf-
báti. Vígbúnaðarkapphlaupið tekur á sig
æ ógnþrungnari myndir og stefnir nú til
stjarnanna. Hættan á að kjarnorkustyrj-
öld brjótist út af mannavöldum eða fyrir
tæknimistök fer því stöðugt vaxandi.
Rannsókn sem gerð var í Bandaríkjun-
um leiddi í ljós að á átján mánaða tíma-
bili á árunum 1980 til 1981 var ranglega
gefið hættumerki um kjarnorkuárás í 151
skipti. Mistökin fundust yfirleitt fljótt.
Það er líka afar mikilvægt því tími til
skrafs og ráðagerða er enginn. Ef svara á
kjarnorkuárás í sömu mynt verður að
svara fjótt. Eldflaugarnar verða að kom-
ast á loft áður en sprengjur óvinarins
taka að falla. Nú fara kjarnorkueldflaug-
ar heimsálfa á milli á um 30 mínútum.
Þessi tími styttist stöðugt með staðsetn-
ingu eldflauga nær skotmarkinu í kafbát-
um og í Evrópu, austan járntjalds og
vestan. Hugsanlegt er að fyrr en varir
verði slík árás metin og vegin af tölvum
og svarað á viðeigandi hátt. Mannleg
ákvörðunartaka er ekki til staðar enda
ekki tími til slíks.
Hinn frægi stjörnufræðingur Carl
Sagan var einn þeirra sem fyrstur benti á
hættuna á kjarnorkuvetri. Hann skrifar:
„Það er eitt af einkennum mannsins, að
hann hefur hæfileika til að sjá fyrir afleið-
ingar gerða sinna og breyta í samræmi
við það, jafnvel þótt þessi hæfileiki sé
ófullkominn. Þetta er ein ef meginástæð-
unum fyrir velgengni okkar undanfarin
milljón ár. Framtíð okkar er undir því
komin hversu hratt við getum þroskað
þennan hæfileika. Við ættum að bera
umhyggju fyrir viðkvæmum heimi okkar
engu síður en börnum okkar og barna-
börnum. Þau eiga engan annan sama-
stað. Það er ekkert náttúrulögmál að
kjarnorkuvopnin eigi að fjötra okkur um
aldur og ævi.“