Heimsmynd - 01.05.1990, Blaðsíða 20
hefur látið hanna. Þar er bæklingur um
stefnu fyrirtækisins og markmið og ann-
ar bæklingur um starfsmenn og stjórn
fyrirtækisins, reglur og skipulag.
„Kók er fyrst og fremst markaðsfyrir-
tæki. Því verður framkvæmdastjórinn að
vera markaðssinnaður. Þegar ég byrjaði
hér sá ég strax að besta leiðin til að fá
fjármálin í lag var að vera duglegur að
selja. Þegar hart er í ári eins og í fyrra
tökum við þá stefnu að halda magni og
markaðshlutdeild enda erum við fljótir
upp þegar ástandið skánar. Hagnaður
fyrirtækisins á síðasta ári voru nokkrir
tugir milljóna. Mér finnst það lélegt,"
segir hann eftir andartaks umhugsun í
þeirri vissu að það
er þó undantekning
í íslensku atvinnulífi
á síðasta ári. „En
auðvitað er þetta
stöndugt fyrirtæki
sem og fjölskyldurn-
ar fjórar sem eiga
það. Þær eru ríkar á
íslenskan mæli-
kvarða en Pétur
Björnsson hefur
aldrei borist á.“
Sjálfur á hann ekk-
ert í fyrirtækinu og
bætir við, „ég er
með ágæt laun.“
Fæstir sem til
þekkja draga þó í
efa að Lýður ber
hag þessa fyrirtækis
fyrir brjósti. A
myndum frá skóla-
árunum er hann
gjarnan í bol með
Kóka kóla merki og
í árbókinni frá Im-
ede í Sviss, nokkurs
konar minningarbók
með ljósmyndum af
nemendum þar sem þeir skrifa framtíð-
aróskir til Lýðs, kemur nafnið Kóka kóla
oft fyrir. A veitingastöðum pantar hann
alltaf flösku af Kók og vart birtist af
honum mynd án þess að hann haldi á
kókflösku.
Hann segist hafa lært meira í
skólanum í Sviss árið sem
hann var þar en á öllum há-
skólaárunum hér heima og
hann hélt áfram að læra þeg-
ar hann tók við fyrirtækinu.
„Formleg völd mín hér eru
tiltölulega ný af nálinni. Þeg-
ar ég var að byrja hjá þessu fyrirtæki var
það nokkuð algengt að starfsmenn
kæmu fyrst til mín og bæðu um lán, færu
síðan til Péturs eða Kristjáns Kjartans-
sonar, mágs Péturs sem þá var aðstoðar-
forstjóri, fengju þeir neitun hjá mér.
Slíkt gerist ekki lengur. Stjórnunin er
komin í gott horf og stöðugleiki í fyrir-
tækinu.“
Stjórnun heillar hann og hann hefur
sótt mörg námskeið af því tagi, stóð
meðal annars fyrir komu hins rándýra
fyrirlesara Jack Trout á vegum Stjórnun-
arfélagsins nýverið en var sjálfur á skíð-
um með fjölskyldu sinni í Austurríki
þegar námskeiðið stóð yfir. „Þó er ég
búinn að lesa allar bækurnar hans,“ segir
hann. „Og á hundruð bóka um stjómun
sem er mjög flókið viðfangsefni. Kjarni
málsins er þó sá að hundurinn dilli róf-
unni en ekki öfugt. Það stjórnunarstarf
sem ég er í núna hef ég alfarið mótað
sjálfur. Sterk staða mín innan fyrirtækis-
ins hefur komið smám saman. Ég fékk
góð tækifæri til að takast á við vandamál
en ég hef líka leyst þau vel af hendi.
Styrkleiki minn er góð menntun og
ákveðni. Ég hef mikla þrautseigju fyrir
utan vilja og áhuga til að vinna mikið og
lengi.“
Eitt hans fyrsta verk var að fjárfesta í
vél sem framleiddi plastflöskur en lítra-
flöskumar höfðu verið úr gleri frá því að
þær komu á markaðinn áratugi áður.
Þessi fjárfesting sem var upp á 30 til 40
milljónir 1984 þýddi að við þurftum að
auka söluna á Kók um 25 prósent til að
forða tapi. Margir voru sannfærðir um
að þessar plastflöskur gengju ekki á
svona smáum markaði. Eg byijaði á því
að keyra vélina einn dag í viku. Fyrstu
vikurnar neituðu bflstjórarnir að keyra
þessar flöskur á sölustaði og sögðu að
þær seldust illa. Bflstjóramir voru á þess-
um tíma sjálfir sölumenn en það fyrir-
komulag er nú breytt. Á þessum tíma
fengu þeir að ráða því sjálfir hvaða varn-
ing þeir keyrðu út. Ég vildi ekki að vélin
stæði ónotuð og verkefnalaus. Því reif ég
mig upp fyrir allar aldir dögum saman og
stóð við bflana þegar þeir voru að hlaða
þá. Ég hreinlega skipaði þeim að taka
plastflöskurnar með. Endirinn varð sá
að söluaukningin sem við þurftum að ná
til að borga vélina upp varð margföld og
plastflöskurnar eru ein meginástæðan
fyrir þeirri söluaukningu á Kók sem varð
á níunda áratugnum. I framhaldi af þess-
um plastflöskum settum við upp plast-
verksmiðju sem nú er sú stærsta sinnar
tegundar í landinu og framleiðslukostn-
aðurinn lægri en annars staðar í Evrópu.
Þessi verksmiðja okkar hefur vakið at-
hygli erlendis og margir leita fyrirmynda
hjá okkur. Við erum með þeim fremstu í
rekstri Kóka kóla verksmiðjanna í að
nálgast þau markmið sem sett eru.
Reksturinn er í sjálfu sér ekki flókinn en
margbrotinn. Við kaupum hráefnið að
utan en ráðum mestu um hvernig við
seljum vöruna. Eitt helsta skilyrðið sem
höfuðstöðvar Kók setja okkur er að við
sýnum aukningu í
sölu. Þess eru mörg
dæmi að framleið-
endur Kók hafi
misst umboðið.
Þeim sem ekki sýna
árangur er skipt út.
Það er einnig venjan
í öðrum löndum að
framleiðsla og dreif-
ing séu aðskilin þar
sem Kók fyrirtækið
sjálft hefur útibú alls
staðar og stjórnar
öllum markaðsmál-
um. Þeim hefur hins
vegar ekki þótt taka
því að opna slíka
skrifstofu hér þar
sem markaðurinn er
svo lítill.“
Lýður býr ásamt
fjölskyldu sinni í
stóru einbýlishúsi í
útjaðri Garðabæjar.
Hann keypti upp-
haflega lóð í Garða-
bænum fyrir „kjall-
araholuna" sem
hann keypti á
menntaskólaárunum og seldi. Þegar
hann var við nám í viðskiptafræðinni
vann hann öll árin sem prófarkalesari í
Alþingi og hóf að smíða einbýlishús á
lóðinni sem hann keypti. Hann seldi það
hálfklárað og hóf að byggja núverandi
hús ári eftir að þau Ásta gengu í hjóna-
band. Hann er stoltur af þessu húsi sínu
og lýsir því fyrir mér að gluggarnir í stof-
unni séu átján fermetrar að flatarmáli en
útsýnið úr Eskiholtinu er fallegt.
Einhvern veginn gerði ég ráð fyrir því
að heimilið væri í stfl við Range Rover-
inn, bflasímann og vélsleðann. En það er
svolítið öðruvísi. Húsið er ekki fullfrá-
gengið og þegar inn er komið er ljóst að
þarna býr fjölskylda með lítil böm. „Það
eru aðeins tvö ár síðan við fluttum á
neðri hæðina þar sem svefnherbergin eru
en áður sváfum við hér uppi þar sem nú
er aukaherbergi,“ segir Ásta með
tveggja ára dóttur á handlegg og sex ára
hnátu í pilsfaldinum. „Lýður, af hveiju
sagðir þú mér ekki að það væri von á
gestum? Það er allt í drasli,“ segir hún
hálfafsakandi. Lýður lætur sem ekkert sé
og kveikir upp í arninum. I stofunni eru
20 HEIMSMYND