Bændablaðið - 29.08.2019, Blaðsíða 1

16. tölublað 2019 ▯ Fimmtudagur 29. ágúst ▯ Blað nr. 545 ▯ 25. árg. ▯ Upplag 32.000 ▯ Vefur: bbl.is
Veðurgæðum hefur verið æði
misskipt á Íslandi þetta sumarið.
Á meðan íbúar á vesturhluta
landsins böðuðu sig í meiri sól
og blíðviðri en flestir telja sig
hafa upplifað og bændur helst að
berjast við of mikla þurrka, þá
var rigning og leiðinda veðurlag
að gera bændum norðanlands og
austan lífið leitt.
„Það sem einkenndi þetta
heyskaparsumar er fyrst og fremst
það hversu ofboðslega leiðinlegt
það var, úr hófi fram úrkomusamt
og sólardagar fáir. Bændur voru
endalaust í startholum með heyskap
sem svo ekkert varð ekkert úr vegna
þrálátra rigninga,“ segir Sigurður
Þór Guðmundsson, bóndi í Holti í
Þistilfirði. Bæði þar og í Öxarfirði
hafa bændur almennt lokið heyskap,
en yfirleitt nokkru seinna en vant er.
Tjón upp á um milljón
Sigurður segir að ótíð og þrálátar
rigningar hafi gert að verkum að
bændur í nágrenni við sig hefðu
tapað heyi af 20 hektara túni, allt
ónýtt vegna bleytu. Tjón má meta
á um eða yfir eina milljón króna
í peningum, auk þess sem þar er
einnig glatað fóður.
Flestir bændur á norðausturhorni
landsins hafa lokið heyskap og
telja að magnið muni nægja fyrir
komandi vetur. Sigurður Þór
segir að bændur njóti þess einnig
að veðursæld hafi verið með
eindæmum góð undanfarin þrjú ár
og uppskera með allra besta móti.
Allir eigi því töluvert af fyrningum
upp á að hlaupa komi til þess að
hey skorti þegar líður fram á vorið.
Það verði því aldrei nein vandræði.
Endalaus biðstaða
„Þetta sumar var í raun ekki
alslæmt, það var í raun ágætlega
hlýtt en sólardagar voru fáir og
heyskapartíðin var það sem við
köllum hundleiðinlegt. Maður var
alltaf að bíða, sjá hvort viðraði fyrir
slátt og hvort borgaði sig að hefjast
handa. Langtímaveðurspá gekk oft
ekki eftir og menn voru bara alltof
mikið í biðstöðu, komust ekki í
sumarfrí eða í önnur verk,“ segir
Sigurður. Þeir bændur sem tök
höfðu á að hefja slátt þegar vel
viðraði á fyrstu júlídögunum komu
best úr úr sumrinu segir hann.
Muna vart annað eins í
Borgarfirði eystra
Ég man ekki annað eins, en
hér hafa elstu menn vitnað um
að einhvern tíma fyrir löngu
hafi ástandið verið svipað,“
segir Jón Sigmar Sigmarsson,
bóndi á Desjamýri í Borgarfirði
eystra. Hann lauk við að heyja á
sunnudagskvöld. Telur sig vera
með nóg fyrir sig til vetrarins en
telur fráleitt hægt að hæla gæðum
heysins að þessu sinni. Þoka og
súld léku aðalhlutverkin í veðurfari
Borgarfjarðar eystra á senn liðnu
sumri.
Allt lagðist á eitt að gera
Borgfirðingum lífið leitt þetta
sumarið. Vorið var sérlega kalt,
blautt og langdregið og hafði þau
áhrif að þegar bændur ætluðu að
huga að sínum heyskap þegar
þokkalega vel viðraði í byrjun júlí
var gras ekki nægilega sprottið.
„Þessi fínu dagar nýttust því
alls ekki í heyskap sem var mjög
miður. Við fengum svo nokkra
daga síðustu helgina í júlí og um
verslunarmannahelgi þar sem
hann hékk nokkuð þurr og hægt
að sinna slætti. En almennt hafa
fáir samfelldir þurrkadagar komið í
sumar, þetta er einn og einn dagur
og mest tveir í röð. Annars hefur
hann legið í norðaustanáttum og
hér bara verið þoka og súld,“ segir
Jón Sigmar.
Gras var yfirleitt úr sér sprottið
þegar það var slegið og gæðin eru í
lakari kantinum. Jón Sigmar telur
sig eiga nóg hey fyrir veturinn, en
hann rekur sauðfjárbú með um 500
kindum.
Hann lauk við slátt nú í byrjun
vikunnar, á sunnudagskvöld, en
segir að ef frá eru taldir örfáir
tómstundabændur hafi bændur á
svæðinu ekki lokið slætti. „Þetta
hefur verið heldur leiðinlegt sumar,
ómögulegt að ná inn almennilegum
heyjum og nægilega þurru, það
gerist varla verra en þetta og sjálfur
man ég ekki svona tíð hér um slóðir
en einhverjir mér eldri geta bent á
eitt og eitt skipti fyrir langa löngu
sem hafi verið álíka leiðinlegt,“
segir Jón Sigmar. /MÞÞ
Afburða veðurblíða á vesturhluta landsins í sumar lét íbúa á austurhelmingi landsins nær alveg í friði:
Ofboðslega leiðinlegt, sólarlítið og
úr hófi fram úrkomusamt sumar
– Hey af 20 ha túni í nágrenninu ónýtt vegna bleytu, segir Sigurður Þór Guðmundsson, bóndi í Holti í Þistilfirði
Fjölskyldubúið í Gunnbjarnarholti þarf ekki að hafa áhyggjur af framtíðinni því unga fólkið mun taka smátt og
smátt við rekstrinum. Hér er Arnar Bjarni Eiríksson bóndi með yngstu dóttur sinni, Þórhildi, sem er þrettán ára og
barnabarni sínu, Arnari Elí Eiríkssyni, tuttugu mánaða.– Sjá grein um nýja glæsilega fjósið á bænum á bls. 26-27.
Mynd / Magnús Hlynur Hreiðarsson
Sigurður Þór Guðmundsson, bóndi
í Holti í Þistilfirði.
Jón Sigmar á Desjamýri lauk við að
slá á sunnudagskvöld og vel viðraði
svo í vikunni við að rúlla og ganga
frá. Taldi hann að flestir bændur á
svæðinu gætu lokið heyskap þetta
sumarið í þessari viku. Þarna má sjá
Dyrfjöllin í baksýn.
Stofnun Félags smáframleiðenda
matvæla að verða að veruleika
– Stofnfundur verður haldinn 3. september
Stofnfundur Félags smá fram­
leið enda matvæla verður haldinn
þann 3. september í húsa kynnum
Samtaka iðnaðarins.
Í tilkynningu frá skipuleggjendum
kemur fram að ólík verkefni sem
hafa verið unnin á vegum Matarauðs
Íslands undanfarin tvö ár hafa gefið
til kynna þörf á öflugra samstarfi
og samtakamætti smáframleiðenda
matvæla. Dæmi um slík verkefni
eru hinir svokölluðu REKO hópar
þar sem milliliðalaus viðskipti milli
smáframleiðenda og neytenda fara
fram í gegnum samfélagsmiðilinn
Facebook og greining á starfsemi
Beint frá býli.
Smáframleiðendum fjölgar
Samkvæmt Oddnýju Önnu Björns­
dóttur, ráðgjafa og eins skipu­
leggjenda fundarins, sem unnið
hefur að ýmsum verkefnum fyrir
Matarauð Íslands og fleiri, starfa
margir smáframleiðendur matvæla
í landinu og fer fjöldi þeirra vaxandi.
„Þeir verða sífellt sýnilegri og
fyrirferðarmeiri á markaði og um
leið hefur eftirspurn eftir slíkum
matvælum stóraukist. Því er kominn
tími til að þeir sameinist í einu félagi
sem vinnur að hagsmunamálum
þeirra á ólíkum sviðum, sé
opinber málsvari þeirra og stuðli
að framförum í málefnum sem þá
varðar.“
Fundarboð og dagskrá fundar­
ins má finna á Facebook undir
heitinu: „Stofnfundur Félags
smáframleiðenda matvæla –
vinnufundur“ og eru áhugasamir
hvattir til að skrá sig. Hægt verður
að tengjast fundinum í gegnum
fjarfundarbúnað.
Áætlað er að fundurinn standi
yfir frá kl. 13–15 í Borgartúni 35.
Fundurinn er öllum opinn. /smh
30–31
Hákarlasafnið dregur að
fjölda ferðamanna
Fjár- og stóðréttir 2019
32–34Gagnrýnir harðlega
kaup erlends auðkýfings
í Heiðardal
8