Bændablaðið - 29.08.2019, Blaðsíða 24

Bændablaðið | Fimmtudagur 29. ágúst 201924
Nýr kafli í skólastarfi Hallorms­
staða skóla er að hefjast, þar
sem Húsmæðraskólinn á
Hallormsstað hóf sína starfsemi
fyrir 90 árum. Inntakið í náminu
hefur ætíð verið í nánum
tengslum við náttúruna og
náttúruleg hráefni.
„Nýja námið okkar er bæði
verklegt og bóklegt, þverfaglegt og
krefjandi, þar sem fengist er við hin
stóru viðfangsefni nútímans á sviði
matarfræði og textíls með áherslu
á sjálfbærni og sköpun,“ segir
Bryndís Fiona Ford, skólameistari
Hallormsstaðaskóla, sem staðsettur
er í miðjum stærsta skógi landsins,
Hallormsstaðaskógi.
Bryndís segir meginmarkmið
námsins að mennta nýja kynslóð
fagfólks sem getur unnið þvert
á fræði og faggreinar, hefur
haldgóða þekkingu og færni á
sviði sjálfbærni og sköpunar
með áherslu á nýtingarmöguleika
auðlinda. „Markmið okkar er að
gera nemendur meðvitaða um
hvaðan hráefni kemur, hringrás
hráefna og siðfræði náttúrunytja.
Við leggjum áherslu á að nemendur
öðlist færni til að fullnýta hráefnin
með viðurkenndum aðferðum og
að sjá nýja og skapandi möguleika
við nýtingu þeirra á sjálfbæran og
skapandi hátt,“ segir Bryndís.
Sjálfbær nýting hráefna á
faglegan og framsækinn hátt
Grunnhugmyndafræði skólans er
sjálfbær nýting hráefna á faglegan,
framsækinn og skapandi hátt.
„Sjálfbærni er lykilhugtak í allri
framtíðarsýn og hefur sjaldan verið
jafn mikilvægt að hver og einn taki
ábyrgð og tileinki sér sjálfbæra
hugsun á sem flestum sviðum.
Slíkt er í takt við Heimsmarkmið
Sameinuðu þjóðanna sem eru
margþætt og metnaðarfull og
krefjast þátttöku og samstarfs
ólíkra hagsmunaaðila,“ segir
Bryndís. Hún segir að í raun hafi
starfsemi skólans alla tíð byggt á
þessari hugmyndafræði sem nú er
yfirlýst stefna hans.
„Í skólanum skapast einstakar
vinnuaðstæður til að meðhöndla
og vinna hráefni þar sem gamli
tíminn mætir nútímatækni. Við
leggjum áherslu á sjálfstæða
verkefnavinnu nemenda og að þeir
tileinki sér skapandi og gagnrýna
hugsun þar sem handverk og
fræði eru tengd saman. Hugað
er sérstaklega að nýtingu hráefna
á sjálfbæran hátt með hagsmuni
neytenda og náttúruauðlinda að
leiðarljósi. Námið sjálfbærni og
sköpun (e. creative sustainability)
á sér til að mynda fyrirmynd í
Aalto-háskólanum í Finnlandi
og á vonandi eftir að verða meira
áberandi í framtíðinni á fleiri
sviðum en matarfræði og textíls,“
segir hún.
Námið í skólanum er að stórum
hluta byggt upp á MasterClass
þar sem sérfræðingar leiðbeina
nemendum um vinnsluaðferðir
og nýtingarmöguleika. Námið
er á fjórða hæfniþrepi sem gerir
miklar kröfur til nemenda um
fagmennsku og sjálfstæði, auk
þess sem skapandi og gagnrýnin
hugsun er leiðarljós í námi þeirra.
Nýtist öllum sem vilja hafa áhrif
Bryndís segir að á Austurlandi séu
endalaus tækifæri og möguleikar
til nýsköpunar í textíl- og
matvælaframleiðslu.
„Í Hal lormsstaðaskóla
er öflugur vettvangur fyrir
einstaklinga sem vilja skapa ný
tæki færi, prófa sig áfram, þróa
og tengja saman fræði og fram-
kvæmd með sjálfbærni og sköpun
að leiðarljósi. Viðfangsefnin eru
þess eðlis að hver og einn getur
nýtt fyrri reynslu og menntun til
verkefna vinnu og nýsköpunar.
Námið er þverfaglegt og getur nýst
öllum þeim sem vilja hafa áhrif
og þeim sem vilja taka áskorun
um stærri hnattræn verkefni,“ segir
hún. /MÞÞ
LÍF&STARF
Nýr kafli í skólastarfi Hallormsstaðaskóla er að hefjast:
Viðfangsefnin á sviði
matarfræði og textíls
Bryndís Fiona Ford, skólameistari
Hallormsstaðaskóla.
Nýr kafli í skólastarfi Hallormsstaðaskóla er að hefjast, þar sem
Húsmæðraskólinn á Hallormsstað hóf sína starfsemi fyrir 90 árum.
Hráefni úr nærumhverfi leikur stórt
hlutverk í náminu.
Fjöldinn allur af áhugaverðum námskeiðum í boði:
Hvít- og blámygluostagerð, súrdeigsbakstur,
súrkál, kimchi og fataviðgerðir og vefnaður
Fjölmörg áhugaverð MasterClass
verða á haustönn, þar má nefna
súrdeigsbakstur, súrkálsgerð og
mygluostagerð. En bakteríur í
hráefni (sýring) verður sértakt
áhersluviðfangsefni á matar fræði­
sviði skólans.
Sífellt kemur betur í ljós að
fæðan og innihald hennar eru snauð
af góðgerlum og að mikilvægi
þeirra fyrir líkamlega og andlega
heilsu er meira en áður var talið.
Þá nefnir Bryndís að landsliðið í
kjötiðn verði með MasterClass í
lok október þar sem unnið verður
með austfirskt hráefni og segir hún
mikið tilhlökkunarefni að fá þessa
fagmenn á svæðið.
Tvö vefnaðarnámskeið
á haustönn
Á textílsviði skólans verður
vefnaður í hávegum hafður enda
löng hefð og saga fyrir vefnaðarlist
í skólanum. Í byrjun haustannar
verður farið í jurtalitun, auk þess
verður MasterClass í fataviðgerðum
í nóvember.
Tvö vefnaðarnámskeið verða
á haustönn, hið fyrra stendur
yfir í fjórar vikur í september
þar sem Outileena Uotila,
vefnaðarsérfræðingur og
textíllistakona frá Finnlandi, kennir.
Á námskeiðinu verður farið í ýmsar
vefnaðaraðferðir með sjálfbæra
hönnunarhugsun að leiðarljósi.
Markmiðið er að hanna og vefa
klassíska hluti t.d. værðarvoð, trefil
eða sjal. Ánægjan við sköpunarferlið
er rauði þráðurinn í námskeiðinu.
Seinna námskeiðið verður haldið
4.–8. nóvember. Ragnheiður Björk
Þórsdóttir, vefnaðarsérfræðingur
og textíllistakona, fer yfir gömul
munstur úr Vefnaðarbók Sigrúnar
P. Blöndal. Aðallega verða skoðaðar
bindingar sem Sigrún kallaði
einu nafni ullareinskeftu, einnig
vaðmálsbindingar úr einbandi eins
og tími leyfir. Örfá laus pláss eru á
þessi tvö MasterClass.
Hvít- og blámygluostagerð
MasterClass í hvít- og
blámygluostagerð með Þórarni Agli
Sveinssyni mjólkurverkfræðingi
verður 18.–19. september.
Þórarinn Egill var með námskeið í
heimavinnslu mjólkurafurða síðasta
vor þar sem þátttakendur bjuggu til
skyr, jógúrt og ferska osta. Bryndís
segir að mest hafi verið unnið með
kúamjólk en skemmtilegt líka að fá
geitabændur með geitamjólk og einn
þátttakandi vann með sauðamjólk.
Á námskeiðinu nú í haust
fer Þórarinn Egill í aðferðir við
mygluostagerð. Þar er gefin innsýn
í smásæjan heim gerla og hvata og
nýtingu þeirra í framleiðslu. Góðir
og vondir gerlar verða ræddir, hvað
beri að forðast og hvað skuli kalla
fram. Fjallað verður um tæki, tól og
aðstöðu sem þarf til heimavinnslu í
ostagerð. Þátttakendur framleiða ost
sem þeir taka með heim og fóstra þar
til hann er tilbúinn til neyslu.
Súrdeigsbakstur vinsæll
Tveggja daga námskeið verður dagana
9.–10. september með Gústa bakara,
eiganda Brauð&Co, sem er fyrrum
nemandi skólans. Súrdeigsbakstur er
gömul aðferð og hefur náð miklum
vinsældum síðustu ár. Þetta er í annað
sinn sem Gústi kemur og miðlar af
þekkingu sinni um gæði hráefna og
aðferðir í súrdeigsbakstri. Eins og
síðast fylltist námskeiðið á sólarhring
og ljóst að mikil eftirspurn er eftir
þessari þekkingu.
Súrkál er sælkerafóður
Súrkál og annað gerjað grænmeti sem
er stútfullt af góðgerlum og annarri
hollustu og svo er það líka sannkallað
sælkerafóður. Matvæli hafa verið
súrsuð í aldaraðir og á síðustu árum
hafa komið fram ýmsar rannsóknir
um að gerjað grænmeti sé einn af
lykilþáttum í að auka fjölbreytni í
mataræði nútímamannsins.
MasterClass verður 10. október
þar sem Dagný Hermannsdóttir,
höfundur bókarinnar Súrkál fyrir
sælkera, kennir þátttakendum súrkáls-
og kimchigerð. Búast má við að
námskeiðið fyllist hratt.
Lengja líftíma fatnaðar
Þá má að lokum nefna að Lára
Elísdóttir klæðskeri heldur
MasterClass í fataviðgerðum dagana
11.–15. nóvember. Þar verður farið
yfir hvernig má lengja líftíma
fatnaðar með einföldum viðgerðum
og breytingum. Einnig verður fjallað
um gæði vefjarefna og ábyrg innkaup.
Þátttakendur verða hvattir til að fara
yfir skápa sína og mæta með flíkur
sem vinna má með. /MÞÞ
Meðal þess sem hægt verður að nema í Hallormsstaðaskóla nú á haustdögum
er brauðbakstur.
Heimavinnsla mjólkurafurða og
ostagerð nýtur vinsælda, fyrirhugað
er að halda námskeið í hvít- og
blámygluostagerð í skólanum.
Námskeið verður í jurtalitun.Tvö vefnaðarnámskeið verða í boði
á haustönn.