Bændablaðið - 29.08.2019, Blaðsíða 58

Bændablaðið | Fimmtudagur 29. ágúst 201958
LESENDABÁS
Íslandi ekkert
Í flugi til Póllands hugsaði ég um
orkupakka 3 (OP3) og þá opnuðust
augu mín fyrir því, hvað við höfum
átt marga lélega samningamenn
þegar kemur að því að semja um
hagsmuni þjóðarinnar. Seinustu
áratugina hafa þeir látið plata sig
svo mikið og oft að niðurstaðan er
Íslandi ekkert.
Í samningum við stóriðjuna var
orkuverðið leyndarmál, sem ekki
mátti spyrjast út því þá yrði svo
erfitt að semja við aðra, sem vildu
fá sama verð. Hvílíkur barnaskapur,
eins og þeir sem keyptu raforkuna
hefðu ekki haft samráð um að bjóða
ekki upp verðið hvor fyrir öðrum.
Tveir komu með viðskipta­
samning frá Brussel og sögðust hafa
fengið allt fyrir ekkert, en sjá nú að
svo var ekki. Hefðu þeir skilið að
ESB hefði ekki minni þörf fyrir kaup
á fiski frá okkur, en við að selja þeim
fisk, þá hefðu þeir getað samið án
þess að leggja fullveldið undir.
Einn fór til Bretlands að semja
um Icesave, sem er skilgetið
afkvæmi EES samningsins. Þeir
sem hann átti í samningum við
þvældu málin svo mikið að hann
fékk heimþrá og sagðist ekki nenna
þessu lengur. Hann kom heim með
fyrsta Icesave samninginn, sem
ákveðin öfl vildu samþykkja. Aðrir
börðust gegn því og Icesave kolféll
í þjóðaratkvæðagreiðslum.
Þeir sem nú vilja samþykkja OP3
eru þeir hinir sömu og áður vildu
samþykkja Icesave.
Stöðugt reynt að plata okkur
Fyrsta erlenda stóriðjufyrirtækið
ISAL var byggt af ALUSUISSE,
sem stóð vel að byggingu
verksmiðjunnar, en reyndi að plata
okkur með því sem kallað var
hækkun í hafi. Iðnaðarráðherra,
Hjörleifur Guttormsson, sá við því
og kæfði svindlið í fæðingu. Síðan
höfum við stöðugt látið plata okkur.
Á eftir ISAL kom álverksmiðja
í Hvalfjörðinn með mikið af
notuðum vélum og byggði seinna
nýtt verksmiðjuhús í Helguvík án
þess að tryggja sér rafmagn fyrir
framleiðsluna. Húsið hefur staðið
lengi hálfbyggt og er ólíklegt að
verksmiðjan greiði mikinn tekjuskatt
til samfélagsins.
Nýjasta álverksmiðjan er Fjarðaál
í eigu Alcoa. Stjórnvöld létu Alcoa
komast upp með að byggja Fjarðaál
fyrir lán frá Alcoa eða tengdu félagi.
Síðan hefur Fjarðaál greitt Alcoa
svo háa og mikla vexti, að enginn
er tekjuskatturinn til samfélagsins. Á
meðan borga skattgreiðendur niður
virkjunina við Kárahnjúka.
Fyrir mörgum árum skrifaði
ég grein í Mbl. þar sem ég benti á
hvernig mætti vinda ofan af þessu.
Lausnin var að lífeyrissjóðirnir
endurfjármögnuðu lán Fjarðaáls
í evrum eða dollurum með t.d.
5% vöxtum og lækkuðu þar með
vaxtakostnað Fjarðaáls um næstum
helming. Þá færi reksturinn að skila
hagnaði. Eigendurnir fengju arðinn
beint og ríkið tekjuskatt. Sjálfir væru
sjóðirnir með lánið tengt evru eða
dollar og fengju mun hærri vexti, en
þeir höfðu þá. Tekjur af fjárfestingu
þeirra erlendis í krónum var mest
hagnaður af gengisfellingum
krónunnar. Við hrunið töpuðu þeir
tugum milljarða á hlutabréfabraski
í útlöndum. Hefðu alveg eins
getað keypt gjaldeyri og geymt í
Seðlabankanum.
Fjarðaáli hefur fylgt
mikil uppbygging á stór­
Reyðarfjarðarsvæðinu og skaffað
mörgum vinnu beint og óbeint. Svo
væri ekki, ef sæstrengur hefði verið
kominn.
Mörg fyrirtæki hafa lært af
svikamyllu stóriðjunnar
Mörg fyrirtæki erlend og innlend
hafa lært af svikamyllu stóriðjunnar
og eru svo skuldsett, að reksturinn
er með tapi ár eftir ár. Dæmi eru um
verslunar­ og iðnfyrirtæki í erlendri
eign, sem greiðir eigendum árlega
vexti og engan tekjuskatt.
Lífeyrissjóðir töpuðu miljörðum
á kísilverksmiðju í Helguvík og nú
ætlar Arion banki að ná til baka
sínu tapi með því að endurbyggja
verksmiðjuna og í leiðinni menga
og eyðileggja andrúmsloft á
Suðurnesjum. Eftir það sem á
undan er gengið er illskiljanlegt,
að stjórnvöld skuli ekki löngu hafa
afturkallað framleiðsluleyfið.
Stórt hótel er í byggingu
við hlið Hörpu og naut líklega
mikilla niðurfellinga, sem Harpa
fékk ekki. Út frá fréttum skilst
mér að byggingaraðili sé stórt
fjárfestingafélag sem leigi öðru
félagi rekstur hótelsins. Kostnaður
við bygginguna hefur farið langt
fram úr kostnaðaráætlun og ljóst
að húsaleiga hótelsins verður svo
há, að ekki verður greiddur mikill
tekjuskattur af rekstrinum.
Mörg fyrirtæki hafa flutt
út hráefni að hluta úr landi og
fullunnið framleiðsluna þar. Hvort
sem hráefnisverð taki breytingum í
hafi eða ekki er ljóst að virðisauki
vinnslunnar fer úr landi.
Firðir fyrir laxeldi er takmörkuð
þjóðarauðlind. Stjórnvöld hafa
afhent Norðmönnum firði á
Vestfjörðum til fiskeldis, því í
Noregi eru litlir möguleikar eftir
til ræktunar á laxi í sjó og svo eru
framleiðsluleyfin svo ofsalega dýr
þar í landi.
Í sjónum fellur skíturinn úr
laxinum til botns og mengar
hann. Við það bætist mikið magn
skordýraeiturs, sem sett er í
eldiskvíarnar til að drepa lús, sem
herjar á laxinn.
Niðurstaðan er að við fáum
vinnuna við eldið, mengunina
og laxa, sem sleppa út með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum.
Virðisauki framleiðslunnar fer að
mestu úr landi.
Óheft sala lands
Sala lands er óheft hér. Danir sem
eru í ESB og Norðmenn í EES hafa
sett lög, sem hindra sölu lands.
Hvers vegna er ekki löngu búið að
setja hliðstæð lög hér? Eftir hverju
er verið að bíða?
Mest ber á laxavininum mikla,
sem vill komast yfir allar jarðir með
laxveiðiréttindi á Norðausturlandi.
Í því sambandi svífst hann
einskis og ræðst á fjárbændur til
verndar laxinum, sem ekki er í
útrýmingarhættu.
Í blaðagrein fyrr á árinu var
umfjöllun um jarðir hans og félög
sem koma að eignarhaldinu.
Í greininni var mynd, sem
sýndi vef tengdan Lúxemborg
ekki ósvipaðan þeim, sem oft
var sýndur í sambandi við
útrásarvíkingana. Hvernig skyldu
tekjur af veiðileyfum skila sér til
skattsins?
Nýlega var í fréttum að í
samstarfi við Hafrannsókna­
stofnun kostaði hann rannsóknir
til verndar laxinum. Held ég hafi
séð að styrkurinn væri 60 milljón
krónur á 4 árum. Einnig kom
fram að laxastigar yrðu gerðir til
stækkunar hrygningarsvæða, eins
og víða hefur verið gert og kostað
af veiðiréttareigendum.
Um laxastiga fer lítið af rennsli
árinnar og hægt að virkja megin
rennslið til raforkuframleiðslu.
Allt saman smámunir miðað við
að samþykkja orkupakka 3
Allt það sem talið er upp hér að
ofan er til samans smámunir miðað
við að samþykkja orkupakka 3.
Með sæstreng í kjölfar
samþykkis orkupakka 3 rennur
raforkan úr landi án þess að skapa
vinnu og virðisauka í landinu.
Erfitt er að trúa því að
r ík i ss t jórn in samþykki
orkupakkann án rökstuðnings.
Öðru máli gegnir með Samfylkingu
og Viðreisn, sem hafa á stefnuskrá
sinni að ganga í ESB og gefa skít
í fullveldið.
Helstu rök stjórnarflokkanna eru
að samþykki OP3 skipti engu máli
og að við höfum alltaf samþykkt
allt, sem EES hefur komið frá ESB.
Það sé komin hefð á það og
með því að hafna OP3 sé EES
samningurinn í uppnámi, sem
er ekki rétt. Í samningnum er
varnagli, sem heimilar okkur að
hafna því sem við viljum ekki fá.
Samþykkjum við pakkann
brjótum við stjórnarskrána
með því að samþykkja lög æðri
íslenzkum lögum í öllu því er
varðar orkupakkann.
Sæstreng verður hægt að leggja,
hvort sem Alþingi vill það eða
ekki. Einhverjir fyrirvarar eru
jafn haldlausir og fyrirvararnir um
frosna kjötið.
Sigurður Oddsson
Sigurður Oddsson.
Eldri borgarar sem lítið hafa og ekkert eiga:
Fái starfsloka samning
nú þegar!
Um 2000 eldri borgarar hafa ekkert
nema mjög naumt skammtaðan
lífeyri frá Tryggingastofnun til að
lifa á. Flestir þeirra hafa unnið
við undirstöðuatvinnuvegi okkar
allt sitt líf. Þjóðin á þeim mikið
að þakka.
Við borgum þeim sem ekki
vita aura sinna tal afturvirkar
launahækkanir upp á fleiri milljónir
króna. En aldrei hafa menn heyrt
talað um afturvirkar launahækkanir
handa þeim sem virkilega þurfa á
því að halda. Þeir sem nóg hafa,
þurfa ekki meira, en fá alltaf
meira og meira. Svo fær þetta lið
starfslokasamninga á silfurfati.
Fyrir hina kostar það eilífa baráttu
og endalaust stríð að fá nokkrar
krónur í vasann. Er ekki eitthvað
bogið við þjóðfélag sem lætur þetta
viðgangast?
Þingeyrarakademían gerir það
að tillögu sinni að nú þegar verði
gerður starfslokasamningur við þá
svokölluðu „heldri borgara“ sem
lítið hafa til að moða úr. Við erum
ekki að tala um 150 milljónir króna
ofan á himninháar launagreiðslur.
Nei, nei, við biðjum bara um svo
sem 2 milljónir, skattfrjálst, í
starfslokasamning fyrir alla aldraða
sem lifa á naumasta skammtinum.
Þetta fólk hefur unnið baki brotnu
fyrir landið alla sína tíð og á þetta
inni hjá ríkissjóði. Þó fyrr hefði
verið.
Það þarf engan starfshóp
eða nefnd í þetta mál. Vilji og
forgangsröðun er allt sem þarf.

Þingeyrarakademían
Hvað er Þingeyrarakademían?
Þingeyrarakademían er stór
hópur manna sem stundar
morgunsund og heita pottinn á
Þingeyri. Þar eru ýmiss konar
innanlands- og heimsvandamál
rædd og jafnvel leyst.
Þingeyrarakademían kemur til
dyranna eins og hún er klædd.
Þineyrarakademían á fundi.
Er þitt bú
öruggur
og góður
vinnustaður?
PO
RT
h
ön
nu
n
Kynntu þér leiðbeiningaefni um öryggi
og vinnuvernd í landbúnaði á bondi.is
bónDinn bEr
mikla ábYrgð
sem bóndi þá berð þú
ábyrgð á að vinnuaðstæður
á býlinu séu með þeim hætti
að sómi sé að.
Álagsmeiðsli eru aðalorsök
þess að bændur þurfa að taka
veikindaleyfi. Einsleit vinna, röng
beiting líkamans, titringur og
langir vinnudagar geta leitt til
álagsmeiðsla.
Bændablaðið Auglýsingar 56-30-300