Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.1993, Blaðsíða 40
nemendagarða (heimavist) þar sem
aðgengi verður fyrir fatlaða.
Skammtímavistun fyrir fatlaða er
nú loks að verða að raunveruleika,
byggt verður sérstakt hús sem j afnhliða
verður hægt að nota sem þj álfunaríbúð.
Þetta bætir úr brýnni þörf og gefur
fötluðum kost á að reyna getu sína
áður en þeir fara að búa sjálfstætt.
Við sem vinnum að málefnum fatl-
aðra á Norðurlandi vestra höfum
stundum haft áhyggjur af því að okkur
takist ekki nógu vel að ky nna starfsemi
okkar. I vor sem leið gáfum við því út
kynningarbækling og létum dreifa
honurn á hvert heimili í umdæminu. I
honum tíunduðum við þá þjónustu
sem við getum boðið uppá. Reyndum
við að vanda til bæklingsins og lögðum
áherslu á að hann væri einfaldur og
upplýsandi.
Skólamál
Skólamálum er því miður ennþá
þannig háttað að hluti nemenda þarf
að fá þjónustu sem ekki er hægt að
veita í heimabyggð. Til skamms tíma
var gengið út frá því að þessir nem-
endur færu til Reykjavíkur í sérskóla
og þar voru byggðir upp stórir ríkis-
skólar í þessum tilgangi. Ein af nei-
kvæðum hliðum þessarar stefnu var,
að margir skólamenn í dreifbýlinu
gengu út frá því að hún væri sjálfsögð
og ekki hefur verið nægjanlega unnið
að uppbyggingu úrræða fyrir fatlaða
nemendur í heimaskólum. I seinni tíð
hefurbreyting orðið, sérdeildir eru að
komast á í stærri skólum og fámennu
skólamir leggja aukinn metnað í að
sinna fötluðum nemendum í almenn-
um deildum. Svæðisskrifstofa hefur
sl. ár rekið vistheimili fyrir 5-6 fötluð
böm úr fræðsluumdæminu sem nýta
sérdeild við Grunnskólann á Sauðár-
króki. Við gerum okkur vonir um að
í nánustu framtíð verði ekki þörf fyrir
þetta úrræði en til þess að það geti
orðið verða skólamir að vera betur
undir það búnir að taka við fötluðum
nemendum. Aðgengismál eru oft til
baga í skólunum en vonandi verður
gert átak í að gera skólana aðgengilega
fyrirallanemendur. Varmahlíðarskóli
og Fjölbrautaskóli Norðurlands vestra
á Sauðárkróki hafa með styrk
Framkvæmdasjóðs fatlaðrakomið upp
lyftum og bætt aðgengi að öðru leyti.
Að loknum grunnskóla býður
Fjölbrautaskóli Norðurlands vestra á
Sauðárkróki upp á þriggja anna
atvinnulífsbraut. Þessi nýjung hefur
mælst ákaflega vel fyrir og hafa nem-
endur verið ánægðir með námstil-
högun. Nemendur sem í fyrra voru í
heimavist á sambýlinu á Grundarstíg
hafa flutt sig á heimavist skólans sem
bendir til þess að vel sé móti þeim
tekið í skólanum, enda hafa skóla-
stjórnendur og kennarar skólans lagt
sig fram við að gera skólann aðlaðandi
fvrir alla nemendur. Það hefur verið
von okkar að hægt væri að tryggja
framtíð þessarar námsbrautar með
viðurkenningu frá menntamálaráðu-
neytinu. Það hefur hins vegar ekki
gengið og virðist sem einstaka “kerf-
iskallar” geri flest til að hindra Fjöl-
brautaskóla Norðurlands vestra á
Sauðárkróki í þessu brautryðjenda-
starfi.
Atvinnumál
Atvinnumál fatlaðra eru erfiður
málaflokkur og meginmarkmið
blöndunar, þ.e. að fatlaðir sæki vinnu
á almennan vinnumarkað, hefurreynst
erfitt. A Sauðárkróki hefur fötluðum
tekist að fá vinnu og halda henni þrátt
fyrir erfitt atvinnuástand. Oftast er
um að ræða vinnu hluta úr degi. Á
Siglufirði var fyrir 3 árum gerður
samningur við Þormóð ramma h/f um
verndað vinnuhorn. Vinnuhornið
starfaði í tæpt ár en skv. ákvörðun
fyrirtækisins var það lagt niður en
fatlaðir starfsmenn vinna nú með
öðrum í vinnslunni. Þessi ákvörðun
forsvarsmanna fyrirtækisins er mjög
ánægjuleg og hefur reynst fötluðum
vel.
Sú stefna að reyna að halda öllum
á almennum vinnumarkaði er ekki létt
en ég er ekki í vafa um að þar sem
þetta gengur skilar það umtalsverðum
árangri. Eg er sannfærður um að á
næstu árum verður lögð höfuðáhersla
á atvinnumál fatlaðra. Ekki er að svo
stöddu hægt að útvega öllum vinnu á
almennum vinnumarkaði og þeir sem
eru verulega fatlaðir þurfa því á öðrum
úrræðum að halda. Svæðisskrifstofan
hefur rekið dagvist/iðju fyrir mikið
fatlaða íbúa sambýlisins á Siglufirði
sem tryggir að íbúar komast að heiman
til iðju.
Blöndun inn á vinnustaði ætti að
vera hægt að framkvæma fy rir þennan
hópen það kallar á liðveislu og sérstaka
samninga við vinnuveitendur þar sem
þeim væri tryggt að kostnaður vegna
slíkrar blöndunar félli ekki á þá.
Blöndun kallará almenna hugarfars-
breytingu og skilning á að mikið
fatlaðir einstaklingar verða að hafa
möguleika á að vera innan um ófatlaða
og að þeir hafi hlutverki að gegna í
þjóðfélaginu.
Húsnæðismál og þjónusta
sveitarfélaga
Húsnæðismál fatlaðra hafa verið
mjög í brennidepli undanfarið. Á
Norðurlandi vestrahefurþróunin verið
að koma upp sambýlum fyrir þá sem
á því búsetuformi þurfa að halda.
Lögð er áhersla á að einkarými á sam-
býlunum verði sem mest en sameigin-
legt rými minna. Sá skilningur er nú
almennt viðurkenndur að íbúar á sam-
býlum þurfa t.d. að geta tekið á móti
gestum í sínum einkavistarverum.
Jafnhliða hefur verið horft til þjón-
ustuíbúða og félagslega íbúðakerfis-