Tímarit Öryrkjabandalags Íslands - 01.09.2003, Blaðsíða 33
Opnugrein
fá þann stuðning sem nauðsyn-
legur er til að þeir geti starfað í
almennum fyrirtækjum við hlið
ófatlaðra einstaklinga. Til að ná
þessu markmiði er nefnd hug-
mynda- og aðferðafræði atvinnu
með stuðningi. Um gagnsemi
þess úrræðis eru allir sammála.
Gerðar eru athugasemdir við að
ekki skuli koma meiri stuðningur
við þetta úrræði frá stjómvöld-
um. Það hefur þegar verið sann-
að að hægt er að ná verulegum
árangri með því að vinna að at-
vinnumálum fatlaðra á þennan
hátt.
Ljóst er að það stjómkerfí sem
hér er lýst einkennist ekki af
langtíma áætlanagerð og að unn-
ið sé markvisst að því að ná fyr-
irfram settum markmiðum og ár-
angri með langtíma stefnumótun.
Einkennin draga frekar dám af
smáskrefakenningunni.
Það er ljóst að kostnaður við að
koma fötluðum einstaklingum í
atvinnu, þar sem þeir fá greidd
full laun til langframa, er fljótur
að skila sér ef bætur falla niður
að verulegu leyti og viðkomandi
einstaklingur verður virkur í
efnahagskerfmu og fer að greiða
skatta til samfélagsins af launum
sínum.
Tillögur til úrbóta
I þessum kafla em settar fram
hugmyndir og tillögur sem eru til
þess fallnar að skipuleggja og
hrinda í framkvæmd því mark-
miði laga að fatlað fólk verði
virkir aðilar á vinnumarkaðinum
i sama hlutfalli og á sama hátt og
aðrir Islendingar.
Tillögumar em að meginhluta
byggðar á því efni og þeim nið-
urstöðum sem fram koma í rit-
gerðinni en einnig verður ekki
hjá því komist að reynsla, þekk-
ing og skoðanir höfundar hafi
þar nokkur áhrif. Tillögunum er
ætlað að benda á leiðir til að ná
betri árangri en gert er í dag. Ar-
angri sem er meira í samræmi við
nútíma hugmyndafræði og rétt-
indabaráttu fatlaðs fólks um at-
vinnuþátttöku sem flestra á al-
mennum vinnumarkaði.
Handverksfólk á Vinnustofu Svæðis-
stjórnar Suðurlands.
1. Markmið í atvinnumál-
um fatlaðra
íslensk stjómvöld eiga að setja
sér það markmið að innan 10 ára
verði atvinnuhlutfall fatlaðra ein-
staklinga á vinnualdri það sama
og meðal annarra Islendinga á
sarna aldri. Þetta markmið ætti í
senn að vera raunhæft og í fullu
samræmi við kröfur samtaka
fatlaðra um samþætt samfélag og
mannréttindi fatlaðs fólks.
2. Setja þarf löggjöf sem
bannar mismunun
Sett verði löggjöf sem tryggi
réttindi þeirra hópa sem standa
höllum fæti í samfélaginu (anti-
discrimination legislation). Slík
lagasetning hefur verið sam-
þykkt í nokkrum Evrópuríkjum á
liðnum ámm og eðlilegt er að
sækja fyrirmyndir þangað um
innihald og reynslu af lagasetn-
ingunni.
3. Skapa þarf skilning og
jákvætt viðhorf í samfélaginu
Opinberir aðilar verða að beita
sér fyrir því að auka þekkingu og
skilning á þeirri földu eða duldu
getu sem fatlaðir einstaklingar
búa yfir.
4. Aukin fjárframlög
Aðgerðir til að ná ofangreindu
markmiði munu kosta fjármuni
en sé litið til þess kostnaðar sem
hlýst af því að aðhafast of lítið
verður að líta svo á að þeim fjár-
munum sé vel varið. Framlög op-
inberra aðila til atvinnumála fatl-
aðs fólks í dag gera ekki meira en
að halda óbreyttu ástandi en það
þarf meira til ef auka á atvinnu-
þátttöku fatlaðra einstaklinga á
almennum vinnumarkaði.
5. Beina þarf fjármagni
opinberra aðila að aðferðum,
starfsemi og starfseiningum
sem skila árangri
Stjórnvöld þurfa að beina fjár-
magni og kröftum að aðferðum,
starfsemi og starfseiningum sem
sýnt hafa fram á að skila árangri
við að tryggja fötluðum einstakl-
ingum atvinnu. Fjárveitingar
verða að vera árangurstengdar og
hvetja til þess að unnið sé mark-
visst að því að ná þeim markmið-
um sem sett eru fram um þátt-
töku fatlaðra einstaklinga á al-
mennum vinnumarkaði.
6. Atvinnumál fatlaðra
einstaklinga eiga að vera á
sama stað í stjórnkerfínu og at-
vinnumál annarra þjóðfélags-
þegna
I samræmi við þá hugsun sem
liggur til grundvallar kröfunni
um samfélag samþættingar og
mannréttinda með fullri þátttöku
allra verður að skipa atvinnumál-
um fatlaðra einstaklinga á þann
hátt að þau séu á sama stað í
tímarit öryrkjabandalagsins
33