Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Blaðsíða 151

unnar, fremur en alvarlegri þáttum enda fá margir frægir íþróttamenn svipaða
stöðu meðal þjóðarinnar og leikstjörnur og skemmtikraftar.
Um stöðu tilfinninga og geðshræringa gagnvart skynsemi, rökhyggju og jafn-
vel siðgæði hafa ýmsir fræðimenn fjallað. Í flestum tilvikum eru til finn ingar og
geðshræringar þá settar fram sem neikvæðar andstæður skynseminnar sem stillt
er upp sem jákvæðri. Þannig er til dæmis í heim speki kenningum Kants (McCor -
mick 2005), í skiptingu Freuds (Cherry, án árs a) í Það, Sjálf og Yfirsjálf og í
kenn ing um Kohlbergs (Cherry, án árs b) um stigskiptingu siðferðis þroska manna.
Í kenningum sumra hugsuða er þó lögð áhersla á að fylgja fremur hjartanu (til-
finningunum) en heilanum (rök hyggjunni) (Douglas 2008; Kornfield 2007;
Sigur björn Einarsson 1948, Kristín Aðalsteinsdóttir 2013). Einkum virð ist þver-
sögnin mest í því að draga upp sem andstæður tilfinningar og siðgæði því að æðsta
stig siðgæðis, réttlætis kenndin sjálf, verður ekki mæld með neinum tækj um eða
rök um heldur hlýtur hún þegar allt kemur til alls að byggjast á til finningu manns-
ins.
Hver er þá lokaniðurstaða þessa rannsóknarverkefnis, svar þess við aðal -
spurn ingunni: Hvað einkennir einkum umfjöllun um íþróttir í íslenskum bókmennt-
um og fjölmiðlum? Svarið þarf hvorki að vera flókið né loðið enda liggur það nán-
ast í augum uppi: Sterkar tilfinningar og geðshræringar. Auðvitað er engin
niðurstaða rannsókna af þessu tagi þó endan leg. Sagan er ekki á enda runnin. Ein
doktorsrannsókn er ekki endir, heldur miklu fremur og vonandi upphaf einhvers
sem miklu meira máli skipt ir. Engin leið er að staðhæfa að aðrar rann sóknir sem
kunna að verða gerðar á öðrum afmörkuðum þáttum gefi sömu niðurstöður.
6. Athugasemdir andmælanda
Höfundur ritdómsins hér á undan, sem jafnframt var annar andmælenda við
doktorsvörn mína, gerir ýmsar faglegar og góðar athugasemdir við nokkrar rök-
semdir og ályktanir mínar í doktorsritgerðinni og þeim fræðigreinum sem birtar
hafa verið á grundvelli rannsóknarinnar. Ég fagna því að hann tiltekur þó engin
dæmi um að rangt sé með farið. Þá bendir hann á mörg atriði sem honum finnst
að rannsaka hefði þurft betur og meira. Um það er ég honum svo sannarlega
sammála og kann honum bestu þakkir fyrir ábendingarnar. Umfang doktors-
rannsóknar minnar var gífurlegt og það var langt frá því að vera tæmandi um þau
viðfangsefni sem tekin voru til umfjöllunar. Ég veit að hann mun leggja sitt lóð
á þær vogarskálar í framíðinni gefist honum tóm til og hið sama vona ég að
ýmsir aðrir fræðimenn á sviði málvísinda geri. Hér er vissulega mikið verk að
vinna.
Tilfinningar í íþróttamálfari fjölmiðla 151