Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Blaðsíða 173

Íslenskt mál og almenn málfræði - 2014, Blaðsíða 173
 Í fyrsta „heftinu“ af NALS (2014) má finna fjölmargar smágreinar um ýmis efni í norrænni setningagerð. Mér telst svo til að þær séu alls 55 og allar eftir málfræðinga sem starfa í Noregi eða Svíþjóð. Efnisflokkarnir miðast við við - fangsefni sem voru skilgreind í upphafi áðurnefndrar rannsóknasamvinnu, en þeir eru þessir (fjöldi greina um hvert efni innan sviga): • gerð nafnliða, t.d. staða greinis, eignarfornafna o.s.frv. (10) • gerð sagnliða, t.d. hvers konar rökliði sagnir taka með sér, staða sagnaragna o.fl. (11) • staða (persónubeygðra) sagna (5) • orðaröð á „miðsvæðinu“ í setningunni, t.d. staða andlags, hjálparsagnar o.fl. (14) • orðaröð á „vinstri væng“ eða „hægri væng“ setningar, t.d. tengingar, spurn- arorð, kjarnafærsla, síðbúnir liðir af ýmsu tagi (9) • fornöfn og samvísun (6) Í langflestum greinunum er megináherslan á norsku og/eða sænsku, en í allmörg- um tilvikum er þó tekið með efni úr dönsku, færeysku og íslensku. Þótt grein- arnar séu allar stuttar, og sumar jafnvel örstuttar, er þar yfirleitt vísað í helstu skrif um viðkomandi efni. Það er því ótvíræður fengur að þessari nýju birt- ingaraðferð og hún vekur athygli á því hvernig unnt er að nýta þann efnivið sem var aflað í áðurnefndu rannsóknasamstarfi. Umsjónarmenn þess norræna gagnabanka sem hér um ræðir hafa ekki aðeins gert rannsóknamönnum kleift að leita í honum og sækja sér dæmi þangað heldur hafa þeir m.a. útbúið forrit sem má nýta til að búa til kort sem sýna dreifingu þeirra afbrigða sem verið er að skoða hverju sinni. Höfundar nokkurra greina í þessu fyrsta hefti NALS hafa nýtt sér þennan kost og sum kortin yfir dreifingu afbrigða í Noregi og Svíþjóð eru býsna sannfærandi og skýr. Það á t.d. við um mynd 1, en hún sýnir hvar í sunnanverðum Noregi er hægt að nota dæmi eins og (1) (sjá Johannessen og Garbacz 2014). (1) Jeg har et bilde av n Elvis Presley. ég er með (á) mynd af honum Elvis Presley Málið snýst sem sé um það hvort, og þá hvar, hægt sé að nota þennan „fornafna- greini“, sem á íslensku væri hann, hún, með nöfnum einstaklinga sem maður þekkir ekki neitt. Getur maður sem sé talað um nElvis Presley ‘hann Elvis Presley’ þótt maður hafi aldrei hitt hann. Hvert merki á kortinu táknar einn rannsókn- arstað, svart merki þýðir að dæminu hafi verið hafnað á viðkomandi stað, hvítt að það hafi verið samþykkt, en grátt merki var notað til að sýna blandaðar viðtökur. Mörkin á milli svæða eru býsna skýr og þarna virðist sem sé hafa dugað að ræða bara við fjóra einstaklinga á hverjum stað til þess að fá mynd af dreifingunni. Ástæðan hlýtur þá að vera sú að fyrirbærið hafi svona skýr tengsl við staðbundnar mállýskur. Ritfregnir 173
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182

x

Íslenskt mál og almenn málfræði

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Íslenskt mál og almenn málfræði
https://timarit.is/publication/832

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.