Bændablaðið - 04.06.2020, Blaðsíða 29

Bændablaðið | Fimmtudagur 4. júní 2020 29
Lely Center Ísland
Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.vbl.is
Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
STÝRISENDAR í flestar
gerðir dráttarvéla
ROTÞRÆR
– Íslensk hönnun, framleiðsla og gæði.
– Heildarlausnir fyrir heilsárshús, sumarbústaði og stofnanir.
– Þriggja hólfa, framleiddar úr Polýetýleni (PE).
– Uppfylla kröfur staðalsins ÍST EN 12566.
YFIR 30 ÁRA REYNSLA
Einn heppin
n
fær

endurgreiðs
lu
Dregið 20. s
ept. 2020
100%
BORGARPLAST HF.
Fráveitulausnir og ker:
Völuteig 31, 270 Mosfellsbæ, Sími: 561 2211
Húseinangrun og frauðkassar:
Grænásbraut 501, 262 Reykjanesbæ, Sími: 561 2210
borgarplast.is
Heyrnarmælingar, ráðgjöf og heyrnartækjaþjónusta
Bókaðu tíma í síma 568 6880 eða á www.heyrnartaekni.is
Vantar þig
heyrnartæki?
Opn S eru ný tegund heyrnartækja frá Oticon sem hjálpa þér að heyra margfalt betur í fjölmenni og klið.
Þú getur fengið Opn S með endurhlaðanlegum rafhlöðum. Heyrnartækni hefur um árabil veitt þjónustu
víðs vegar á landsbyggðinni. Í júní bjóðum við upp á heyrnarmælingar, ráðgjöf og þjónustu á eftirfarandi stöðum:
Heyrnartækni | Glæsibæ | Álfheimum 74 | 104 Reykjavík | Landsbyggðaþjónusta | Sími 568 6880
Akureyri | Akranes | Egilsstaðir | Húsavík | Reykjanesbær | Selfoss | Sauðárkrókur
helmingi orkufjárfestinga í þró-
unarhagkerfum.
Þriðjungs samdrætti
spáð í fjárfestingum í
olíu- og gasiðnaði
Búist er við að fjárfesting á heims-
vísu í olíu og gasi muni falla um
tæpan þriðjung árið 2020. Nú
er þegar þrýst á „shale-iðnað-
inn“ (olíusandsteinsvinnsluna í
Bandaríkjunum) um að draga úr
framleiðslu sinni. Þar hefur traust
fjárfesta og aðgengi að fjármagni
nær algjörlega þornað upp. Gert er
ráð fyrir að fjárfesting í olíusand-
steinsvinnslu muni falla um 50%
árið 2020 að mati skýrsluhöfunda
WEI. Á sama tíma skortir mörg
bandarísk olíufyrirtæki nú sárlega
fjármagn. Ef fjárfesting helst jafn
lítil og nú er þá mun það draga úr
framboði á olíu af stærðargráðu
sem ekki var gert ráð fyrir fyrr en
á árinu 2025, eða um tæplega 9
milljónir tunna á dag. Það skapar
greinilega hættu á mörkuðum ef
eftirspurn fer svo að snúa aftur á
þá braut sem var fyrir kreppuna.
Óttast afturkipp í þróun
sjálfbærra orkukerfa
Útgjöld í orkugeiranum stefna í
að minnka um 10% árið 2020,
sem veldur áhyggjum um að aft-
urkippur verði í þróun öruggari og
sjálfbærari raforkukerfa. Fjárfesting
í endurnýjanlegri orku hefur samt
verið sveigjanlegri í kreppunni en
jarðefnaeldsneyti, en útgjöld til
sólarorkustöðva á þaki heimila og
fyrirtækja hafa orðið fyrir miklum
áhrifum af stöðunni. Endanlegar
fjárfestingarákvarðanir á fyrsta árs-
fjórðungi 2020 til nýrra vind- og
sólarorkuverkefna féllu niður í það
sem var fyrir þremur árum.
Gert er ráð fyrir að 9% sam-
dráttur verði í fjárfestingum í raf-
orkunetum á þessu ári, sem er mikið
fall frá árinu 2019. Þá hefur orðið
stöðnun í fjárfestingum í mikil-
vægum þáttum sem áttu að auka
sveigjanleika raforkukerfisins. Það
er samfara stöðnun í fjárfestingum
í orkustöðvum sem nýta metan-
gas sem og fjárfestingum í raf-
geymavinnslu sem hafa þurrkast út.
Skýr viðvörunarmerki fyrir
raforkuöryggi í framtíðinni
Fatih Birol, framkvæmdastjóri IEA,
segir að raforkudreifikerfið hafi
verið afar mikilvægt í öllum neyðar-
viðbrögðum vegna COVID-19.
„Þetta net verður að vera öflugt
og áreiðanlegt til að verjast áföllum
í framtíðinni. Einnig til að koma til
móts við vaxandi hlutdeild vind- og
sólarorku. Neikvæð fjárfestingar-
þróun dagsins í dag eru skýr við-
vörunarmerki fyrir raforkuöryggi í
framtíðinni,“ sagði Birol.
Bætt orkunýting er önnur
meginstoða hreinna orkuflutn-
inga. Þar blasir líka við fjármagns-
skortur. Áætluð fjárfesting í auk-
inni hagkvæmni er talin falla um
10–15% um leið og sala bifreiða og
byggingarstarfsemi dregst saman
og útgjöld til kaupa á skilvirkari
tækjum og búnaði eru afturkölluð.
Heildarhlutdeild orkunotkun-
ar á heimsvísu sem fer í hreina
orkutækni – þ.mt endurnýjanlega
orku, nýtingu, kjarnorku og kolefn-
isbindingu, nýtingu og geymslu –
hefur verið föst í um það bil þriðj-
ungi á undanförnum árum. Árið
2020 mun það stökkva í átt að 40%,
en aðeins vegna þess að jarðefna-
eldsneyti tekur svo mikið áfall. Að
öllu jöfnu er það langt undir þeim
stigum sem þyrfti til að flýta fyrir
orkuflutningum.
„Kreppan hefur leitt til minni
losunar en af röngum ástæðum. Ef
við ætlum að ná varanlegri lækkun
á losun um allan heim, þá verðum
við að sjá hratt aukningu á fjár-
festingu í hreinni orku,“ sagði dr.
Birol.
„Viðbrögð stefnumótandi aðila
verða mikilvægar – og að hve
miklu leyti áhyggjur af orku og
sjálfbærni verða samþættar bata-
áætlunum. Komandi sérskýrsla
World Energy Outlook um vænt-
anlega endurheimt IEA mun veita
skýrar ráðleggingar um hvernig
stjórnvöld geta fljótt skapað störf
og hvatt til atvinnustarfsemi með
því að byggja upp hreinni og
sveigjanlegri orkukerfi sem munu
koma löndum þeirra til góða á kom-
andi áratugum.“
Kolanotkunin eykst
hröðum skrefum
COVID-19 kreppan skaðar kola-
iðnað inn vegna minni fjárfestinga
í kolaframboði. Þær munu dragast
saman um fjórðung á þessu ári. Þrátt
fyrir 80% samdrátt í ákvörðunum
um uppbyggingu á kolakyntum
verksmiðjum síðan 2015, þá heldur
kolanotkunin áfram að aukast í
heiminum. Samkvæmt fyrirliggj-
andi gögnum og tilkynningum voru
samþykktar tvöfalt fleiri nýjar kola-
kyntar verksmiðjur og orkuver á
fyrsta ársfjórðungi 2020 en allt árið
2019. Þau eru aðallega í Kína, sam-
kvæmt úttekt IEA. /HKr.
Eitt af nýrri fjárfestingarverkefnunum í vatnsorkuverum er Kariba-stíflan
í Zambezi-ánni í Simbabve í Afríku. Þurrkar og lækkandi vatnsstaða hafa
þó ógnað fjárhagsafkomu þessa mannvirkis. Þetta er á frægðarslóðum dr.
David Livingston sem kallaði ána „Hraðbraut Guðs“.
Bændablaðið Smáauglýsingar 56-30-300
Dreift í 32 þúsund eintökum á yfir 420 dreifingarstaði
og öll lögbýli á Íslandi