Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1969, Side 151

— 149 —
1969
Frá sjónarmiði læknis þarf fyrst og fremst að stefna að því með
öllum ráðum að rjúfa einangrun þessa manns, en ekki auka hana á
nokkurn hátt“.
Eins og sést af niðurlagsorðum úrdráttarins og ályktuninni, tel
ég, að „árás“ G. hafi ekki verið bein árás né heldur beinzt að verka-
niönnunum sjálfum, þótt skotin kunni að hafa farið skammt frá ein-
hverjum þeirra. Það er þó engan veginn meginmálið, heldur hitt, að
þetta tiltæki var sprottið upp af sjúklegum hugmyndum G., ranghug-
rciyndum, sem höfðu búið um sig með honum um nokkurn tíma. Hef ég
ekki vitað til þess, að maður hafi verið sakfelldur fyrir að hafa verið
veikur, og frá læknislegu sjónarmiði er slíkt hrein firra. Það mun
heldur ekki hafa verið gert í þessu tilviki, og G. talinn ósakhæfur.
Nú mun hins vegar hafa verið höfðað skaðabótamál vegna þessarar
»árásar“ og G. gert í undirrétti að greiða verulegar skaðabætur.
Fyrir ólögfróðum mönnum er það næsta forvitnilegt, að maður, sem
hefur verið talinn að vera ekki ábyrgur gerða sinna, verði samt dæmd-
ur ábyrgur fyrir fébótum, en vera má, að í því efni gildi einhver önnur
sjónarmið en þau, sem virðast liggja beinast við, hversu skiljanlegt sem
það annars er.
Nú er að vísu ekki vitað til þess, að neinn hafi meiðzt í þessari ,,árás“
G., en hann er gerður ábyrgur fyrir einhverjum sálarspjöllum verka-
^anns, er þarna starfaði, og er enda dæmdur til að bera skaðabóta-
skyldu af þeim sökum. 1 því sambandi hlýtur þá að vera gengið mjög
tryggilega úr skugga um, a. m. k. eins og frekast er kostur, að tjón
það, er sá ber, er krafizt hefur skaðabóta, verði tvímælalaust rakið til
^argumrædds atviks, en ef ekki er um að ræða bein meiðsli, heldur
eingöngu sálarlega ákomu, getur það verið allvandgert, en engu óbrýnni
ftauðsyn.
Að því er viðkemur því atriði, að maður skuli vera skaðabótaskyldur
Vegna sjúkdóms, er hann á enga sök á, eru það hugmyndir, er illa sam-
rÝmast nútíma skilningi á geðsjúkdómum a. m. k. Mun enda eitt ný-
^gasta beint lagaákvæði um skaðabótaskyldu geðsjúkra vera úr Jóns-
bók. en þar varla við nútímalegum skilningi, hvað þá þekkingu, að
búast.
Frá sjónarmiði geðsjúkdómafræðinnar er yfirleitt litið svo á, að
slík tilvik beri frekar að skoða sem „hendanleg" slys, án þess að einn
e^a neinn verði ábyrgur ger, rétt eins og þegar um náttúruhamfarir
er að ræða. Og það hygg ég, að berklasjúklingur t. d. yrði seint dæmdur
th skaðabóta fyrir að smita annan mann, þótt það tjón sé e. t. v. mun
Jiósara en það, sem hér um ræðir, og tengsl milli orsakar og afleiðingar
Þar miklu fremur í augum uppi.“
Málið er lagt fyrir læknaráö á þá leiö,
að beiðzt er svars við eftirfarandi spurningu: