Bændablaðið - 11.03.2021, Side 50

Bændablaðið | Fimmtudagur 11. mars 202150
SAMFÉLAGSRÝNI
Af viðskiptum við eftirlitskerfi Matvælastofnunar
Ég ætla að fara hérna yfir það á
gagnrýninn hátt hvernig það er að
eiga hross á höfuðborgarsvæðinu,
bæði úti og inni. Sérstaklega
mun ég taka til umfjöllunar
eltingaleik Matvælastofnunar og
furðulega framkomu starfsfólks
stofnunarinnar við mig og aðra.
Það hefur verið gert í nafni
dýravelferðar sem svo hefur sýnt
sig að vera fyrst og fremst til
fjáröflunar. Þetta verður ekki
tæmandi upptalning, frekar
stiklað á stóru en af nógu er að
taka. Frekar að það vefjist fyrir
mér á hverju á að byrja.
Þetta er tímabil sem nær yfir
nokkuð mörg ár. Það er ekki svo að
þetta verði í réttri daga eða áraröð. Í
fimm ár var ég með sautján hektara
haglendi á leigu á fyrrum stórbýlinu
Blikastöðum. Það gefur auga leið
að það dugar ekki mörgum hrossum
yfir árið, en þarna var gott að hafa
trippi í uppeldi yfir veturinn því
að þegar fór að sneyðast um haga
þá var stutt að fara og þægilegt að
gefa út. En þarna var illmögulegt að
hafa hross að vetri til vegna sífelldra
tilkynninga fjölda sérfræðinga sem
áttu leið um Vesturlandsveginn til
Mast um að þarna væru haldin hross
við heldur bág kjör eins og það er
orðað í skýrslunum. Það virðist vera
svo að hver sem er geti sigað þessu
eftirlitsfólki einsog óðum hundum
hvert sem er á hvern sem er hvenær
sem er.
Er verið að þjóna einhverju
öðru en dýravelferð?
Þegar þetta á sér stað jafnvel með
viku millibili þá er ekki hægt annað
en álykta sem svo að þetta eftirlit
þjóni einhverjum öðrum tilgangi en
dýravelferð. Það er eftirtektarvert
að myndir sem fylgja skýrslunum
eru alltaf teknar í slagveðursrigningu
þegar hrossin eru blaut og hnípin.
Þau hin sömu hross og sögð eru
í sömu skýrslu að séu í ágætum
holdum.
Mast lætur sitt fólk
aldrei fara erindisleysu
Í upphafi var mér sagt af nágrönnum í
hesthúsahverfinu að ég væri öruggur
með að hafa Mast á bakinu næstu
árin og það með að Mast léti sitt fólk
aldrei fara erindisleysu, ef ekkert
væri út á hrossin að setja þá væri
leitað að einhverju öðru. Það er víst
gert til þess að geta sent reikninga.
Ein frú á stórbýli í Kjósinni
sagði mér að sífelldar ástæðulausar
eftirlitsferðir væru trúlega vegna
þess að það væri stutt að fara og þá
væri hægt að senda reikninga. Það
bendir margt til að það sé rétt.
Það að einstaklingar geri
ráðningarsamning við Mast gerir
þá ekki að sérfræðingum og aðra
að fávitum sem beri að umgangast
sem slíka. Ég ætla líka að geta þess
þegar ég sótti nokkur folöld norður
í land nokkuð snemma vegna óvenju
mikilla snjóa. Eitt af þeim hafði verið
undanvillt, sennilega í mánuð uppi
í fjalli, það var orðið grindhorað
eðlilega. Reglugerðin segir bla bla
og þó enginn hafi á móti henni þá er
ekki þar með sagt að það sé auðvelt
eða sjálfsagt að fara eftir henni.
Nema hvað, þessi folöld hirti ég
þannig til að byrja með að ég gaf
þeim að kvöldi eftir vinnu, nóg til
að duga sólarhringinn en þau fóru
lítið út en það hefur hingað til ekki
drepið nokkurt folald.
Grípa átti glæpamenn
glóðvolga en fóðrun og
umhirða sögð í besta lagi
Þarna kom þá ágætt tækifæri fyrir
nágrannakonu mína sem ekki var
ýkja hrifin af mér sem nágranna
að tilkynna það til Mast að þarna
væru haldin folöld sem væri bara
gefið öðru hvoru. Samkvæmt
ábendingunni áttu folöldin að vera
illa fóðruð, skítug og að lítið eftirlit
væri haft með þeim.
Eftirlitsdýralæknarnir Hrund
Lárusdóttir og Ragnhildur Ásta
Jónsdóttir fóru í óvænta heimsókn
sem virðist vera venjan þegar grípa
á glæpamenn glóðvolga, en komu að
húsinu læstu. Þá hringdi Ragnhildur
heldur önug og kvartaði yfir því að
húsið væri læst og fór fram á það að
ég hleypti þeim inn. Ég sagðist geta
það eftir komandi helgi. Sú heimsókn
líður mér seint úr minni. Þær töluðu
við mig eins og algjöran fávita sem
aldrei hefði séð hross, Ragnhildur
heldur verri, þegar dónaskapurinn
gekk svo fram af mér að ég neitaði
frekara viðtali, þá sagði Hrund: ,,Ég
er ekki hissa.“
Hissa varð ég hins vegar þegar
skýrslan kom. Fóðrun var ekki
ábótavant og umhirða að mestu í lagi
og að ég virtist hafa áralanga reynslu
af umhirðu og fóðrun hrossa þar með
talið folalda. Þarna fékk „fíflið ég“
óvænt hrós.
Eltingaleikurinn var hafinn
Sumir telja að eltingaleikur Mast
við mig hafi byrjað með þessu.
Enn aðrir halda því fram að
eltingaleikurinn hafi byrjað þegar
Grétar Þór Bergsson, sem kallar sig
hestamann, hringdi í mig seint að
kvöldi til þess að fara fram á það að
ég færi með heyrúllu til hrossanna,
um nóttina, af því það væri byrjað
að snjóa. Ástæðan sú að þarna var
svartur veturgamall foli sem honum
fannst vera á sína ábyrgð þarna hjá
mér. Nokkuð sem ég vissi ekki um.
En forsaga veru hans hjá mér var
sú að haustið áður sótti ég átta eða
tíu folöld að Hnaukum í Álftafirði
til Rúnars bónda þar, sem Grétar
þessi hafði selt flest til Reykjavíkur
nema þrjú folöld sem ég seldi. Ég fæ
þetta svarta folald til baka af því hann
var svo horaður, eins og reyndar öll
folöldin, kaupandinn sagðist ekki
nenna að koma honum í viðunandi
hold. Ég hafði hann svo á húsi um
veturinn. En merarnar sem stóðu
í heyi voru vatnslausar og þar af
leiðandi steingeldar. Ég benti Rúnari
á þetta, því ekki hafði Grétar vit til
þess. Ég tilkynnti þetta ekki enda
hefði það ekkert bætt.
Grétar fór daginn eftir að jörð varð
alhvít við annan mann í girðinguna
hjá mér til að bjarga þeim svarta og
fór með hann austur að Arnarstöðum
í Flóa. Ég sleppti því að kæra hann
fyrir innbrot og þjófnað sem ég hefði
getað gert.
Áfram heldur eltingaleikurinn
Þann 10.04. 2013 fóru eftirlits­
dýralæknarnir Pia, Gunni og
Ragnhildur Ásta að landi Korpu við
Vesturlandsveg (þar hef ég aldrei
haft hross) til að kanna aðstæður
hrossa á útigangi við að sýndist bágar
aðstæður. Hrossin stæðu við hey en
plast og net ekki fjarlægt og haginn
nauðbitinn. (Hver þekkir til hrossa
sem ekki geta rifið plast af rúllum).
Við skoðun kom í ljós ... bæði trippi
og fullvaxin hross. Nýleg heyrúlla
sem þær töldu nokkuð góða og voru
hrossin að éta úr rúllunni (takið eftir).
Plast og net hafði ekki verið fjarlægt
en skorið langsum eftir rúllunni til
að skapa aðgengi (það er rétt, ég
sker alltaf 5 til 6 sporöskjulaga göt
á plastið og það hefur gefist vel. Þá
treðst ekkert niður. En net og bönd
fjarlægi ég alltaf undantekningar­
laust). Svo segir:
„Leifar af annarri rúllu lágu
skammt frá þar sem plast og
rúllunetadræsur lágu innan um
afgangsheyið.“
Því er til að svara að mögulega
hefur verið þarna plast af síðustu
rúllu. Hitt er einfaldlega lygi að
þarna hafi verið netadræsur og
afgangshey.
Þær tala um töluvert moldarsvað
þar sem heyið er gefið. Það er
önnur lygi, þeim var alltaf gefið á
malarbornum götugrunni sem gengið
var frá þegar það átti að byrja að
byggja þarna í góðærinu forðum
daga.
Svo taka þessir snillingar eftir því
að það er rennandi vatn í skurðum
en taka ekki eftir því að það rennur
lækur úr Úlfarsfellinu. Héldu þær að
hrossum hafi alla tíð verið vatnað úr
fötu, líka þegar elítan hjá Fáki var
með þetta sama stykki?
Töluvert járnarusl sjá þær
í haganum sem ,,gæti“ verið
slysagildrur, gamlar tunnur úr
ræsi sem voru grafnar upp þegar
götustubburinn var gerður og lágu
lengi ofan á moldarruðningnum.
Álíka hættulegt og gamalt
rafmagnskefli sem legið hefur í
mörg ár sundurtætt í hestagirðingu
neðan vegar á góðu býli í uppsveitum
Árnessýslu. En gaddavírsspotta sáu
þær líka og það var verra. Það er
mikið búið að leita að honum og ekki
fundist. Við áþreifan virtust hrossin
vera í reiðhestaholdum. Tvö hross á
járnum að hluta.
Hefðu þær gert svo lítið úr sér
að spyrja þá hefði verið hægt að
segja þeim af hverju. Þær hafa ekki
séð eða hafa máske ekki vit á hvað
klaufarhófur er.
Gerðar eru athugasemdir og
kröfur um bla, bla, og áfram halda
þessir leikþættir.
Þrengsli og ókyrrð?
Í febrúar 2015 mætti valdsmannsleg
Elín Bergsdóttir vegna tilkynningar
um að í hesthúsinu hjá mér væru
þrengsli og ókyrrð. Sennilega ná­
grannakonan sem tilkynnti, þá var
ég búinn að breyta stíustærðum
öðrum megin til þess að þrengja að
tveimur merum sem börðust alla
daga og sjálfsagt nætur líka, en
eigendur sem voru vinkonur vildu
ekki skilja að. Þar með hættu þær
að ná höggi hver á aðra en ég sem
húshaldari bar ábyrgð á slysum á
þeim. Þar með varð líka til þriggja
hesta stía frekar þröng en ekki til
vandræða sem var notuð þannig
þann vetur.
Það rúmast ekki í reglugerðinni
né hjá Elínu að svona vandamál
geti komið upp. Hrossin í fínu
standi tilkynnti hún mér í stöðluðu
skýrsluformi viku seinna. Enn frem­
ur að stíur væru góðar en of litlar
samkvæmt reglugerð en munaði þó
ekki miklu. Þetta yrði ekki svona
næsta vetur. Mér vitanlega eru stíu­
stærðir óbreyttar enn í dag.
Enn fremur var tilkynnt um að
hrossin fengju lítið að vera úti.
Síðan hefur gerðinu verið skipt svo
nú getur nágrannakonan látið sín
hross út án þess að annarra manna
hross séu þar fyrir. Það var í þessari
ferð sem hún byrjaði að athuga
hvort það væri rennandi vatn í
brynningarskálunum. Þegar ég sagði
henni að svo merkilegt sem það væri
þá væri rennandi vatn í öllum húsum
í hverfinu, þá skammaðist hún sín
og fór út.
Þetta er þó bara sýnishorn af
afskiptum þessarar eftirlitsstofnunar,
meira um það síðar.
Valur Jónsson
Freyshestar@hotmail.com
Viðgerðir og sala á alternatorum og startörum
í flestar gerðir bíla, báta og vinnuvéla.
Hjólastillingar, úrval af ljósum á kerrur og
eftirvagna, kerrutenglar, kaplar, perur og tengi.
Sendum um allt land.
www.pgs.is
pgs@pgs.is
s 586 1260
Viðarhöfði 1, 110 Reykjavík
Alternatorinn eða
startarinn bilaður?
Sími: 517-8240 - Súðarvogur 20 - www.eyjalind.is
Vertu vinur okkar á Facebook
Sæti og varahlutir í
- Lyftara
- Vinnuvélar
- Vörubíla
- Báta
Valur Jónsson.
Í upphafi var mér sagt af nágrönnum í hesthúsahverfinu að ég væri öruggur með að hafa Mast á bakinu næstu
árin og það með að Mast léti sitt fólk aldrei fara erindisleysu, ef ekkert væri út á hrossin að setja þá væri leitað að
einhverju öðru. Það er víst gert til þess að geta sent reikninga.
Lely Center Ísland
Reykjavík: Krókháls 5f – Sími 414 0000 – www.vbl.is
Akureyri: Óðinsnes 2 – Sími 464 8600
STÝRISENDAR í flestar
gerðir dráttarvéla