Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.04.1953, Page 7

A. Veðurathuganir
Veðurathuganir þær, sem hér birtast, yfir hitann og úrkomuna á
Sámsstöðum frá 1928—1950, eða í 23 ár, ná aðeins yfir apríl—sept. Má
segja, að þetta tímabil sé mun hlýrra en áratugina á undan (smbr. Rvík),
en úrkoman heldur meiri og einnig fleiri úrkomudagar. Öll þessi sumur
hafa haft það mikið hitamagn, að það nægði til þess að fullþroska bygg
og hafra, ef nægilega snemma hefði verið sáð. Misgóð eru þó sumrin á
þessu tímabili, og er hægt að flokka þau niður eftir því. Frá 1928 til
1936 eru yfirleitt liagstæð sumur fyrir alla jarðrækt, þannig að tíðarfarið
hamlaði ekki að neinu verulegu leyti góðum árangri, ef öll aðbttð við
jarðræktina var í sæmilegu lagi. Þessi níu sumur voru það góð, að korn,
kartöflur og gras náði góðum vexti hér á Suðurlandi. Þó voru haustin
1929, 1931 og 1933 slæm fyrir nýtingu á lieyi og korni, svo að heyskapar-
lok urðu viða slæm. Sumurin 1937 til 1950 eru mun lakari fyrir alla
gróðurframleiðslu. Á þessum 14 sumrum eru 6 sumur, sem eru með
mjög gölluðu veðurfari, lágum hita, mikilli úrkomu og sterkum veðr-
um, er torvelduðu mjög góðan árangur jarðræktarinnar á Suðurlandi.
Eru þetta sumurin 1937, 1940, 1943, 1945, 1947 og 1949. Þegar þessi
sumur eru borin saman við hin, sem hafa hærri hita og minni úrkomu,
kemur í ljós að uppskera í tilraunum verður mun minni slæmu sum-
urin. Nægir í því efni að benda á það, að land, sem fær fullkomið og
nægilegt áburðarmagn frá ári til árs, gefur minni uppskeru slæmu árin.
Gildir það líka um korn, kartöflur, frægras og töðuframleiðslu.
í lieildinni má segja, að þetta tímabil sé yfirleitt hagstætt jarðrækt.
Áhrif veðurfarsins koma þó oft greinilega fram í niðurstöðum tilrauna.
Yfirleitt virðist mestur munur á korni og kartöflum, því að þar ræður
svo mjög hitinn og úrkoman í júlí og ágúst um árangur, en gras til töðu-
framleiðslu er ekki líkt því eins háð þessum tveimur veðurþáttutn í júlí
og ágúst, hvað vöxt snertir, en ræður þó miklu, hver nýtingin verður.
Slæm heyskapartíð í júlí og ágúst dregur mjög úr notum góðrar gras-
sprettu. Svo varð til dæmis sumurin 1940, 1943, 1945, 1947 og 1949.