Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.04.1953, Síða 12
10
vegna þess að eigi er hagkvæmt að rækta það í röðum vegna þess, að mjög
er erfitt að halda þeim opnum. Fræmagn getur orðið 200—250 kg af ha.
Getur gefið fræ 4—6 ár.
2. Hdsveifgras. Fræið ættað frá Danmörku. Hefur gróið að jafnaði
heldur betur en fyrrgreind tegund, en þó hefir eigi verið unnið eins
mikið að frærækt af tegundinni og af vallarsveifgrasi. Mesta grómagn og
fræþyngd getur verið sambærilegt við erlent fræ. Jarðvegur fyrir hásveif-
gras er beztur frjó leirmóajörð. Gefur aðeins fræ í eitt ár. Fræuppskera
200-300 kg af ha.
3. Mjúkfax. Einær tegund, sem gefur mikla fræuppskeru, 600—800
kg af lia. Tegundin hefur alltaf gróið ágætlega og fræuppskera verið mjög
árviss. Ræktanleg á öllum jarðvegstegundum, sandjörð, móajörð og
mýrarjörð. Fræið ættað frá Danmörku.
4. Háliðagras. Fjölær grastegund, sem þroskar ágætt fræ. Hefir yfir-
leitt gróið vel, og fræið er heldur þyngra en erlent fræ. Bezt er að rækta
fræið í röðum, og fæst þannig meira fræ og betra en ef dreifsáð er. Upp-
skerumagn 250—350 kg af. ha. Háliðagrasið getur gefið fræ í 4—6 ár af
sömu rót.
5. Túnvingull. Fræið mest af innlendum uppruna, og er grastegundin
fjölær. Þroskar bezt fræ á sandjörð og móajörð. Fræmagn 300—500 kg af
ha. Bezt er að rækta fræið í röðum. Til fræræktar er bezt innlent fræ.
Gefur góða fræuppskeru í 2—3 ár. Túnvingullinn grær vel í flestum
árum.
6. Hávingull er erlend sáðtegund, sem vel má rækta fræ af hér á
landi. Grómagn liefir að meðaltali verið fremur lágt, en getur gróið eins
og erlent fræ, ef ræktun fer fram á sendinni jörð. Gefur fræ í 2—3 ár af
sömu sáningu. Bezt er að rækta fræið í röðum. Uppskerumagn 300—500
kg af ha.
7. Rýgresi. Erlend grastegund, þarf frjósama, sendna jörð. Hefur
gróið allvel, og getur þroskað ágætt fræ, ef skilyrði eru góð. Þroskar fræ
síðast í ágúst eða fyrst í september. Bezt er að rækta fræið í röðum. Gefur
fræ aðallega árið eftir sáningu, eða aðeins í eitt ár.
Yfirleitt er reynslan sú, að grómagn fræsins fer mest eftir því, hve
snemma það nær þroska og svo eftir því, hvernig tekst með þurrkunina.
Oftast er reyndin sú, að ef þroskun grasfræs verður ekki fyrr en í sept-
ember, verður fræið með minna grómagni, en ágúst-þroskun, og sem fyrst
í þeim mánuði, gefur beztu skilyrðin fyrir gæðaríku fræi. Þær tegundir,
sem að framan eru greindar, þroska fræ í öllum meðalárum og betri.
Vallarsveifgras þroskast 5,—20. ágúst, hásveifgras fyrstu dagana í ágúst,
mjúkfax um líkt leyti, háliðagras þroskar fræ frá 4,—10. ágúst, túnvingull