Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.04.1953, Blaðsíða 44
42
1 töflu XXXIII eru bornar saman 12 grastegundir. Allar danskar að
uppruna, nema nr. 11 og 12, sem voru norsk og sænsk.
Yfirleitt reyndust flestar tegundirnar ráðandi í hverjum reit í 2—4 ár,
en síðustu árin var allmikil íblöndun af öðrum gróðri. Þœr tegundir, sem
reyndust þolnastar þau fimm ár, sem uppskera var vegin, voru: Tún-
vingull, harðvingull, strandvingull, hávingull, sveifgrös, axhnoðapuntur
og lingrös, og má því telja þessar tegundir allar nothæfar í fræblöndur,
þó að misgóðar séu. T. d. er harðvingull lélegri grastegund en túnvingull.
Enginn ávinningur er að því að rækta strandvingul fremur en hávingul.
Sá fyrrnefndi gefur gisnari rót og lieyið er stórgerðara og verra. Axhnoða-
puntur var mikið farinn að ganga úr sér á fjórða ári. Norskt língresi var
mun betra en danskt. Línsveifgras vex ágætlega og getur gefið góða upp-
skeru, en er ekki eins þolið og t. d. vallarsveifgras. Kamhgresi, loðgresi og
akurfax eru tegundir, sem liafa lítið vetrarþol, vaxa aðeins árið eftir sán-
ingu og deyja síðan. Akurfax (B. arvensis) getur þó verið réttmætt að
nota í fræblöndur, þar sem rniklu er sáð af seinvöxnum tegundum, eins
og túnvingli, vallarsveifgrasi og línsveifgrasfræi, því að akurfaxið getur
gefið góða töðuuppskeru árið eftir sáningu, en rýmir svo fyrir þeim
gróðri, sem seinvaxnari er, en hefur meiri varanleik.
í töflu XXXIV er að finna aðra tilraun með grastegundir í hreinrækt,
og er þar leitazt við að finna, livort betur reynist, að fá fræið frá norð-
lægum ræktunarstöðvum eða suðlægum.
Þær tegundir, sem bezt reyndust í þessari 5 ára tilraun, eru þessar:
Túnvingull, sænskur, reyndist ágætlega. Túnið var þéttgróið allan tím-
ann og aðeins farið að bera á íblöndun annarra tegunda síðasta uppskeru-
árið. Hávingull, sænskur, reyndist betur en danskt fræ, bæði hélt sænska
fræið frá sér íblöndun annars gróðurs, og gaf töluvert meiri uppskeru en
það danska. Axhnoðapuntur var aðeins ráðandi tvö fyrstu árin, en var
að mestu horfinn á fimmta ári, og þá kornið í staðinn sveifgras, tún-
vingull og língrös af innlendum uppruna. Vallarfoxgras, norrlanzkt, hef-
ur reynzt mun betur en norskt verzlunarfræ. Scenskt fræ af vallarsveifgrasi
hefur reynzt betur en amerískt frœ. Þó er ameríska fræið mjög þolið,
þegar um þessa tegund er að ræða, og munurinn hverfandi lítill á upp-
skeru. Skriðlíngresi norskt hefur haldið illa velli, því að eftir tvö ár var
orðinn allmikil íblöndun annarra tegunda, og uppskerutölurnar eru því
aðeins að litlum hluta af aðaltegundinni þrjú síðustu árin.
Hásveifgras, danskt, var ráðandi tvö fyrstu árin, en er svo að mestu
horfið. Linsveifgras gaf mesta uppskeru af þessum tegundum, og var öll
árin einrátt í grassverðinúm. Virðist vera þolin og afurðarík grastegund,