Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.04.1953, Qupperneq 110
108
og tafla C sýnir. Þessar sjö ára rannsóknir, sem gerðar hafa verið (með
þýzkri kartöflusterkjuvog) sýna, að Gullauga er langsamlega þurrefnis-
auðugasta kartaflan, eða að meðaltali um 19% sterkfuríkari en Kerr’s
Pink. Einnig hefur komið í ljós, að Guliauga er 29% sterkjuauðugri en
sú lægsta í töflunni (Duke of York). Ef litið er á hin einstöku ár, þá er
Gullauga oftast sterkjurikasta tegundin og jafnframt bezta matarkart-
aflan sem hér hefur verið skýrt frá.
Af þeim sex afbrigðum, sem eru í töflu C, má telja, að Ben Lomoncl
hafi gefið mesta heildarupþskeru, í kílóum og þurrefni. Nr. 2 miðað við
þurrefnismagn verður Gullauga, nr. 3 Kerr’s Pink, nr. 4 Stóri Skoti, nr.
5 Alpha og nr. 6 Rosefolia. Heildaruppskerumagn í kg og sterkju- eða
þurrefnismagn fara ekki ailtaf saman. Öli þessi sex afbrigði hafa reynzt
vel, þó að þau séu misjafnlega góð til matar. Alpha, Kerr’s Pink og Stóri
Skoti mega telfast allgóðar matarkartöflur. Allar eru þær þó nokkuð
nœmar fyrir stöngulveiki, en lítið móttækilegar fyrir myglu. Engin þeirra
er fljótvaxin, en meðalsnemmvaxnar eru þær, nema Alpha, sem er sein-
vaxin. Þær eru alfar nokkuð árvissar. Ben Lomond og Rosefolia eru með-
alseinvaxnar og seinvaxnar, ekki eins góðar matarkartöflur og nr. 1, 3
og 5, en bragðgæði þeirra fara mjög eftir jarðveginum. Af sandjörð eru
þær ágœtar. Þessi tvö afbrigði vaxa mjög vel í öllum jarðvegi, ef séð er
fyrir viðhlítandi aðbúð. Ben Lomond er ekki sérlega næm fyrir stöngul-
veiki, og ekki eins næm fyrir myglu og gullauga. Ben Lornond er nú orðið
allvíða ræktuð, og talin ágæt kartafla til rækunar í sandgörðum. Rose-
folia er nokkuð seinvaxin, gefur hvítar, ilangar kartöflur, hnöttóttar til
endanna. Hún er heldur betri til matar en Ben Lomond, en hefur lítið
verið seld enn sem kornið er til ræktunar, en ætti það vafaiaust skilið að
ná útbreiðslu. Þetta afbrigði er ekki sérlega næmt fyrir stöngulveiki, og
ónæmara fyrir myglu en Ben Lornond.
Gullauga er svo þekkt afbrigði, að eigi þarf að iýsa því. Það hefur
verið ræktað hér á landi síðan 1931, og var þá fengið frá Holti við Tromsö
í Norður-Noregi. Þessi kartöflutegund hefur vaxið hér vel og við misjöfn
skilyrði. Hún er meðalsnemmvaxin og gefur árvissa uppskeru í flestum
árum, og er einhver bezta matarkartaflan, sem. nú er völ á hérlendis. En
hún er nokkuð næm fyrir myglu og stöngulveiki, svo að vanda þarf vel
til útsæðis og vera á verði með varnir gegn myglu á þeim landsvæðum,
þar sem sá sjúkdómur herjar kartöfluræktina. Talið er, að Gullauga sé
nókkuð gjarnt á að springa eftir upptöku, einkum af sendinni og þurr-
lendri jörð. Er þetta vafalítið afbrigðiseinkenni, og er ekki rannsakað
ennþá til fulls, á hvern hátt sé hægt að vinna gegn þesum galla.