Luxus - 01.12.1984, Side 46

46 LUXUS STJOBHUKORTEÐ
hrapa niður stiga eins og í Skvaldri."
- Stjörnukortið segir þlg hafa
mikla rithöjundarhæjiletka. Fæstu
eitthvað vtð skrijtir?
„Nei, ég hef skrifað nokkra sketsa
með vinum mínum, aðallega
skemmtiefni, en ég get ekki merkt
að ég hafi mikla hæfileika til að bera
sem rithöfundur, þó ég geti náttúr-
lega ekki vísað því frá mér heldur,
því það hefur aldrei reynt á það.
Hins vegar er leiklist auðvitað skap-
andi túlkun á verkum rithöfunda.
Um leið og leikarinn er að æfa er
hann að tjá túlkun sína; hann reynir
að virkja ímyndunarafl sitt inn á
brautir leikritsins og einangra það
við þá persónu sem hann er að fást
við í það og það skiptið."
- Hvaða bókmenntir lestu helst
Jyrtr utan leíkbókmenntirnar?
„Ja, til skamms tíma hafði ég mjög
sérstakan bókmenntasmekk, las
aðallega ferðasögur og sérstaklega
um heimskautaferðir. Landkönnuð-
ir eins og Scott og Shackleton, sem
sjónvarpið hefur verið að sýna þætti
um - það eru mínir menn. Það hefur
varla komið út sú bók um þetta á
íslensku að ég eigi hana ekki sjálfur
eða hafi lesið hana á bókasafninu.
Ég stundaði mikið fornbókasölur og
bókamarkaði um tíma og bækumar
sem ég keyptí vom svona . . .“
Siggi skýstjram og kemur til baka
með Jangið Jullt aj bókum, sem
heita nójnum eins og Hjarn og
heiðamyrkur, Grænlandsjarið og í
ríki Vatnajökuls.
„. . . sem er mjög fínt, eitthvað
íslenskt og kalt. Ég gleymdi mér
alveg í þessum bókum og því miður
öðmm bókmenntum um leið. Þegar
aðrir vom að lesa Laxness og Þórberg
var ég að lesa um Hilary. Með þessu
er ég sjálfsagt að svala ævintýra-
þránni, sem er mjög rík í mér, þó ég
geti ekki alltaf veitt henni útrás.
Þetta að fara á fleka yfir Atlantshaf
eða í ísskáp yfir Ermarsund, það er
að mínu skapi. Ég á reyndar til að
taka svona períóður, eins og þegar
ég komst í ritsafn Jóns Trausta og
las það komplett á viku. Og ég hef
lesið bækur Péturs Gunnarssonar
upp til agna, allar þijár, og búinn að
fara svona tvo til þrjá rúnta í gegnum
þær. Það koma kannski einhveijar
öfgar fram í þessu, ég veit það ekki,
en þetta hentar mér ágætlega. Ann-
ars er það vandamál nú orðið að
finna tíma til að lesa bækur, og
manni finnst maður vera að gera
eitthvað ljótt af sér ef maður kíkir í
bók um miðjan dag, eins og maður
geti ekki fundið sér neitt þarfara að
gera. Sem er náttúrlega bara stress
og ekkert annað.
Svo hefur vídeóið tekið sinn toll.
Við tókum okkur saman nokkrir
leikarar fýrir tveimur ámm og
keyptum okkur vídeótæki á góðum
kjömm, svona pakkatilboð; við feng-
um tíu tæki en borguðum iyrir níu.
Nú, svo réttlætir maður þetta þannig
íyrir Qölskyldunni, að það sé alveg
bráðnauðsynlegt íyrir mann að eiga
svona tæki, það tilheyri starfinu -
og horfir síðan bara á 3ja flokks
kúrekamyndir, hahaha! Neinei, í
alvöru þá hefur vídeóið oft nýst
manni vel við starfið, maður hefur
stúderað mikið kvikmynduð leik-
húsverk, og til dæmis þegar við vor-
um að æfa Góða dátann Sveik, þá
horfði maður á margar myndir sem
fjölluðu um Hitler. Svo missir maður
náttúrlega mikið af sjónvarpi vegna
starfans, og það er ýmislegt gott í
því sem maður vill sjá, og lætur því
taka upp fyrir sig. Ég er líka forfallið
kvikmyndafrík. og geri mikið af því
að verða mér úti um góðar myndir
sem ég hef áður séð í bíói til að
stúdera, og þá er gott að geta spólað
fram og til baka. - Jájá, maður lærir
heilmikið af vídeóinu . . .“
- EJ við dveljum aðeins viðjerða-
lög í óbyggðum. Ég þykist vita að
þú hajir Jaríð í nokkur slík . . .
„Já, ég fór í margar jöklaferðir
fyrir nokkrum árum, þegar ég var í
Hjálparsveit skáta, en er hættur því
eða hef hreinlega bara ekki komið
því við upp á síðkastið. Snjór og
slark á mjög vel við mig, auðvitað
best þegar ég ligg undir hlýrri sæng
og er að lesa um það, en þetta heillar
mig alveg ótrúlega mikið: jöklar, ís
og kuldi, jafnvel kal. Ég hef sjálfur
upplifað nokkurt slark uppi á Vatna-
jökli, þannig að ég veit pínulítið um
hvað þetta snýst, þó það sé smotterí
miðað við það sem maður les um í
bókum. Oft var maður náttúrlega
nær dauða en lífi í frásögnum eftir
á. Ég náði því til dæmis einu sinni
að sofna standandi vegna þreytu og
fannst það mikið afrek, var þá búinn
að labba á skíðum stanslaust í 26
klukkutíma, - Þetta var ákveðinn
kjami í skátunum sem hélt hópinn
og fór í þessar ferðir, og við höfum
verið að ræða um að taka aftur upp
þráðinn, kannski næsta sumar. Mitt
draumaferðalag væri að fara með
góðum hópi með góðar græjur yfir
Suðurskautið, og taka svona tvö ár
í það ef maður hefði peninga."
— Talandi um Hjálparsveit
skáta. - Hvernig tiljinning er sam-
Jara því að vera kallaður ójorvar-
andis út til leitar:
„Það er sérkennileg tilfinning, þeg-
ar maður er kannski kallaður út um
miðja nótt til að fara að leita að
einhveijum. Pínulítið ónotaleg til-
finning að fara að leita og maður veit
ekkert hvað maður á kannski eftir
að finna. Það ríkir alveg ákveðin
stemmning meðal leitarfólks. Það er
ekki hugsað: Finn ég hann? og í
hvaða ástandi verður hann? - held-
ur ríkir nánast gálgahúmor og það
er létt yfir fólki, enda þýðir ekki
annað. Það væri annars eins gott að
hætta eins og það getur enginn verið
læknir ef hann þolir ekki að sjá
blóð.“
— Stjörnukortið segir að þú „hegð-
ar þér ojt sem uppalandi, lítur ó-
sjáljrátt á þig sem Jöður eða móður
þeirra sem þú umgengst." - Hvað
segirðu um þetta?
„Já, ég kannast við þetta, og þetta
er alveg tilfellið. Ég stend mig oft að
því að hafa ótrúlegar áhyggjur af
ólíklegasta fólki, sem er mér gjör-
samlega óviðkomandi. Oft skamm-
ast ég mín fyrir hönd einhvers og
hugsa: Af hveiju er hann nú að
þessu, voðaleg vitleysa er þetta . . .
Og þegar ég fer að hugsa um þetta,
þá man ég eftir því með bróður
minn, sem er fjórum árum eldri en
ég, - og á vissu tímabili er það mikill
aldursmunur. Ég var svona tíu, ell-
efu ára gamall og hann var að fara
að skoða einhveija hella uppi í Heið-
mörk og ég hafði svona voðalegar
áhyggjur yfir því hvort honum yrði
nokkuð of kalt, hvort hann væri
ekki nógu vel búinn, með vettlinga
og þess háttar. Ha? Það er náttúrlega
ekki óeðlilegt að manni þyki vænt
um bróður sinn, en ég var rosaleg
„mamma" í þessu tilfelli."
- Og þú átt að vera mjög næmur
á líðan Jólks . . .
„Já, það finnst mér ég vera. Það
kemur kannski líka mikið með leik-
listinni, maður fer að pæla mikið í
fólki, tekur það inn til að eiga það í
safninu sínu með það fyrir augum
að það nýtist manni seinna. Þetta er
mjög gott fyrir mig sem leikara og ég
er sannfærður um að mér hafi tekist
að þjálfa upp næmleika fyrir fólki.
Annars er ég einfari, og líkar t.d.
vel að vera afskiptur í fjölmenni. Eg
er ekki mannblendinn, reyndar
sjúklega feiminn að eðlisfari eins og
kemur fram í stjömukortinu. Margir
segja við mig: „Þú, leikarinn, það
getur ekki verið að þú sért feiminn."
- En þetta er talsvert vandamál í
mínu lífi, hvað ég er feiminn. Það
getur til dæmis nánast verið átak
fyrir mig að labba yfir stofugólf í
fjölskylduboði. Og þetta hefur ekkert
batnað eftir að ég fór að leika, enda
segja margir sem þekktu mig hér
áður fyrr að þeir skilji ekki hvernig
ég geti verið leikari af því ég hafi alla
tíð verið svo feiminn. - Svo er líka
þetta, að það er ætlast til að maður
sé alltaf hrókur alls fagnaðar. Það
var einu sinni statisti að vinna með
mér í Þjóðleikhúsinu. Honum þótti
ég víst svo skemmtilegur maður og
var mjög spenntur fyrir að kynnast
mér. Én varð svo iýrir miklum von-
brigðum með mig; ég var ekki blað-
skellandi um alla stiga og ganga,
segjandi brandara í tíma og ótíma
eins og hann bjóst við. Og hann var
held ég eftir nokkum tíma kominn
á þá skoðun að ég væri bara heldur
leiðinlegur gæi í raun og vem. Fólk
gerir sér voðalega oft rangar hug-
myndir um leikara. Og það er
kannski ekkert óeðlilegt; fólk kaupir
leikarann eins og hann kemur fýrir
í verkinu sem hann er að vinna í þá
og þá, í leikhúsi, sjónvarpi eða bíó-
mynd, og veit ekki að oft liggur að
baki blóð, sviti og tár. En þetta
verður líka til þess að maður fær til
baka að fólk ætlast til af Sigga Sig-
uijóns að það sé alltaf eitthvað stuð
í kringum hann, að hann sé alltaf
að segja brandara og svo framvegis.
Ég var til dæmis einu sinni að veiða
uppi í Vífilsstaðavatni, og þar vom
nokkrar litlar stelpur sem kölluðu á
eftir mér: „Siggi, djókaðu smá . . .“
— Mér fannst það helvíti gott, þetta
hafði aldrei verið sagt við mig áður:
„Djókaðu smá, bara smá, haha-
ha . . .“
- Stjörnukortið segir þig hneigj-
ast tilþunglyndis. -Ferðu ojt íjýlu?
„Nei, ég leyfi mér að halda því fram
að ég sé alveg óvenju skapgóður
maður og rólyndur. Náttúrlega kem-
ur það íýrir að ég fari í fýlu eins og
aðrir, en ég blæs aldrei á aðra. Ég
birgi reiðina frekar inni í mér, sem
er auðvitað ekki gott, því það vill
stundum verða til þess að maður
springi af litlu, nauðaómerkilegu til-
efni, því brunnurinn er orðinn fullur
og ekki hægt að bæla meiri reiði. —
í starfinu er ég náttúrlega alltaf að
fá útrás: gráta, hlæja, öskra og svo
framvegis, — en mér hefur ekki tekist
að nýta mér það meðvitað til að ræsa
eitthvað út sem myndast fyrir utan
leikritið sem ég er að leika í það og
það skiptið.“
- Hvernig virka skrif gagnrýn-
enda á þig?
„Já, ég segi nú eins og flestir
leikarar að gagnrýnin sé yfirleitt fer-
lega vitlaus, og lítið að marka hana.
Samt bíð ég spenntur eftir gagnrýn-
inni eftir hveija fmmsýningu, kaupi
öll blöð og les af áfergju. Og ég held
að flestir leikarar geri það, þó þeir
segi annað. Ég held meira að segja
að margir leiti fýrst að nafninu sínu
og hvaða dóma þeir fá persónulega
áður en þeir lesa alla greinina -
allavega geri ég það. Og mér finnst
það ekkert óeðlilegt - það hljóta allir
að hafa áhuga á því sem sagt er um
þá, þó þeir viðurkenni það ekki. Ef
mönnum er orðið sama um það, þá
held ég að þeim sé orðið sama um
ýmislegt annað líka sem skiptir
miklu máli. Hins vegar tekur maður
misjafnlega mikið mark á þessum
skrifum, maður fær stundum bæði
of mikið hól og of mikinn skít, en
eftir því sem maður öðlast meiri
reynslu, lærir betur á sjálfan sig, þá
veit maður hvað maður getur og
hvar maður stendur. Leikarinn verð-
ur nefnilega sjálfur að finna það út
hvenær hann er súper - sem manni
verður að finnast inni á milli - og
hvenær maður er ekki fær um hlut-
ina, ekki tilbúinn í ákveðið hlutverk.
Og þó maður verði að fá að fljúga og
fantasera um hlutina, þá gildir í
þessu starfi að vera jarðbundinn, að
minnsta kosti með stóru tána á
jörðinni."
- Hverniglíðurþérejtirsýningu?
„Það er mjög misjafnt, en það angr-
ar mig aldrei. Maður er oft dasaður
á líkama og sál, en persónan íýlgir
mér ekki heim eða eitthvað í þeim
dúr. Þetta er fýrst og fremst þreyta,
og eins og hjá flestum þá er matar-
lystin gífurleg. Maður verður að fá
eitthvað bensín eftir sýningu og get-
ur ekki farið beint í háttinn. Svo
líður manni oft ofsalega vel, ef þetta
hefur verið góð sýning, góður salur
og allir eru ánægðir þá er þetta ljúf
þreyta . . .“
- Þetta með að verða aðjá sér
bensín ejtir sýningu. - Ýtirþað ekki
undir ájengisdrykkju?
„Jú, það gerir það alveg tvímæla-
laust. Það getur verið voðalega þægi- 1
legt að fara eftir sýningu og fá sér
vel í glas. Þetta á við um sjóbissniss-
inn yfirleitt; maður er að skemmta
fólki sem er að skemmta sér, er
kannski búinn með sitt um mið-
nætti á föstudagskvöldi, og þá er
freistandi að fara á barinn. En mað-
ur verður að passa sig á þessu, því
þetta fer ekki vel saman, að leika og
drekka. Ég nota vídeóið mikið í
þessu sambandi, horfi á eina mynd
þegar ég kem heim og fæ mér vel að
borða á meðan, og það hefur virkað
mjög vel. - Annars - þetta með
„Orð hans
eins og töluð
út úr mínu
hjarta:
.JÞetta bara
leikst ...“
brennivínið og leiklistina - það er
alveg búið að útrýma því úr leikhús-
inu, það er ekki til trafala eins og
það var kannski hér áður iýrr . . .“
- Stjörnukortið segir að þú sért
veikur Jyrír vímugjöfum, og þurfir
að passa þig . . .
„Já, það getur vel verið, og maður
veit ekki nema maður lendi einhvem
daginn inni á Vogi, þó maður reyni
að passa sig.
Siggi bankarístojuborðið: 7-9-13,
og næsta spurning dúkkar augljós-
lega upp. - Ertu hjátrúarjullur?
„Já, ég er það, - sérstaklega í
sambandi við vinnuna. Fyrir sýning-
ar geri ég alltaf sömu hlutina frá þvi
ég kem í húsið; sit alltaf í sama
stólnum og svo framvegis, og hef
aldrei tekið sjensinn á að breyta því.
Þetta er auðvitað ekkert annað en