Norræn jól : ársrit Norræna félagsins - 01.12.1944, Síða 68
Ræður fluttar á afmæli Norrænu félaganna
Rœða ríkisstjóra
Flutt í veizlu Norrœna félaqsins 3. marz, er hann var kjörinn heiðursfélaqi Norrœna félagsins
Ég þakka Norræna félaginu fyrir þá persónulegu sæmd, er það hefur sýnt
mér með því að kjósa mig heiðursfélaga sinn við þetta hátíðlega tækifæri.
Og ég þakka formanni félagsins fyrir þau hlýju orð, sem hann mælti til mín.
Ég hefði óskað að hafa unnið meira til þess, en ég hef gert.
Aðrir, sem hafa borið hita og þunga dagsins af ósérplægni í þágu þessa fé-
lagsskapar, eiga skilið þakkir okkar allra.
Er stofnun Norræna félagsins bar fyrst á góma hér á Islandi, minnir mig að
einhver hafi sagt: „Hvað höfum við upp úr svona félagsskap?“ Og skildist mér
þá hugsað um fjárhagslegan hagnað. Hvorki ég né aðrir gátum lofað nokkru um
hærra verð á fiski, kjöti, lýsi eða ull og gærum, þótt félagið yrði stofnað.
Við könnumst öll við þessi orð: „Þú hefur áhyggjur og umsvif fyrir mörgu,
en eitt er nauðsynlegt.“ Hættir okkur ekki oft við því að láta áhyggjur og umsvif
fyrir því einu, sem í askana verður látið, gleypa um of orku okkar? Og gleymist
þá ekki um leið, að annað getur verið nauðsynlegt engu að síður? Það yrði of
langt mál að skilgreina nákvæmlega allt það, sem kalla mætti nauðsynlegt í þessu
sambandi. Það er margvíslegt. Og eitt getur verið öðru fremur nauðsynlegt.
En ég tel starfsemi Norræna félagsins einmitt vera á þessu sviði. Hún er
verðmæt, mjög verðmæt, án þess að skila þeim, sem höndina leggja á plóginn,
hagnaði, sem mældur verður með peningakvarða.
Ég hef átt kost á því að fylgjast með og taka þátt í starfsemi systrafélaganna
á Norðurlöndunum hinum. Hef ég sannfærzt betur og betur um verðmæti þess-
arar félagsstarfsemi, og sannfærzt um, að við Islendingar höfum ekki ráð á að
taka ekki þátt í henni.
Samtímis hef ég orðið var við vaxandi skilning meðal íslendinga á því,
hvers virði það er að halda hópinn með hinum Norðurlandaþjóðunum. Forsætis-
ráðherra hefur hér í kvöld lýst því, að í þeim hópi eigum við fyrst og fremst heima.
Um nær aldarfjórðung hef ég haft aðstöðu til að kynnast því að allar ríkisstjórnir,
66