Fréttablaðið - 25.02.2023, Síða 48

Fólk er fljótt að ná undir-
stöðuatriðunum því þú
plokkar bara eða strýkur
strengina og ert þar með
orðinn gjaldgengur í
langspilssveitina.
Til að birta andláts-, útfarar- eða
þakkartilkynningar í Fréttablaðinu þarf að senda
tölvupóst á timamot@frettabladid.is
eða hringja í síma 550 5055 .
MERKISATBURÐIR |
Vesturhlíð 2 | Fossvogi | s. 551 1266 | utfor@utfor.is | utfor.is
VIÐ ÞJÓNUM ALLAN SÓLARHRINGINN
Allur arður af þjónustunni rennur til reksturs kirkjugarðanna
Útfararþjónusta í yfir 70 ár
Við tökum vel á móti ástvinum
í hlýlegu og fallegu umhverfi
Sólarhringsvakt: 581 3300 & 565 5892
Komum til aðstandenda og ræðum skipulag sé þess óskað
Sverrir Einarsson
S: 896 8242
Jón G. Bjarnason
S: 793 4455
Jóhanna
Eiríksdóttir
Útfararstofa Íslands
www.utforin.is w Auðbrekku 1, Kópavogi
Útfararstofa Hafnarfjarðar
www.utfararstofa.is w Dofrahellu 9b, Hafnarfirði
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
Hákon H. Pálsson
Tindaflöt 8, Akranesi,
lést á Heilbrigðisstofnun Vesturlands,
Akranesi, þriðjudaginn 14. febrúar.
Útför hans fer fram frá Akraneskirkju
þriðjudaginn 28. febrúar klukkan 13.
Streymt verður frá athöfninni á vef Akraneskirkju:
www.akraneskirkja.is
Sérstakar þakkir sendum við starfsfólki
lyflækningadeildar Heilbrigðisstofnunar Vesturlands á
Akranesi, fyrir hlýja og góða umönnun. Þeim sem vilja
minnast hans er bent á Krabbameinsfélagið.
Ingibjörg Hafsteinsdóttir
Elísabet Harles Hákon Guðvarðarson
Anna Soffía Hákonardóttir Árni Þ. Árnason
Drífa Sjöfn Hákonardóttir
afabörnin og langafabarn
Elskuleg dóttir okkar, systir,
mágkona og frænka,
María Lovísa
Guðbrandsdóttir
Laugabraut 8, Akranesi,
frá Bassastöðum í Steingrímsfirði,
lést á Landspítalanum
mánudaginn 20. febrúar eftir stutt veikindi.
Útför hennar verður auglýst síðar.
Lilja Þóra Jóhannsdóttir Guðbrandur Sverrisson
Sverrir Guðbrandsson Salbjörg Engilbertsdóttir
Guðbjörg Ágústa
Guðbrandsdóttir Sigmar Reynisson
Ragnheiður Sigurey
Guðbrandsdóttir Björn Hjálmarsson
Jóhanna Kristveig
Guðbrandsdóttir Brynjar Kristinsson
Aðalbjörg Guðbrandsdóttir Ragnar Jónsson
og fjölskyldur
Eyjólfur kláraði meistararannsókn sína um langspilið 2020. MYND/AÐSEND
Þýska orðið hummel
(ísl. humla) merkir
hunangsfluga en
hljómur hljóðfærisins
þykir svipa til suðsins í
flugunum.
Langspilið er fallegur þjóðararfur
en mönnum kemur ekki saman
um hvenær hljóðfærið kom
hingað til landsins.
arnartomas@frettabladid.is
Tónarnir verða ómandi í Listasafni
Árnesinga í dag þar sem tónlistarmað-
urinn og þjóðfræðingurinn Eyjólfur Eyj-
ólfsson stýrir langspilssmiðju. Eyjólfur
mætir þar með ein tíu langspil, spjallar
um hljóðfærið í sögulegu samhengi og
fer yfir spilunarmátann og kennir svo
nokkur þjóðlög sem falla vel að hljóð-
færinu.
„Þetta er bara langspilsdjamm,“ segir
Eyjólfur sem spinnur smiðjuna út frá því
hverjir mæta hverju sinni. „Þegar ég var
með þetta á óperudögum í Norræna hús-
inu mættu til að mynda nokkrir söngv-
arar með börnin sín og þá rigguðum við
bara upp langspilshljómsveit þar sem
krakkarnir spiluðu undir söng foreldr-
anna og svo sungu allir saman. Fólk er
fljótt að ná undirstöðuatriðunum því þú
plokkar bara eða strýkur strengina og ert
þar með orðinn gjaldgengur í langspils-
sveitina.“
Smiðjur Eyjólfs segir hann vera fram-
hald af meistararannsókn sinni í þjóð-
fræði um langspilið sem hann kláraði
2020. Hann hefur einnig verið að sinna
verkefni í Flóaskóla þar sem hann smíðar
langspil með nemendunum í 5. bekk í
samstarfi við FabLab á Selfossi.
„Mig langar að finna þessu farveg í
skólakerfinu og hef verið að nýta þessar
langspilssmiðjur til að þróa verkefnið –
finna betri f löt og útfærslur á því,“ segir
hann.
Langeleik eða hummel
Það eru ekki til margar heimildir um
langspilsleik fyrr á öldum svo það eru
skiptar skoðanir á því hvenær hljóðfærið
hafi komið til landsins.
„Elstu heimildir um langspilsleik eru
ekki nema frá átjándu öld,“ segir Eyjólf-
ur. „Það má þó geta sér til um að langspil-
ið hafi komið hingað mun fyrr,
ef til vill með Hansa-
kaupmönnum, því
þessi tegund hljóð-
færa sem langspilið
tilheyrir, bordún-sít-
arar, hefur lengi verið
hluti af evrópskri alþýðu-
menningu og víðar.“
Langspilið er yfirleitt talið skildast
norska hljóðfærinu langeleik en í Norð-
ur-Þýskalandi og Hollandi segir Eyjólfur
að sítarafbrigðið hummel sé í raun líkara
langspilinu. „Þessi tegund af hljóðfærum
hefur að minnsta kosti verið hér mjög
lengi.“
Eyjólfur kynntist hljóðfærinu fyrst í
gegnum fjölskylduhljómasveitina Spil-
menn Ríkínís, Örn Magnússon, Mörtu
Guðrúnu Halldórsdóttur og börnum
þeirra, og heillaðist af hljóðheiminum
út frá nálgun þeirra á langspilið.
Langspilsdjamm eftir þörfum
„Þarna komu saman svo mörg áhuga-
mál mín í einu fyrirbæri því ég hef lengi
haft áhuga á þjóðlegum fróðleik sem
tengdist inn í tónlistina,“ segir hann.
„Mér finnst hvað mest heillandi við
menningararf hvernig hann ferðast
þvert á landamæri og langspilið er þar
engin undantekning, því það er í beinni
fagurfræðilegri tengingu við evrópska
upprunastefnu fyrri tíðar tónlistar og
þjóðlagahefðir í Asíulöndum.“ n
1672 Þórður Þorláksson vígður biskup á Skálholti.
1920 Annað ráðuneyti Jóns Magnússonar tekur við
völdum.
1928 Fyrsta útvarpsleyfið gefið út í Bandaríkjunum til
Charles Jenkins Laboratories í Washington D.C.
1932 Adolf Hitler öðlast þýskan ríkisborgararétt.
1933 Fyrsta sérhannaða flugmóðurskipið, USS Ranger,
er sjósett í Bandaríkjunum.
1944 Alþingi samþykkti einróma að sambandslögin
um konungssamband Íslands og Danmerkur væru
fallin úr gildi.
1945 Tyrkir lýsa yfir stríði gegn Þjóðverjum.
1947 Hertoga- og konungsríkið Prússland er formlega
lagt niður samkvæmt ákvörðun stjórnarráðs
Bandamanna.
1949 Bandaríski fjölbragðaglímukappinn Ric Flair
fæddur.
1975 Ragnhildur Helgadóttir kosin forseti Norðurlanda-
ráðs, fyrst kvenna, á þingi þess sem haldið var í
Reykjavík.
28 TÍMAMÓT FRÉTTABLAÐIÐ 25. FEBRÚAR 2023
LAUGARDAGUR