Veiðimaðurinn - 01.12.1995, Qupperneq 30

Össur Skarphéðinsson með ríg-
vœnan urriða úr Þingvallavatni, 14
punda þitngan. Össur safnaði sl.
sumar saman heimindum um
gamla veiðistaði urriðans hjá
bcendum oggömlum veiðimönnum
og sést árangur þeirra rannsókna
m.a. á þessum glœsilega fiski. Þeir
eru til þarna ennþá!
Þessi fallegi urriði veiddist á stöng
út af Skálabrekku sl. sumar.
hopa komu laxfiskar úr hafi og námu land.
Þessi urriðastofn er upprunalegur stofn frá
þessum tíma, og hafa írskir vísindamenn
sannreynt það með erfðafræðilegum rann-
sóknum. Það er mjög óvíða í heiminum
sem slíkir stofnar eru lengur til. Þessir
stofnar eru að spillast úti í heimi þannig að
urriðastofninn í Þingvallavatni er algert
„raritet“. Út frá þessu sjónarmiði má halda
því fram fullum fetum að þarna séu á ferð-
inni líffræðilegar fornminjar sem nauðsyn-
legt er að varðveita. Þess vegna er mjög
mikilvægt að menn fari ekki í einhverju
óðagoti að sleppa urriða í Þingvallavatn af
öðrum stofni, eins og hugmyndir voru uppi
um á sínum tíma. Þessi stofn getur alveg
náð sér upp sjálfur.“
Urriðastofnarnir hver á sínu svæði
— Hvað gæti þessi uppbygging tekið
langan tíma?
„Sumir sérfræðingar telja að það gæti
tekið skamman tíma og til skamms tíma
var ég þeim sammála. Ég er ekki lengur
jafn viss um það og ég var áður. Astæðan er
sú að ég rakst á gamlan texta frá 1897 eftir
Bjarna Sæmundsson fiskifræðing. Hann
fór um Suðurland að kanna vötn og veiði
og gat þess þá að enginn urriði væri lengur í
Ölfusvatnsánni, en hefði verið mikill um
miðja nítjándu öldina. Þá hefðu menn hins
vegar tekið upp á því að þvergirða ána með
netum og eytt stofninum. Það tók sem sagt
að minnsta kosti hálfa öld fyrir urriða af
öðrum hrygningarstofnum að taka sér ból-
festu í Ölfusvatnsánni. Þá rann það upp
fyrir mér að í Þingvallavatni hefur verið
uppi sama staðan og í frægu urriðavötnun-
um úti í Evrópu, að stofnarnir hafa gengið
saman á bithagana í vatninu, en síðan dreg-
ið sig út og haldið hver á sinn sérstaka
hrygningarstað. í Ölfusvatnsánni var
skammt austur í hrygningarstöðvar stóra
30
VEIÐIMAÐURINN