Arkitektúr og skipulag - 01.12.1992, Blaðsíða 17

í för með sér lágan viðhaldskostnað.
Reiknað á 30 ár er því það hús
ódýrt.
Viðhaldskostnaður húss hérlendis
er án nokkurs vafa mjög hár og
komið að átaksumræðu fyrir
eigendur þeirra. Ranglegaergengið
frá íslenskum steinhúsum og er
raunar á allra vitorði. En þar sem
steinhúsin eru hefðbundin markaðs-
hús, er haldið áfram á sömu röngu
brautinni. Þessi sprunguarkitektúr
gerir okkur auðvitað að heims-
meisturum á þessu sviði eins og
öðrum svo viss eftirsókn er í þessu...
ÞRÍR PUNKTAR
Tökum þessa punkta saman: frum-
byggingarkostnaður, byggingar-
þættir sem lækka viðhalds-
kostnaðinn og fjármagnskostn-
aður. Ætli þetta séu ekki þættirnir
sem þarf að taka fyrir, ef vilj i er fyrir
heimspeki lægri byggingar-
kostnaðar? Húsagerðin sjálf er svo
annað mál. Ohefðbundnar lausnir
er það sem ég hef veðjað á.
HVOLFHÚS
Fólk spyr mig mikið hvort mín hús,
þ.e. hvolfhúsin, séu ekki miklu
ódýrari en venj uleg hús. Fólk hefur
heyrt þetta en býst vegna útlits
þeirra, sem við fyrstu sýn virðist
flókið, fremur við hinu gagnstæða.
Svarið er: þau geta verið ódýrari, ef
smekkur eigandans er ekki þeim
mun dýrari. Kostnaðurinn við þau
hefur verið á bilinu frá 45 til 100
þúsund á m2 og er þá allt aðkeypt í
báðum dæmunum. Þessar tölur
lækka mikið ef eigandinn vinnur
mikið að húsinu sjálfur. Viðhald
þeirra og rekstrarkostnaður er hins
vegar veigamikið atriði til kostn-
aðarlækkunar og virðist það geta
gert þau enn hagkvæmari en önnur
hús.
Gæðihúsasem íverustaðaeruhluti
af umræðunni um verð húsa, en
erfitt er að meta hann til fullnustu.
Þó vil ég fullyrða eftir mína reynslu
af óhefðbundnum húsum, að
ástæðan fyrir því að fólki líkar vel
við þessi hús er ekki lægri
frumkostnaður né lægri viðhalds-
kostnaður, heldur hár vellíðunar-
stuðull þeirra. En hvað svo? Er
þróunin þar með búin? Nei, langt
frá því. Nú er komið að því að gera
byltingu í húsbyggingum hér á landi.
T íminn til þess er réttur: Óaðgengi-
legtvaxtakerfi, semgerir aðverkum
að það er nokk sama hverjar tekjur
nýbyggjenda eru, þeir geta aldrei
borgað húsið sitt til fulls. Bankinn
eignast þessi hús öll smátt og smátt.
VEÐURHJÚPUR
Hugmyndin er ekki ný. I kringum
1972 kom hún fram erlendis endur-
unnin úr gömlum hugmyndum.
Undirritaður skrifaði grein í Lesbók
Morgunblaðsins árið 1975:
Húsform, aðlögun eða tíska?
Þar sem minnst er á hálfkúlulaga
veðurhjúp, óeinangraðan og innan
í honum eru híbýli nokkur. Það
sem skiptir máli hér fyrir hugsunina
um lækkun byggingarkostnaðar er
það, að fyrir tæpar 10.000 krónur á
m2 er tilbúið veðurfrítt rými á
skömmum tíma. Það er síðan m.a.
nýtttilþess að geraveðurkápulausa
íbúð innan þess. Þessi íbúð er full-
einangruð.
15