Bændablaðið - 04.04.2023, Qupperneq 71

71Bændablaðið | Þriðjudagur 4. apríl 2023
KROSSGÁTA Bændablaðsins
Lausn á krossgátu í síðasta blaðiLITLAUS HLÉ RÓMVERSK
TALA MÁLMUR VASKUR TÓMUR
ÓMINNI LOSA
SVEFN
FÚI
VÆGUR
KRÚS
RYKKUR
SKYLDIR
GÁTU
FÁEINUM
ÁVÖXTUR
STEFNA HRYGGJA
VERKFÆRI
ÖFUG RÖÐ
SNATT
GEIT
VARÚÐ BLETTUR
Í RÖÐ
LEIKUR
VÍNANDI
HRÆRI-
GRAUTUR
SKEKKJAST
RITFÆRI
DROLLÓGEÐUGUR
STREÐ
JAPLA
SAMHÆFA
TUÐA
KEMST
AFHENDA GISTARÁNEÐLA
RAÐTALA
GARMUR
RÁÐAGERÐ
MEIR
TVEIR
EINS
HALARÓFA
SKAÐI
VÆNT
TVÍSTÍGA
NOKKUR
HEIGULL
AFBIÐUR
VEFUR
DÚDDISKAMMIR
SKART
ÓTTIST
TÍÐUM
ÖFUG RÖÐ
HRIPA
GERVI
MINNKAR
FEITIÁ VÍXL
BÓKA
H
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
194
RÚLLA ÝTA STAFUR KAUÐA ELSKA STÍGUR
TÁR-
STOKKINN V O T E Y G U R  MARÐAR-
DÝR
ÓHREINK-
AÐ A T A Ð
KRYDD
KONUNGS-
SVEIT A N Í S
ÁBREIÐA
TVEIR EINS L A
DISSA
MÁLA-
LEITUN H U N S A
S ÁBÓT
SKAÐI M E I R A ÞORPARI F
Ó F
SLUNGINN
Á
YFIRLIT
I
Í RÖÐ
RÓMVERSK
TALA
R ÍSKRA
HÁTTUR M A R R A
PRÓF-
GRÁÐA
KVEÐJA B A
KEPPI-
KEFLI
R
MARGIR
K
V Æ G I DVALIÐ
RJÁLA V E R I Ð LOF
MASTUR H Ó LGILDI
E R R KYNSTUR F E I K N
VÖKVI
LAND Í
EVRÓPU S A F ISTAFUR
Ð
ELJU-
SAMUR
TVEIR EINS I Ð I N N EINKENNI
SLEIT D E I L I ÓLÆTI
U P P ÖFUG RÖÐ
STAÐNA K J TRUFLUN
SKARÐ R I N G L SKIPULAG HNEÐAN
R P EINA
SPOTTI S T A K A TÍRA
RÁNDÝR G L Ó R A
S AÐSETA
VANDLEGA B Ú A
MJAKAST
RÆFILS-
TUSKA L U L L A ÞYRPING
ÓTTI Ö S
S V A R BYRJA H E F J A
OFSA-
REIÐA
BLÖSKRI Ó Ð AÚTKOMA
K
Ý
E
L
N
D
N
A
A
ÓSKEMMTI-
LEGUR
R
Ó
I
F
LAKLEGUR
Y
Ó
N
N
D
Ó
I
G
N
U
N
RFRÆÐARI
ROTNUN
ÖFUG RÖÐH
Ö
FU
N
D
U
R
B
H
•
B
R
A
G
I@
TH
IS
.I
S
•
K
R
O
SS
G
A
TU
R
.G
A
TU
R
.N
ET
193
SÖFNIN Í LANDINU
www.bbl.is
Árið 2022 var sögulegt í mörgum skilningi hjá Minja-
safninu á Akureyri sem fagnaði þá 60 ára afmæli.
Afmælisárið var það fjölsóttasta í sögu safnsins, en
48.848 gestir sóttu sýningar, viðburði og fræðslu
safnsins. Til að gera gott ár enn betra hlaut Minjasafnið
á Akureyri íslensku safnaverðlaunin 2022.
Minjasafnið á Akureyri er í elsta bæjarhluta Akureyrar,
Innbænum, við Aðalstræti. Undir það heyra fjögur
önnur fjölbreytt söfn. Minjasafnið hefur frá upphafi
verið í Kirkjuhvoli, reisulegu íbúðarhúsi frá 1934. Í
því og sýningarsölunum sem byggðir voru árið 1978
eru sýningar safnsins. Þar eru nú sýningarnar Hér var
verzlun, Tónlistarbærinn Akureyri, Akureyri, bærinn við
Pollinn og örsýning um öskudag á Akureyri.
Stærsti gripur Minjasafnsins, svartbikuð timburkirkja,
stendur í Minjasafnsgarðinum. Hún stóð upphaflega
á Svalbarði austan megin Eyjafjarðar. Hana byggði
kirkjusmiðurinn Þorsteinn Daníelsson frá Skipalóni
árið 1846 og er hún gott dæmi um íslenskar sveitakirkjur
sem reistar voru á Íslandi um miðbik nítjándu aldar.
Næsta hús við kirkjuna er Nonnahús, eitt af
kennileitum Akureyrar. Það var bernskuheimili
rithöfundarins og jesúítaprestsins Jóns Sveinssonar,
sem ólst þar upp til 12 ára aldurs þegar honum bauðst
að fara til náms í Frakklandi. Í húsinu er sögð saga hans
og fjölskyldunnar en einnig eru þar örsýningar. Þessa
dagana er sýning um mat og málshætti en á sumardaginn
fyrsta verða sumargjafir í forgrunni.
Litlu norðar við Aðalstræti stendur Friðbjarnarhús,
sem nú er kallað Leikfangahúsið af börnum á öllum
aldri, enda húsið fullt af leikföngum og auðvitað hægt
að leika í leikstofunni. Á efri hæð hússins er fundarsalur
góðtemplarahreyfingarinnar sem var stofnuð í þessu húsi
af Friðbirni Steinssyni.
Við Bjarkarstíg 6 stendur annað skáldahús sem
er undir regnhlíf Minjasafnsins, Davíðshús, heimili
skáldsins Davíðs Stefánssonar frá Fagraskógi. Davíð
var fagurkeri á fleira en orðsins list. Húsakynnin bera
smekkvísi hans glöggt merki, full af bókum, listaverkum
og persónulegum munum, eins og hann skildi við árið
1964, næstum eins og hans sé að vænta innan skamms.
Handan við fjörðinn á leiðinni til Grenivíkur er Gamli
bærinn Laufás, einn af merkustu sögustöðum í Eyjafirði.
Í Laufási hefur verið búseta frá fyrstu tíð og að líkindum
staðið kirkja frá fyrstu kristni. Laufásbærinn er stílhreinn
burstabær, dæmigerður fyrir íslenska bæjagerð þess tíma,
en þó allmiklu stærri. Bærinn á sér óslitna byggingarsögu
allt aftur á miðaldir. Laufásbærinn var endurbyggður
á árunum 1853-1882 í tíð séra Björns Halldórssonar
en í honum má finna eldri húsakynni og viði til að
mynda brúðarhúsið sem er að stofninum til frá 18. öld.
Laufásbærinn er í dag búinn húsmunum og áhöldum
líkast því sem tíðkaðist í kringum aldamótin 1900.
Bærinn er hluti af húsasafni Þjóðminjasafnsins
en Minjasafnið á Akureyri sér um starfsemina og
Gestastofuna þar sem er lögð er áhersla á fræðslu um
sögu staðarins, hægt að kaupa einfaldar veitingar eða líta
í handverks- og minjagripaverslunina þar sem gefur að
líta fjölbreytt vöruúrval af frá eyfirsku handverksfólki.
Börn eru alltaf sérstaklega velkomin á söfnin okkar
og í sumar verður boðið upp á ratleik milli safnanna. Í
sýningum safnsins er lagt upp með að börn og fullorðnir
geti leikið sér með einum eða öðrum hætti, þannig má
grípa í hljóðfæri, bregða sér í föt fortíðarinnar sem
verslunin Tízkan hefur upp á að bjóða, fara í pokahlaup,
leika sér með gömul leikföng, ráða dulmál í Davíðshúsi
svo nokkuð sé nefnt.
Safnaflóran er því afar fjölbreytt og til að allir geti
notið sem oftast gildir aðgöngumiðinn fyrir fullorðna á
öll söfnin, út árið, og er ódýrari en þú heldur.
Haraldur Þór Egilsson.
Akureyri:
Líf og fjör í Minjasafninu
OG VINNUM ÚR ÞEIM
LAUSNIR
TÖKUM AÐ OKKUR VERKEFNI
VHE • Melabraut 27 Hafnarfjörður • Hraun 5 Reyðarfirði
Sími 843 8804 • Fax 575 9701 • www.vhe.is • sala@vhe.is
甀爀爀椀爀 䄀䜀䴀 攀愀 猀يح爀甀
爀愀昀最攀礀洀愀爀 昀礀爀椀爀 琀欀椀 漀最 爀切氀氀甀爀
匀欀漀爀爀椀 攀栀昀 ∠ 䈀氀搀猀栀昀椀 ㄀㈀ ∠ ㄀㄀　 刀瘀欀 ∠ 㔀㜀㜀ⴀ㄀㔀㄀㔀 ∠ 眀眀眀⸀猀欀漀爀爀椀⸀椀猀
䴀椀欀椀 切爀瘀愀氀 ∠ 吀爀愀甀猀琀 漀最 昀愀最氀攀最 ︀樀渀甀猀琀愀
혀昀氀甀最椀爀 猀琀愀爀琀 爀愀昀最攀礀洀愀爀
 洀爀最甀洀 猀琀爀甀洀䠀氀攀猀氀甀琀欀椀
䬀䰀섀刀䤀刀 촀 䈀섀吀䄀一䄀℀