Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2022, Blaðsíða 64
62 Tímarit hjúkrunarfræðinga | 3. tbl. 98. árg. 2022
Þær aðgerðir sem þegar hefur verið gripið til við virðismat
starfa eru starfsmat sem tekur eingöngu til grunnlauna og
jafnlaunavottun sem tekur eingöngu til eins vinnustaðar.
Jafnlaunavottun hefur reynst vel til að vinna á launamun
sem er tilkominn vegna sambærilegra starfa. Hún nær hins
vegar síður til þess launamunar sem er á milli ólíkra en
jafnverðmætra starfa né tekur á kynbundnum vinnumarkaði.
Heiður fór einnig yfir líklegar ástæður þess að vinnumarkaður
okkar er kynskiptur og benti meðal annars á að kynhlutverk
hafi þróast yfir í staðalímynd eins og við könnumst við sem
mótar svo val hvers og eins út frá áhugasviði er varðar nám og
vinnu.
Betri vinnutími
Í síðustu kjarasamningum var samið um breytingar á
vinnutíma vaktavinnufólks (Fylgiskjal 2). Um er að ræða
mestu breytingar á vinnutíma vaktavinnufólks í meira en 40
ár. Verkefnið sem snýr að breyttum vinnutíma vaktavinnufólks
er samstarfsverkefni ASÍ, BHM, BSRB og Fíh fyrir hönd
launafólks og ríkis, Reykjarvíkurborgar og sveitarfélaga sem
launagreiðenda.
Kynning á betri vinnutíma vaktavinnumanna og stytting
vinnuviku dagvinnumanna var næst á dagskrá. Harpa
Júlía Sævarsdóttir, sérfræðingur í kjaramálmum, fór yfir
samantekt um styttingu vinnuviku í dag- og vaktavinnu
eftir Fylgiskjölum 1 og 2 og benti á að nú væri komið að
eftirfylgnifasa innleiðingarinnar. „Fyrir lok samningstímans
skulu aðilar leggja sameiginlegt mat á áhrif breytinganna
og hvort núverandi framsetning á neðangreindum
ákvæðum í kjarasamningi falli best að framtíðarskipulagi og
starfsumhverfi ríkis og sveitarfélaga“.
Harpa fór yfir hvað hefur gengið vel og hvar séu tækifæri til
úrbóta. Hvaða þætti þarf að fínpússa betur og hvort það séu
þættir sem eru sértækir fyrir hjúkrunarfræðinga eða sem
eigi við alla í verkefninu. Harpa talaði um mikilvægi þess að
meta verkefnin heildstætt, ekki eingöngu einstaka þætti.
Að kynningu lokinni skiptu trúnaðarmenn með sér verkum
og unnu í vinnuhópum eftir því hvort trúnaðarmenn voru
fulltrúar dag- og eða vaktavinnuhóps. Þar var tilgangurinn að
leggja heildarmat á verkefnin eftir SVÓT-greiningu um kosti
og galla, ógnir og tækifæri. Lögð var áhersla á hvernig þau
snúa að hjúkrunarfræðingum og hvernig framhaldið geti orðið
á verkefninu ásamt því hvernig það gæti birst í kröfugerð til
kjarasamninga.
Vinnuhópar trúnaðarmanna lögðu gagnlegt heildarmat
á betri vinnutíma í vaktavinnu sem mun nýtast Fíh vegna
fyrirhugaðrar vinnustofu hagsmunaaðila launafólks og
launagreiðenda sem verður með þjóðfundarsniði þann 2.
nóvember næstkomandi. Fíh mun eiga þar 18 fulltrúa á
þjóðfundinum.
Kjarakönnun
Næst var komið að kynningu á niðurstöðum kjarakönnunar
Fíh og sá Kristjana Guðlaugsdóttir, sviðsstjóri kjara- og
réttindasviðs, um að kynna þær. Kjarakönnun Fíh var send
til hjúkrunarfræðinga á opinbera vinnumarkaðinum í ágúst.
Á þeim þremur vikum sem könnunin var opin höfðu 65%
hjúkrunarfræðinga svarað 15 spurningum sem sneru að
kjörum, réttindum og starfsumhverfi.
Helstu niðurstöður voru að 69% hjúkrunarfræðinga sögðust
vera mjög og fremur ánægðir í starfi sínu en hins vegar eru um
60% þeirra mjög og fremur óánægðir með launakjör sín. 67%
hjúkrunarfræðinga hafa hugsað af alvöru um að hætta í starfi
sínu síðastliðin tvö ár og um helmingur hjúkrunarfræðinga
mætir til vinnu þar sem öryggi skjólstæðinga þeirra er ekki
tryggt vegna undirmönnunar.
Það voru þrjár röðunarspurningar í könnuninni. Þau þrjú efstu
atriði sem hjúkrunarfræðingum finnst helst að eigi að ákvarða
launasetningu þeirra í næstu kjarasamningum eru starfslýsing
(ábyrgð, hæfni og þekking), menntun og starfsaldur. Varðandi
launakjör voru 95% hjúkrunarfræðinga sem settu hækkun
grunnlauna í fyrsta sæti, en jafnframt að skoða hærri launakjör
fyrir aukið starfshlutfall og síðan að hækka vaktaálag.
Varðandi starfstengd réttindi og starfsumhverfi þá á að leggja
mesta áherslu á mönnunarviðmið í heilbrigðisþjónustu, bætta
vinnuaðstöðu og öryggi á vinnustað.
Þegar hjúkrunarfræðingar voru spurðir um hversu vel eða illa
þeim hafi fundist innleiðing styttingu vinnutíma hafa gengið
á sínum vinnustað, fannst dagvinnumönnum það hafa gengið
betur en vaktavinnumönnum, jafnframt voru dagvinnumenn
ánægðari með styttingu vinnutíma fyrir sjálfan sig en
vaktavinnumenn.
Kjararáðstefna
Harpa Júlía og Ari frá Fíh.