Úrval - 01.10.1946, Blaðsíða 86
84
ÚRVAL
getur hún orðið svo mikil, að
hún endi með andlegu uppnámi
og í ráðleysi.
Algengasta orsök óstjórn-
legrar geðshræringar er hræðsia
t. d. þegar líf ástvina, heilsan,
atvinnan eða eigurnar eru í
hættu .Fólk óttast ýmsa erfið-
leika, sem það veit ekki
hvort það ræður við. Sumir
óttast jafnvel að vera of áber-
andi. Fyrir kemur, að menn
skelfast eðlishvatir sínar, ef
þær eru í andstöðu við hugsjón-
ir þeirra.
Endurtekinn ótti er sérstak-
lega líklegur til að koma manni
úr jafnvægi, nema geðshrær-
ingin, sem óttinn veldur í hvert
sinn, fái útrás í marvissri hugs-
un og athöfn.
Ef við eigum von á að lenda
í einhverjum sérstökum vanda,
ættum við að hugsa okkur, að
við séum þegar komin í hann,
og ímynda okkur að við gerum
allar nauðsynlegar ráðstafanir.
Við ættiun að temja okkur að
vera herská í hugsunum og
athöfnum, þegar hættu ber að
höndum.
Allir ættu að temja sér her-
ská viðbrögð við hættum sern
steðja að. Það venur mann á að
taka hverju, sem að höndum
ber, með karlmennsku og jafn-
aðargeði, í stað þess að bera
kvíðboga fyrir, að „eitthvað
kunni að koma fyrir.“
Slíkur vani færir manni jafn-
vægi og losar mann við kvíða.
Við erum reiðubúin, hvað sem
fyrir kemur.
Hins vegar veldur kvíði því,
að okkur finnst við ekki vera
örugg. Jafnvel þótt lengi hafi
ekkert komið fyrir, erum við
áhyggjufull, af því að alltaf
getur eitthvað komið fyrir.
Þetta veldur angist, þreytu og
öðrum einkennum, sem stafa af
angistinni. Og þessi angist
getur orðið átakanleg í fjöl-
menni og þrengslum, þar sem
það myndi vera sérstaklega
óþægilegt, ef eitthvað kæmi
fyrir.
Villimenn berja stundum
sjálfa sig til geðjast einhverj-
um anda, í þeirri trú, að þeir
geti með því komið í veg fyrir
uppskerubrest af völdum þurrka
eða bægt frá einhverju öðru
óhappi. — Sú hjátrú, að lán-
sæld leiði til óláns, er mjög al-
geng, og henni fylgir sú hjátrú,
að maður geti komið í veg fyrir
ógæfu með því að láta aldrei
eftir sér að vera hamingjusam-
ur.