Úrval - 01.02.1955, Page 93
„AÐ ÞEKKJA SJÁLFAN SIG ER ÞYNGRI ÞRAUTIN“
91
orðið persónuleiki skuli vera
dregið af gríska orðinu persona,
sem þýðir leikgríma.
AÐ ER ástríki og umhyggja
móðurinnar, sem leiðir barn-
ið inn í samlíf við aðra og
opnar því heim ástarinnar,
en ekki neinar reglur sem því
eru settar. Móðurástin er gjöful
og fórnfús, en ást barnsins er
frá upphafi kröfuhörð. Þrátt
fyrir það veitir barnið móður-
inni hamingju. Hún þráir barn-
ið, gleðst yfir því, er stolt af
því og hryggist með því. Barn-
ið kynnist því á margan hátt,
að það er foreldrunum mikils
virði. Ekki vegna þess að það
er hlýðið, duglegt eða fallegt,
heldur vegna þess eins að það
er til. Og þetta skynjar barnið
löngu áður en það fer að hugsa
og álykta.
Þannig þroskast hin örugga
sjálfsvitund, sem veitir mann-
inum trúna á sjálfan sig, á rétt
sinn til að lifa, á möguleika sína
til að hljóta viðurkenningu og
ást annarra, ekki vegna sér-
stakra dyggða eða afreka, held-
ur þrátt fyrir öll víxlspor og
alla galla, sem loða við jafnvel
hina beztu menn. Það er þess-
konar sjálfsvitund, sem ein ger-
ir manninum kleift að líta í
auðmýkt og af hlutlægni á
bresti sína.
Það er rómantískur barna-
skapur að fullyrða, að öll börn
séu velkomin í heiminn og elsk-
uð af foreldrum sínum. Lengi
var það skoðun manna, að
hættulegt væri að dekra við
bömin, og var foreldrum ráð-
lagt að spara blíðuhótin. Af-
leiðingin varð sú, að mörg börn
fengu aldrei að kynnast sannri
og einlægri samkennd, öðluðust
aidrei þesskonar sjálfsvitund,
sem veitir manninum trúna á
eigið gildi, heldur þvert á móti:
þau voru allsstaðar fyrir, alls-
staðar til vandræða og foreldr-
unum stöðugt gremju- og sorg-
arefni.
Að elska er að nokkru leyti
að samsamast öðrum. En sá
sem aldrei hefur kynnzt sam-
kennd, sá sem ekki er öruggur
um gildi sitt í sjálfs sín augum
og annarra, sá sem getur ekki
trúað á fyrirgefningu annarra,
lilýtur að vera stöðugt við því
búinn að berjast fyrir rétti sín-
um, að berja niður andstæðinga
sína, til að færa þannig sönnur
á dugnað sinn og gildi. Hann
verður að kenna sjálfum sér að
sigra, eða þegar verzt gegnir að
þola ósigur, að gera þjáninguna
að dyggð eða nautn ef unnt er.
Ví MEIRA sem ég hef kynnzt
mannlegri óhamingju, því
betur hef ég séð, að meginorsök
hennar er skortur á traustri
sjálfsvitund og öryggiskennd
gagnvart öðrum. Til þess að
elska verður maður að geta
staðið á eigin fótum, hefur ein-
hver sagt. Sjálfstraust, vitund
um eigið gildi er annað en það,