Læknaneminn - 01.09.1969, Page 8

8
LÆKNANEMINN
geðlækningum aðallega utan
sjúkrahúsa.
Núverandi ástand.
Hin almenna sjúkrahúsaþjón-
usta er fyrst og fremst rekin af
sveitarfélögum, en að nokkru
leyti af ríkinu, þ. e. a. s. Land-
sr ítalinn. Sérsjúkrahúsaþjónust-
an er hins vegar aðallega rekin af
ríkinu í Kleppsspítalanum, að
Vífilsstöðum, Kristneshæli og í
Kópavogi, og að litlu leyti af sveit-
arfélögum, þ.e.a.s. í Borgarspítal-
anum í Reykjavík og í mjög litl-
um mæli í Fjórðungssjúkrahúsinu
á Akureyri.
Alla tíð hefur staðið í nokkru
stappi milli ríkis og bæjar um
rekstur geðsjúkrahúsa. Það hefur
frá gamalli tíð þótt vera hlutverk
ríkisins að reka geðsjúkrahús, en
frekar hlutverk bæjarfélaganna
að reka almenn sjúkrahús. Ekki
er þó hægt að sjá, að hér liggi til
grundvallar neitt náttúrulögmál
eða nein skynsamleg ástæða til
þess að ætla ríkinu að sjá fyrir
einhverjum sérstökum sjúkdóma-
flokkum, en bæjarfélögunum fyr-
ir öðrum. Á allra seinustu árum
hefur verið reynt að draga úr þess-
ari tvískiptingu með því m. a. að
legga niður svokallaða ríkisfram-
færslu sjúkra manna og örkumla,
sem áður fyrr átti að greiða 4/5
af sjúkrahúskostnaði vegna geð-
veikra, berklaveikra og nokkurra
annarra langvinnra sjúkdóma. Nú
hefur ríkisframfærsla verið lögð
niður, og allir eru jafnir fyrir
tryggingalöggjöfinni, þannig að
þegar sjúkrasamlögin hætta að
geta borgað fyrir þá, sem dvelja
þurfa mjög lengi á sjúkrahúsmn,
tekur sjúkratryggingadeild Trygg-
ingastofnunar ríkisins við.
Vegna þess að Reykjavíkurborg
þótti ríkið ekki standa sig nógu
vel við að sjá geðsjúkum fyrir
sjúkrahúsvist, lagði borgin til Far-
sóttahúsið til notkunar handa
geðsjúkum og auk þess hefur vist-
heimili borgarinnar að Arnarholti
mestmegnis verið notað sem
hjúkrunarheimili fyrir geðsjúkl-
inga. Ekki eru nein bein tengsl né
verkaskipting milli geðdeildar
Borgarspítalans og Kleppss.átal-
ans, en hins vegar nokkur óbein
samvinna að svo miklu leyti, sem
á þarf að halda, þannig að erfiða
sjúklinga. sem Borgarspítalinn
ekki ræður við vegna smæðar
deildarinnar, getur þurft að flytja
um tíma á Kleppsspítalann,
Kleppsspítalinn er byggður og
rekinn með það fyrir augum að
geta tekið við geðsjúklingum af
öllum tegundum og öllum stigum
til meðferðar. Honum tilheyra
ýmsar annexíur, sem annaðhvort
eru notaðar fyrir sérstaka sjúk-
dómaflokka eða fyrir hjúkrunar-
sjúklinga. Annexíurnar, sem eru
raunverulegur hluti af Klepps-
spítalanum, eru Flókadeildin og
Úlfarsá. Flókadeildin fyrir alkó-
hólista, en Úlfarsá er hjúkrunar-
heimili fyrir langtíma sjúklinga. 1
öðrum tengslum við spítalann eru
svo Bjarg á Seltjarnarnesi, sem
við leigjum af Hjálr<ræðishernum
sem hjúkrunarheimili, Elli- og
dvalarheimilið að Ási í Hveragerði,
sem tekur einnig við hjúkrunar-
sjúklingum frá Kleppsspítalanum.
auk þess sem það líka tekur við
hjúkrunarsjúklingum frá ýmsum
öðrum sjúkrahúsum, og vist-
heimili frk. Guðríðar Jónsdótt-
ur, að Reynimel 55, sem er ætlað
vinnufærum geðsjúklingum. Þá
höfum við einnig tengsl við
Reykjalund vegna endurhæfingar
geðsjúklinga að svo miklu leyti,
sem við á og rúm eru til þar. I
sjúkrahúsinu 1 Stykkishólmi höf-