Læknaneminn - 01.10.1987, Síða 6

LEIÐARI
BRÉF FRÁ SJÚKLINGI
í þessu tölublaði Læknanemans
birtum við niðurstöður úr skoðana-
könnun á áliti fólks á heilsugæslu
hér á landi. Þar kemur m.a. fram, að
íslendingar eru ánægðari með
ástandið í heilbrigðismálum en t.d.
Norðmenn og Svíar.
Ég ætla mér ekki að velta vöngum
yfir því hvers vegna þessu er svona
háttað, heldur tala ég nú fyrir munn
þeirra sem eru ánægðir.
í október sl. var ég svo óheppinn
að detta og hryggbrotna, og á með-
an ég lá á Borgarspítalanum og síðar
á Grensásdeildinni, kynntist ég ís-
lenska heilbrigðiskerfinu, að því leyti
er að mér snéri, nokkuð vel í einar
fimm vikur. Ég hef ekki nema allt gott
að segja um þá hjálp, meðferð og
hjúkrun sem ég fékk, allt frá björgun-
armönnum í Hrísey til sjúkraþjálfara
á Grensásdeild.
Það að vera í hlutverki sjúklings er
sannarlega ný upplifun á hinum
margvíslegustu hlutum, og þó mað-
ur kynnist þeim á bæði faglegan og
mannlegan hátt (ef hægt er að skilja
þar á milli), þá er þetta ekki sú
reynsla sem ég óska að samstúd-
entar mínir verði fyrir.
Mér hefur gefist góður tími til að
skoða sjálfan mig og viðbrögð mín,
við það að vera sjúklingur. Það sem
hafði mest áhrif á mig var að finna
það, hve hjálparlaus ég var og öðr-
um háður, sérstaklega eftir upp-
skurðinn (Harringtonspangir T12 -
S,) og hve auðvelt það var að gefa
allt frumkvæði og ábyrgð upp á bát-
inn varðandi líf mitt og leggja það í
hendur lækna og hjúkrunarliðs -
„vesalings veiki ég, láta þá gera það
sem þeir vilja, læknarnir vita víst
best“. Og sem beturfer höfðu þau vit
á því að vera mjög aðgangshörð og
drífa mig áfram. Hjúkrun er miklu
meira en að gefa pillur og skipta á
rúmum.
„Þú mátt þakka fyrir, að þetta fór
eins vel og raun bar vitni! Hugsaðu
þér, hvað þetta hefði getaðfarið illal"
Þetta heyrði ég frá heilbrigðu fólki,
sem aldrei hefur brotið eitt einasta
bein í líkama sínum og fólki í hjóla-
stólum, sem aldrei mun geta gengið.
Þau hafa sjálfsagt rétt fyrir sér, og ég
þakka Guði fyrir líf mitt og heilsu. En
á maður alltaf að bera sig saman við
þá, sem verr eru staddir? Ég var
auðvitað óheppinn að slasast, en ég
hef það ekkert betra við að bera mig
saman við aðra. Það er engin hugg-
un í því að hugsa um börnin í Eþíóp-
íu, þegar maður er sjálfur soltinn.
Það er að sjálfsögðu líka slæmt að
dvelja við fortíðina og harma hina
glötuðu Paradís, og verða þannig
bitur og raunamædd sál. Réttast
væri að einbeita sér að deginum í
dag, setja sér raunhæf markmið fyrir
framtíðina og vinna markvisst að
þeim. En til þess þarfnast maður allr-
ar þeirrar hjálpar, sem völ er á.
Læknirinn getur einnig hjálpað, og
þá helst með tvennum hætti: í fyrsta
lagi með því að veita greinargóðar
upplýsingar um sjúkdóminn og í
öðru lagi að segja hverjar raunhæfar
framtíðarhorfur eru.
Öðru hverju hefur læknastúdent-
inn gert vart við sig í mér. Til dæmis
tók ég inn Dolvipar, sem er sérlega
vinsælt verkjalyf, og er framleitt af
Delta og inniheldur paracetamól,
kódein, phenobarbital og koffein. Ég
var mjög undrandi á því að ég svaf
allan sólarhringinn í eina viku, en svo
sagði mér einhver að í Dolvipar væri
ég líka að taka inn svefnlyf, þ.e.a.s.
barbiturat. Þetta er kannski í lagi,
þegar maður er rúmfastur, en ég hef
talað við fólk, sem hefur tekið þetta
lyf svo mánuðum skiptir og verið
þannig meira eða minna uppdópað.
Þess vegna langar mig að koma
fram með nokkrar spurningar: Vor-
um við ekki einu sinni vöruð við hætt-
um af polyfarmasi? Er benzodiazep-
in ekki á allan hátt betra en barbitur-
at? Og hvað í ósköpunum hefur
koffein að gera í slíkri blöndu? Er
ekki tími til kominn að afskrá Dolvip-
ar, Delta?
Að endingu vil ég færa Pétri
hjartanlegar þakkir, en hann hefur
að mestu leyti þurft að taka við rit-
stjórastarfinu einu blaði of snemma.
Án hans hefði þetta blað ekki komið
út.
E.K.
4
I.ÆKNANEMINN «987-40. árg.