Læknaneminn - 01.10.1987, Blaðsíða 59

Sjúklingar og heilbrigðisþjónustan
Frá Landlæknisembætti
Inngangur
Á undaníornum árum hefur í vax-
andi mæli verið rætt um gæði heil-
brigðisþjónustunnar. Skiptar skoðan-
ir virðast vera meðal manna um þetta
atriði, ef dæma má eftir ummælum í
fjölmiðlum. Komið hefur fram að
sjúklingur leiti í vaxandi mæli til svo-
nefndra „náttúrulækna“ og aðal
ástæðan sé að sjúklingar vantreysti
heilbrigðisstarfsfólki. Meðal annars
af þessu tilefni hefur Landlæknisemb-
ættið gengist fyrir tveimur könnunum
á þessu máli og verður hér skýrt frá
helstu niðurstöðum.
Efniviður
í könnun I er fór fram í febrúar
1985 voru lagðar nokkrar spurningar
fyrir úrtak úr Pjóðskrá sem náði til
1000 íbúa 18-70 ára á öllu landinu.
Hagvangur framkvæmdi könnunina
sem var gerð gegnum síma en emb-
ættið samdi spurningarnar.1* Þátttaka
var 83%. Meðal annars var spurt um
hvernig almenningi hafi líkað við þá
heilbrigðisþjónustu sem leitað var til
næstu 3 mánuði á undan.
I könnun II er gerð var í mars 1987
voru lagðar nokkrar spurningar fyrir
1500 manna úrtak á aldrinum 18-75
ára á öllu landinu. Þátttaka var
79,4%. Spurt var um viðhorf fólks til
heilbrigðisstarfsfólks. Félagsvísinda-
stofnun Háskólans framkvæmdi
könnunuina sem gerð var gegnum
síma.2*
Niðurstöður
Könnun I
Fyrirkomulag og framkvæmd. heilbrigðis-
þjónustunnar:
Um svör fólks varðandi fyrirkomu-
lag og framkvæmd heilbrigðisþjón-
ustunnar má lesa um í töflu I.
Taflal
Um fyrirkomulag og framkvæmd
heilbrigðisþjónustu.
Sérfræðiþjónusta Góð 95% Ábótavant 5%
Tannlæknaþjón- usta 95% 5%
Þjónusta hjúkrun- arfræðinga og ljós- mæðra 94% 6%
Göngudeildar- þjónusta 93% 7%
Þjónusta sjúkra- þjálfara, félags- fræðinga og sál- fræðinga 93% 7%
Heilsugæslulækn- ar 91% 9%
Heilsuvernd 90% 10%
Vaktþjónusta 88% 12%
Slysadeild 86% 14%
85% töldu þjónustuna vera mjög
góða eða góða, 6% sæmilega en 8%
ábótavant.
Leitað heilsubótar utan heilbrigðisþjón-
ustunnar:
Mat þeirra er leitað höfðu heilsu-
bótar utan heilbrigðiskerfisins, sem
voru 11,6% af heildarfjölda um fram-
kvæmd og fyrirkomulag almennrar
heilbrigðisþjónustu kemur fram í
töflu II.
Tafla II
Um fyrirkomulag og framkvæmd
heilbrigðisþjónustunnar
Notendur
óheíBbundinna Heildar-
„lækninga“ (jöldinn
91 785
Mjög góð/góð 92% 85%
Sæmileg 4% 6%
Ábótavant 4% 9%
Jafnframt var könnuð lyfjaneysla þeirra er leituðu óhefðbundinna
„lækninga" og borið saman við heild-
ina.
Tafla III Notendur
óheíóbundinna Heildar-
„lækninga“ íjöldinn
91 785
Lyf samkvæmt lyfseðli 51,3% 36,5%
Lyf keypt án Iyfseðils 42,5% 34,5%
Vítamín 73,8% 59,1%
Náttúrumeðöl 21,3% 11,5%
Þeir sem leita óhefðbundinna lækn-
inga líkar betur við heilbrigðisþjón-
ustuna og neyta meiri lyfja og víta-
mína en heildarfjöldinn.
Könnun II
Um viðhorffólks til heilbrigðisstarfsfólks.
Spurt var um hvort sjúklingur hefði
LÆKNANEMINN ^987-40. árg.
57