Læknaneminn - 01.10.1987, Síða 34

vertase). Þetta ensím, sem getur
bæði verið uppleyst í líkamsvökvum
eða fastbundið botnföllnum mót-
efnaíléttum og yfirborði örvera, klýf-
ur margar C3 sameindir og C3b sest
allt umhverfls það. Þannig myndast
C3bBb-C3b (e. alternitive pathway
C5 convertase) sem er starfræn hlið-
stæða C4bC2a-C3b. Þessi ensím
tryggja framgang virkjunar á klofn-
ingarkerfinu, og viðhalda henni. Á
sama hátt og C3- breytiensímin (e.
C3-convertases) kljúfa C3 í C3a og
C3b, kljúfa C5-breytiensímin (e.
C5-convertases) C5 í C5a og C5b.
C5b binst eins og C3b við yfirborð
sem vekja klofningarkerfið til starfs.
C5b sem bundist hefur yfirborði ör-
veru myndar tengistaði fyrir C6, C7
og C8. Þannig myndast flóki C5b-
C6C7C8 sem bindur C9 (e. membr-
ane attach unit) og myndast þá rof í
frumuhimnu örverunnar og hún
deyr. (2) C3b sameindirnar eru op-
sónín, þ.e.a.s. þær auðvelda átfrum-
um sem hafa klofningarviðtaka að
gleypa frumur og sameindasöfn sem
þær hafa bundist (e. opsonisation).
(3) C3 er sá klofningarþáttur sem
getur virkjað sjálfan sig (e. the C3b
feedback). — Sjálfmögnunin er í
rauninni innbyggð í uppbótarferilinn
og byggir á þáttum B og D. Vegna
þessarar lykilþýðingar C3b er ná-
kvæmt eftirlit haft störfum þess.
Umbrot C3b fyrir tilstilli stilliþátta
sem tempra virkni þess, eru sýnd á
mynd 2.
One of the most important
functions of the complement syst-
em is to coordinate interactions
of host inílammatory cells with
pathogenic substrates. This
coordination is required for
substrate recognition by app-
ropriate cell types, initation of
relevant surface or intracellular
processes, and cooperation
between cell populations. Both
afferent and efferent limbs of the
Mynd 2. Sýnir umbrot fastbundinnnarr C3b sameindar fyrir tilstilli hjálp-
arþáttanna H og CRl og þáttar I. Þessi hvörf gegna því hlutverki að
tempra virkni klofningarkerfisins; (sjá texta). R táknar amínó-, eða alkó-
hólhóp prótíns, fjölsykrungs eða fituefnis á yfirborði mótefnafléttu eða
örveru. Við slíka hópa hvarfast C3b (hafi það myndast í nægri grend við
þá), og myndar estertengi við alkóhólhópinn en amíðtengi við amínó-
hópinn. (Við líffræðilegt sýrustig myndast estertengi frekar en amíð-
tengi. Þegar I þáttur klýfur C3b í þrjár keðjur með því að klippa a- keðj-
una í sundur, myndast C3f sem er uppleyst, lítil sameind (ekki sýnt á
mynd). iC3b sem er enn fastbundin klofnar frekar í C3dg og uppleyst
C3c brotnar frá. Athugið að CRl, en ekki þáttur H, er hjálparþáttur í
þessu hvarfi. Stundum er C3dg klofið frekar niður í C3d sem er fast-
bundið en C3g er kiofin frá. Þáttur I hvatar ekki síðasttalda efnahvarfið
heldur ýmsir prótínkljúfar. Þetta hvarf á sér venjulega ekki stað í blóði.
infiammatory process are dep-
endent upon this coordinating
functon of complement.3
Klofningarkerfið hefur fjöl-
þætt áhrif á víxlverkanir mótefna og
mótefnisvaka. Margar rannsóknir
„in vitro" hafa sýnt að þessi áhrif
eru ekki bara á myndun mótefna-
fiéttna heldur líka stærð þeirra og
eiginleika. Ekkert bendir til þess að
þessu sé ólíkt farið „in vivo“ og eng-
32