Læknaneminn - 01.10.1987, Side 45

respiratoríska“ hlutverk rauðu blóð-
kornanna í ónæmiskerfinu.
Eins og áður sagði hefur verið talið að
í öðrum spendýrum en prímötum, væru
þessir viðtakar ekki á rauðu blóðkornum-
um heldur á blóðflögunum.7 Nú er risinn
ágreiningur um það, því fundist hafa
CRl á rauðum blókornum músa og kan-
ína3 og sú spurning hefur vaknað hvort
flciri spendýr hafi ekki þessa viðtaka á
rauðum blóðkornum sínum.
Þannig virðist binding uppleystra
mótefnafléttna í blóðrás, á CRl á
rauðum blókornum vinna gegn
veíjaskemmdum með a.m.k. þrenn-
um hætti: í fyrsta lagi með því að
koma í veg fyrir víxlverkanir mót-
efnafléttna og nærliggjandi fruma og
byggingareininga, s.s. innþekju-
fruma og draga þannig úr stað-
bundnu bólgusvari sem hlytist af út-
fellingu fléttnanna (sjá mynd 4). í
öðru lagi fylgir þessari bindingu
flutningur mótefnafléttnanna til hins
kyrrstæða veíjagleypla kerfis (e. fix-
MYND 3. Hlutverk klofningar-
viðtaka af gerð 1 (CRl) á rauðu
blóðkorni: CRl binst C3b, þannig
að mótefnafléttur sem virkjað
hafa klofningar-kerfið bindast á
rauð blóðkorn (eins og aðrar
frumur með CRl viðtaka). Mót-
efnafléttur sem bindast rauðu
bióðkornunum eru feijaðar til
milta og lifrar þar sem kyrrstæðir
vefjagleyplar (e. fixed macro-
phages) hremma þær. CRl er
hjálparþáttur þáttar I (e. I factor),
sem hvatar umbrot C3b; fyrst í
iC3b og síðan í C3dg. Efnahvörf
þessi draga úr viðloðun mótefna-
fléttna við rauð blóðkorn og ef
ekki kæmi til sífelld virkni upp-
bótar- ferilsins á yfirborði flétt-
unnar félli hún fljótt af CRl, fyrir
tilstilli þáttar I. Efnahvörfin sem
þáttur I hvatar hafa temprandi
áhrif á virkni klofningarkerfisins.
(sjá texta)
los-un)
I.ÆKNANF.MINN 4ÍM7-40. árg.
43