Læknaneminn - 01.04.1998, Blaðsíða 73
Ráðningakerfi F.L.
Þeirri stöðu sem komin er upp á slysadeild SHR, og
fleiri vinnustöðum sem hafa gert sambærilegar kröfur,
hafa ýmsir af stuðningsmönnum ráðningakerfis F.L.
svarað þeim rökum að hæfniskröfur settar af yfirlækni
séu rangar, óvanur læknanemi geti hæglega sinnt starf-
inu. Þvinga eigi yfirlækni til þess að endurskoða af-
stöðu sína. Segja má að þeir staðir sem ráða lælcnanema
í Iæknisstöður skiptist í tvo hluta; sjúkrahús og heilsu-
gæslustöðvar. Sjúkrahúsin hafa almennt tekið þá af-
stöðu, líkt og slysadeild SHR, að ráða ekki nýjan nema
fyrir styttri stöðu en viku, og helst ekki skemur en
mánuð. Tekið skal fram að þetta er hin almenna við-
miðunarregla, þó benda megi á margar undantelening-
ar. Heilsugæslustöðvarnar hafa lægri þröskuld til að
taka í vinnu nema, sem ekki hefur unnið þar áður.
Margar þeirra ráða þó ekki nema í helgarstöðu sem
ekki hefur unnið hjá þeim áður. A flestum stöðvunum
þykir mun minna mál að fá afleysingalækni sem þar
hefur unnið áður, en að þurfa að koma nýjum nema
inn í það hvernig störfin ganga íyrir sig á viðkomandi
vinnustað.
Á því leikur eldti noldtur vafi að það, hversu harka-
lega við göngum fram í jafnri dreifingu á möguleikum
til vinnu, verður til þess að við missum af einhverjum
læknisstöðum. Samkvæmt áliti Jónasar L. Franklíns,
fýrrverandi ráðningarstjóra F.L. er þar ekki um mjög
margar stöður að ræða, en um það eru skiptar skoðan-
ir. Mér fmnst það vera alvarlegt mál að læknanemar
skuli reka ráðningarkerfi sem kemur í vissum tilvikum
í veg fyrir að læknanemi geti fengið afleysingastöðu.
Meira máli skiptir, að mínu mati, að tryggja það að ein-
hver læknanemi taki þá vinnu sem í boði er, frekar en
að setja það á oddinn að enginn læknemi fái hugsanlega
meiri vinnu en annar, með þeim afleiðingum að stöður
falli niður. Það er sama hvern af reyndum læknum
maður spyr, flest allir telja að þeir þurfi um vikutíma til
þess að komast inn í starfsemi nýrrar deildar þar sem
þeir byrja að vinna. Læknanemar, sem eiga nokkuð í
land með að verða fullþjálfaðir til að sinna þeim störf-
um sem þeir sinna, hafa hins vegar komið sér upp lcerfi
sem gerir það að verkum að við vinnum í afleysingum
oft ekki lengur en nokkra daga á sama stað yfir vetrar-
tímann. Þeir sem eru að taka einhverja vinnu með
námi eru þannig sífellt að færa sig á milli vinnustaða í
stað þess að geta tekið vaktir þar sem þeir þelekja til. Per-
sónulega hef ég þegar þetta er skrifað unnið við afleys-
ingar á 8 heilsugæslustöðvum á síðastliðnum 10 mán-
uðum og fmnst það óþarflega mikið. Mun þægilegra
hefði verið, fyrir mig og viðkomandi heilsugæslustöðv-
ar, ef ég hefði getað unnið þennan tíma á einni eða
tveimur stöðvum. I mínum árgangi eru nemar sem
hafa þurft að vinna á 12 vinnustöðum á einu ári. Eg
vildi sjá þetta kerfi þannig að þeir nemar, sem unnið
hafa áður á viðkomandi stað og yfirlæknir vill hafa
áfram í vinnu, eigi að hafa forgang á aðra nema. Ég er
sannfærður um að næg tækifæri myndu áfram bjóðast
til þess að komast að í vinnu og læknanemum myndi
bjóðast talsvert meira af vöktum yfir veturinn. Einnig
myndu nemar vinna meira á sömu stöðum í stað þess
að vera stöðugt að byrja á nýjum vinnustað.
Félag Læknanema er öflugt félag. Það stendur fýrir
talsverðu félagslífi læknanema, á vegum þess er gefið út
tímaritið Læknaneminn, sem er veglegt og gott. Stúd-
entaskiptastarf er í miklum blóma og ötullega er unnið
að kennslumálum. Fullyrða má, að fá félög námsmanna
innan H.I. séu jafn virk.
Merkilegt er að glugga í ársreikninga félagsins. Tekj-
ur þess koma að mestu leyti frá stúdentasjóði, inn-
heimntu félagsskírteina, auk ráðningargjalda sem inn-
heimt eru af þeim læknanemum sem taka læknisstöður
í afleysingum. Ráðningagjöld eru nú 1500 kr fýrir
hvern mánuð unninn á sjúkrahúsi, en 1800 krónur fýr-
ir mánuð sem læknanemi starfar við heilsugæslu. Inn-
heimta þessara gjalda er réttlætt með því að þau séu til
þess að standa straum af kostnaði við rekstur ráðninga-
kerfis. Kerfið kostar noklcurt fé og er þar helst um að
ræða símakostnað ráðningastjóra. En samkvæmt ný-
birtum ársreikningum F.L. nam þessi kostnaður eklci
nema um 41.500 kr, á meðan innheimt ráðningagjöld
voru rúmlega 229.230 kr. Það eru því ekki nema 18%
ráðningagjaldanna sem fara til þess að greiða lcostnað-
inn við kerfið, 82% þeirra eru í raun dulinn telcjuskatt-
ur sem rennur til F.L. Nú hef ég elckert við ráðningar-
gjöld sem slík að athuga, en ég sé elcki alveg tilganginn
með því að F.L. innheimti tekjuskatt af þeim meðlim-
um sínum sem eru duglegir við að taka læknisstöður.
Benda má á, að taki lælcnanemi afleysingastöðu á
sjúkrahúsi sem ekki fýlgja vaktir, er hann með svipuð
og jafnvel heldur lægri laun og sá læknanemi sem vinn-
ur við hjúlcrun á elliheimili. Annar nemanna er þó
skuldbundinn til þess að reiða fram tekjuskatt af sínum
launum til F.L. en eklci hinn.
Fáranleilci þessa lcerfis fmnst mér heldur aukast, þeg-
ar horft er á hvernig þessum fjármunum er varið. Þó
LÆKNANEMINN • 1. tbl. 1998, 51. árg.
71