Úrval - 01.12.1965, Side 19

leyndarmál svissnesku bankanna
17
einræðisherra, og þau voru áður.
Bandaríkjastjórn hefur t.d. fryst,
lagt hald á eða gert upptæka vissa
tegund erlendra inneigna. Má þar
á meðal nefna inneignir Rolando
Masferrers, valdamanns á tímum
Batistastjórnarinnar. Og frá árinu
1961 hafa Bandaríkin hætt að hjótá
óskoraðs trausts meðal yfirráða-
stétta Suður-Ameríkuríkjanna. Þær
bera meira traust til Sviss, þar sem
það tekur stundum upp undir heil-
an áratug eða jafnvel lengri tíma að
afla sér dómsúrskurðar um, að
opna megi bankageymsluhólf vegna
gjaldþrotamáls.
A meðal hinna suður-amerísku
„höfðingja", sem hafa átt eða eiga
sannanlega svissneska innistæðu-
reikninga, má nefna þá Trujillo,
Batista, Perónhjónin frá Argentínu
og Jacobo Arbez frá Guatemala,
en sá síðastnefndi er einmitt af
svissneskum ættum. Upphæðir slíkra
reikninga eru alltaf ýktar, en þær
eru samt töluverðar. Batista lagði
a.m.k. 3 milljónir dollara inn á
svissneska bankareikninga og Per-
ón hjónin líklega 15 milljónir doll-
ara, en mestur hluti þess fjár var
á nafni Evitu heitinnar. Það má
teljast kaldhæðni örlaganna, að
hún nefndi Juan Domingo ekki sem
erfingja þessara auðæfa, áður en
hún dó, og hefur þetta valdið hon-
um mikilli gremju. Raunverulegar
tölur, sem unnt reyndist að birta,
eru auðvitað ekki fyrir hendi, en
viðskipti ýmissa banka á peninga-
mörkuðum heimsins, kaup og lán,
þ.e. banka, sem vitað er, að þekkt-
ar persónur hafa haft tengsl við,
geta gefið nokkuð öruggar vísbend-
ingar í þessa átt. Má þar t.d. nefna
tengsl Rafaels Léonidas Trujillos
við Banque Genevoise de Comm-
erce.
Það er ekki svo að skilja, að all-
ir svissneskir bankar vilji snerta
við „blóðpeningum“, þótt þar sé
um að ræða alg'erlega löglegt fjár-
magn. Pictet bankastjóri neitaði t.
d. að taka við peningum Trujillos.
En bankar þeir, sem við slíku fé
taka, eiga ósköp auðvelt með að
koma því á framfæri með góðum
hagnaði í íjármálaheiminum. Um
þetta sagði eitt sinn glæsilegur
Genfarbúi af tignum ættum: „Pecu-
nia non olit“ (Peningarnir lykta
ekki). Og eftir að hafa farið í gegn-
um „hreinsunaraðgerðir“ virðulegs
svissnesks banka, loðir vissulega
ekki lengur nein lykt við pening-
ana. Það sem mestu máli skiptir,
hvað snertir peninga þeirra Batista,
Trujillos og Moise Tshombes (hann
kom til Genf árið 1963 með afgang-
inn úr ríkiskassa Katanga), er sl
staðreynd, að þeir mynda alveg
sérstaka uppsprettu lánsfjármagns
fyrir Sviss og þannig Evrópu. Án
slíkra inneigna yrði það miklu erf-
iðara en ella fyrir svo virðuleg
evrópsk fyrirtæki sem Telefonaktie-
bolaget Ericson í Svíþjóð að afla
sér 10.5 milljóna dollara láns-
fjár, líkt og það gerði árið 1959.
Hið sama er að segja um ríkislán
hihna lýðræðislegu stjórna Hol-
larids, Danmerkur og Stóra-Bret-
lands á árunum 1962 og 1964.
Árið 1962 útveguðu svissneskir
bankar Alþjóðabankanum 200 millj-
ónir dollara til verndunar dollarn-
um. Þeir át.tu einnig driúgan þátt