Úrval - 01.12.1965, Qupperneq 45
43
Ó, MITT AUMA BAK
þá á nærliggjandi taugar. Sjúkling-
ar, hafa talið sér trú um, að bak-
veiki þeirra stafi af skemmd i hrygg,
eiga oft erfitt með síðar að fást til
að trúa því, að orsökin til veikinda
þeirra sé einungis í vöðvum þeirra.
Einkenni hryggskemmda og þess-
ara eymslabletta í vöðvunum, geta
verið mjög lík og oft villandi fyrir
lækninn. Vöðvaeymslin geta líkt og
bi'jósklosið, orsakað þrautir í öðr-
um líkamshlutum. Þannig getur
lagt seyðingsverk frá vöðvaeymsli
í baki, bæði upp í herðarnar og
niður í fæturna. En fleiri einkenni
eru ekki sameiginleg. Vöðvaeymslin
orsaka ekki taugaónæmi eða skort
á svörun, en það getur brjósklosið
eða skemmd í hryggjariiðum aftur
á móti gert.
Það er margt, sem getur orsak-
að þrautir ekki ósvipaðar þeim, sem
myndast við brjósklos, eins og til
dæmis það, sem áður hefur verið
nefnt, of spenntir eða of slakir vöðv-
ar, en einnig hugræn spenna, óeðli-
leg kirtlastarfsemi, viðkvæm húð
og fleira. Því er ekki að neita, að
það hendir, að sjúkdómsgreiningin
er röng, þannig að læknarnir hafa
talið sjúklinginn vera með skemmd
í hrygg, þó að aðeins hafi verið
um vöðvaeymsli að ræða.
Röng sjúkdómsgreining af þessu
tagi getur haft alvarlegar afleiðing-
ar. Sjúklingur, sem veit ekki annað,
en skurðaðgerð sé eina lækningin,
sem til greina getur komið, sættir
sig við sársaukann og forðast alla
áreynsju og hreyfingu sem hann
þarfnast nauðsynlega, ef sjúkleikinn
er vöðvaeymsli en ekki brj ósklos.
Vöðvarnir halda því áfram að
rýrna, og að því kemur, að hver
minnsta hreyfing veldur sjúklingn-
um kvölum, ekki vegna hrygg-
skemmda heldur vegna þjálfunar-
leysis vöðvanna. Það er erfitt að
snúa þessari orsakakeðju við. Sjúki-
ingur hugsar sífelll um sjúkdóm
sinn, heldur hann vera ólæknandi,
nema með lífshættulegri skurðað-
gerð, og síðan bætast við áhyggjur
af atvinnunni og algerri örorku.
Þegar sjúklingurinn er kominn á
þetta stig er hann aldrei hress og
sprækur, heldur fer að sætta sig
við það, sem hann heldur að sé
óhjákvæmileg't, en það er, að hann
hafizt sem minnst að og megi alls
ekki taka á, eða beita sér eins og
annað fólk.
Sé skurðaðgerðar þörf, verður
hún meiri vandkvæðum bundin eft-
ir að allir vöðvar eru orðnir ó-
eðlilega rýrir og slappir.
Þjálfun og æfingaleikfimi má
einnig beita við lækningu á skökkum
hrygg, sem orsakazt. hefur vegna
gamalla meiðsla eða ávana, slits í
hryggjarliðum, eða skekkju í spjald-
hrygg. I þessum tilfellum kemur þó
þjálfun eða æfingaleikfimi að tak-
mörkuðum notum og skurðaðgerð
er eina lækningin, sem til greina
kemur.
Skortur á eðlilegri notkun vöðv-
anna, taugaspenna, röng kirtlastarf-
semi, meiðsli, offita, ilsig, mislangir
fætur, slæmir stólar við vinnnu,
og slæmt hvílurúm, getur allt or-
sakað bakveiki, og eitt eða fleiri
þessara atriða getur leitt til stöð-
ugra bakverkja, þreytu og óþæg-
inda. Þessi óþægindi eða verkir
breiðast síðan út til handleggja eða