Úrval - 01.12.1965, Blaðsíða 73
FORNAR SKÝÞAGRAFIR
71
höfuð kvennanna og skegg á and-
lit karlmannanna.
í gröfunum fundust leifar af föt-
um, nóg til að gefa allgóða hugmynd
um klæðaburð fólksins. Allar flík-
ur voru gerðar úr leðri, skinni eða
filti, nema nokkrar skyrtur, sem
voru ofnar úr hampi eða svipuðum
þræði. Það lítur ekki út fyrir að
ull hafi verið notuð í fatnað (þó
að — eins og við munum sjá síðar
— ullarteppi hafi verið einn hlut-
urinn sem fannst í Altaigröfunum.)
Karlmennirnir klæddust þröngum
buxum úr þvottaskinni, filtsokkum,
uppháum stígvélum með mjúkum
sólum og víðri blússu með löngum
skreyttum ermum. Höfuðfötin voru
annaðhvort filthattur með leður-
fóðruðum eyrnahlífum eða upp-
mjó filthúfa.
Föt kvennanna voru meðal ann-
ars tilsvarandi blússa með brjóst-
hlíf og filtsokkar. Þær klæddust
viðhafnarstígvélum gerðum úr
pardusskinni, lystilega bróderuðum
með perlum, jafnvel neðan í sól-
unum — augsýnilega ekki heppileg-
um til að ganga í, en þau sýndu,
að það hefur verið vani kvennanna
að sitja með krosslagða fætur, svo
stígvélasólarnir sæjust. Höfuðföt
þeirra voru þá eins og nú fjölbreyti-
legri en karlmannanna. Ein af kon-
unum hafði húfu, sem var klippt
til að ofan svo að hún líktist kór-
ónu, önnur bar litla húfu úr út-
skornu tré, sem fest var við íburðar-
mikla hárgreiðslu. Allmörg belti
fundust, og var eitt þeirr'a skreytt
með silfurplötum.
Þó áð ræningjarnir hafi ruplað
svo að segja hverjum skartgrip úr
gröfnunm, hafa nokkrir smámunir
samt leynzt fyrir þeim, og eru dæmi
um það skraut, sem hlýtur að hafa
verið grafið með hinum látnu.
Altaifjöllin hafa alltaf verið frægt
gullnámusvæði. í hinum rændu
grafarleifum hafa fornleifafræðingar
aðeins einu sinni fundið gullmuni
— vandaða eyrnahringa. Þeir fundu
líka gullhúðuð brot úr hálsmeni
(með skrýmslamyndum), fáeinar
gullhúðaðar bronsplötur, með smá
dýramyndum sem voru saumaðar
í flíkur og nokkrar perlur, og voru
fáeinar þeirra gerðar úr túrkis. Þar
voru einnig nokkur snyirtiáhöld,
þar á meðal hárgreiða úr horni og
þrír speglar — einn úr bronsi, einn
úr silfri með löngu hornskaíti en
einn úr hvítum málmi, einskonar
kínversku zinki.
Mjög fá vopn hafa fundizt, nema
brot, sem sýndu að vopn höfðu upp-
haflega verið lögð í grafirnar —
brot úr spjótsköftum, sem ræningj-
arnir höfðu tekið bronsoddana af,
skjaldaleifar sem voru gerðir úr
viðarrömmum sem á var strengt
leður (einn var eingöngu úr tré,
sem var útskorið, svo að það líkt-
ist leðri) og brot út stuttu járn-
sverði og rýtingur.
Meðal hinna meira eða minna
skemmdu muna voru trjáborð, tré-
föt, tré og leirdiskar, filtmottur og
steinlampi. Þar voru töskur, flösk-
ur, pyngj ur og hulstur úr leðri, pok-
ar úr skinni, teppi og sjöl úr leðri
og filti. Þar voru einnig nokkur
hljóðfæri — trommur gerðar úr
horni og hljóðfæri sem líktist hörþu.
Sérstaklega athyglisvert var éins- •
konar keilumyndað smátjald sem filt'