Úrval - 01.05.1966, Side 55
SÁLFRÆÐINGAR SNÚA SÉR AÐ ....
53
skólum. Dr. Margenau var með-
al fundarmanna, og vakti hann máls
á því, að vísindin væru annað og
meira en söfnun staðreynda. Þílr
yrði að koma til auk ferskra at-
hugana, djarfar ályktanir, sem
skýra samband athugananna, leiða
svo af sér ný kenningaviðhorf, og
skapa þar með ný athugunarskil-
yrði.
Dr. Margenau lét líka fylgja þessu
hvatningaorð til fjarhrifafræðing-
anna. „Það er ekki hægt að segja
að vísindin viti nú þegar allt“, sagði
hann. „Það er að verða siður í vís-
indum að leggja hverja vísindalega
staðhæfingu undir dóm reynslunnar.
Það er sífellt verið að breyta og
laga til. Gamla greiningin milli nátt-
úrlegra fyrirbæra og furðufyrir-
bæra hefur ekki nema takmarkað
gildi. Margt það, sem talið hefur
verði óskiljanlegt, mun fara að tak-
ast að skýra á vísindalegan hátt.“
Einn þeirra sem sátu fundinn var
dr. Joost Meerloo, höfundur ný-
útkominnar bókar um „Dulin sam-
bönd“. Við spurðum dr. Meerloo
hvers vegna hann, sálfræðingurinn
hefði þennan áhuga á fjarhrifa-
fyrirbrigðum. Hann svaraði því til,
að í venjulegu starfi sínu dytti
sér ekki í hug að reyna að beita
því sem þarna kemur til greina.
En lækning í sambandi við sál-
grennslan byggist á samtali og sam-
bandi við sjúklinginn, og fjarhrif-
in geta verið þáttur þar í eða náð
út yfir hin venjulegu takmörk
þeirrar aðferðar. Ennfremur sagði
hann að fjarhrifin gætu haft þýð-
ingu við sjúkdómsgreiningu hjá
sjúklingi, sem sálgrennslan er beitt
við. Þegar læknir sér merki þess
að um fjarhrif hafi verið að ræða
hjá sjúklingi, þá bendir það á sér-
stakt afturhvarf til fyrri hugar-
tengsla, líkt og þeirra, sem eru
milli móður og barns.
Jan Ehrenwald, sálfræðingur sem
er að reyna að gera sér grein fyrir
hinum fræðilegu hliðum málsins,
hefur sett fram kenningu sem felur
í sér að til þess að fiarhrifasam-
band geti átt sér stað, þurfi að
slakna á hugarstarfseminni eða
hugurinn að sljóvgast, eins og verð-
ur £ svefni, miðilssvefni, dásvefni
eða hitasótt.
Dr. Jule Eisenbud segir að fjar-
hrifasambönd séu snar þáttur í
allri hegðan manna, og verkar engu
síður á gerðir og hugsanir þeirra
en ytri áhrif, og myndi margt verða
auðskildara ef tekið væri tillit til
þessa.
Margir geðlæknar hafa látið í
Ijós að þeir rekist oft á dæmi um
fjarhrif, sérstaklega þegar þeir eru
að fást við sálgrenslun. Dr David
Kahn í New York, sem hefur skrif-
að um þetta efni, segir að fjarhrif-
in leiði oft í liós hluti, sem sjúkling-
ur og læknir hafi leitt hjá sér að
minnast á. Við þetta bætti dr.
Ullman því, að „margir sem ó-
gerningur er að komast í samband
við í venjulegu samtali, eru opnari
fyrir þegar til fjarhrifanna kem-
ur. Og læknirinn getur orðið stein-
hissa þegar hann kemst að því að
draumar sjúklings hans hafa að
geyma sit af hverju um einkamál
hans sjálfs." Einhverntíma dreymdi
sjúkling, að hann sæi dr. Ullman
uppi á ræðupalli og væri hann að