Úrval - 01.05.1967, Side 20

18
ÚRVAL
þess að hún vildi ekki eyða tíma
sinum í hvíld. Hún geystist um allt
á hestbaki eins og strákur til þess
að fá næga hreyfingu og herða
líkama sinn. Hún lærði latínu og
grísku, meðan hún var enn mjög
ung, og þegar hún var orðin 14 ára
gömul, gat hún þar að auki auð-
veldlega lesið og skrifað frönsku,
þýzku, ítölsku og spænsku. Hún
fékk strangtrúarlegt lúterskt upp-
eldi, en það var hin opinbera ríkis-
trú, en snemma á ævinni lét hún
þó í ljósi vantrú á kenningum
hennar.
Þegar hún varð sextán ára, vildu
ríkisstjórarnir krýna hana og láta
hana taka við raunverulegri stjórn
ríkisins. Hún neitaði að láta krýna
sig. Hún sagðist ekki vera reiðubú-
in enn þá. Þ. 8. desember árið 1644,
þegar hún var átján ára og því full-
veðja, settist hún í silfurhásæti
umkringd ríkisráðgjöfum sínum og
sór eiðinn, ekki sem drottning,
heldur sem konungur Svíþjóðar.
Nú varð það eitt þýðingarmesta
vandamálið að útvega henni við-
unandi eiginmann, svipað og verið
hafði, hvað Elísabetu Englands-
drottningu snerti, því að það er auð-
vitað ekki heppilegt fyrir konung-
dæmi, að drottning ríki þar ógift
og láti undir höfuð leggjast að sjá
krúnunni fyrir ríkisarfa.
En Kristín felldi sig ekki við þá
hugmynd að ganga í hjónaband.
Henni hefur hlotið að þykja vænt
um frænda sinn, Ágúst, son Palatine
prins, því að hún skrifaði honum
á eftirfarandi hátt, eftir að hún var
krýnd:
„Ást mín er svo sterk, að dauð-
inn einn getur unnið bug á henni,
og deyir þú á undan mér (sem guð
gefi, að ekki verði), mun hjarta
mitt verða öllum öðrum dautt, en
minningar mínar og ást mín munu
fylgja þér að eilífu.“
En samt vildi hún ekki heyra
það nefnt að giftast Karli Ágústi,
þegar ráðgjafar hennar hvöttu hana
til þess.
Hún var góð vinkona Magnúsar
de la Gardie greifa, sonar yfir-
marskálks Svíþjóðar, og hún gerði
sér svo títt um- hann opinberlega
(enda lét hún sér það jafnan í léttu
rúmi liggja, hverjum augum aðrir
litu á framkomu hennar), að fólk
fór að stinga saman nefjum um
samdrátt þeirra á milli.
Karl Ágúst lagði fast að henni að
giftast sér. Hann sagði, að hún yrði
hvort sem væri að giftast fyrr eða
síðar. Drottningin féllst á að veita
honum viðtal um þetta mál. Hún
tók á móti honum í návist de la
Gardie og Johns Matthaie, biskups
í Strengnás, sem var kristinfræði-
kennari hennar. Og í viðurvist þeirra
sagði hún við Karl:
„Ég neyðist til þess að skýra þér
frá því, að ég get alls ekki lofað
að giftast þér. Ég get aðeins lofað
því, að ég muni ekki giftast neinum
öðrum.“
Það var allt og sumt. En hún
bætti þó þessu við:
„Ég skal lofa einu. Þótt ég gift-
ist aldrei, mun ég samt gera þig að
arftaka krúnunnar. Þú skalt verða
arftaki minn.“
Og með þessu hélt Karl leiðar
sinnar.